Telmih Sanatı

Asrevya · 18 Şubat 2023, 02:54:25

Telmih Sanatı

Telmih, bir tür edebi sanattır. Bu edebi sanat, hatırlatma sanatı olarak da bilinir. Bu hatırlatma, bir kişi veya olaya olabileceği gibi bir atasözü, nükte, fıkra veya bir inanç da olabilir. Telmihte amaç, bu ilgili olayı, okura veya kişiye hatırlatmaktır.

Telmih sanatı halk edebiyatında çok sık kullanılmıştır. Aynı zamanda Divan edebiyatında da tercih edilmiştir. Günümüzde de kullanılan telmih sanatının başarılı olabilmesinin şartı anlatıma konu olan düşüncenin okurlarca kolayca anlaşılmasıdır.

Divan edebiyatında özellikle dini hikayeler, din büyükleri ve kahramanlar, Kur'an ayetleri ve mesnevilerin kahramanları, telmih sanatına konu olmuştur.

Telmih sanatı çağrışıma dayanır. Çağrıştırılan şey, uzun uzadıya açıklanmaz. Bir iki kelime ile ifade edilir. Anlatılan duygu ile işaret edilen olay arasında telmih sanatında gizli bir benzetme söz konusudur.

Telmih Örnekleri

Alıntı Yap"Ne büyüksün ki kanın kurtarıyor Tevhid'i
Bedr'in aslanları ancak bu kadar şanlı idi."

(M. Âkif Ersoy)

Burada şair, düşmanla savaşan Mehmetçikleri Bedir Savaşı'ndaki Hz. Peygamberimizin askerlerine benzetiyor.

Alıntı Yap"Gökyüzünde Îsâ ile / Tûr dağında Mûsâ ile
Elindeki âsâ ile / Çağırayım Mevlâm seni"

(Yunus Emre)

Burada Yunus Emre her dizede farklı bir şeye hatırlatma yapmaktadır. Birinci dizede "Hz.Îsâ'nın göğe çıkması, ikinci dizede Hz. Mûsâ'nın Tûr-ı Sinâ dağında Allah ile konuşması ve üçüncü dizede de Hz. Mûsâ'nın yere atınca yılan olan asasıyla gösterdiği mucizelere telmih sanatı yapılmıştır.

Alıntı Yap'Leyla gelin oldu, Mecnun mezarda.
Bir susuz yolcu yok, şimdi dağlarda.'

Bu dizelerde herkesçe bilinen Leyla ile Mecnun hikayesine hatırlatma vardır.

Alıntı Yap'Afrodit olmadan ilah,
Dağdan inerdi her sabah;
Elde gümüş hamam tası.'

'Afrodit', Yunan mitolojisinde aşk ve güzellik tanrıçasıdır.

ForumSever

Telmih Sanatı

Asrevya

18 Şubat 2023, 02:54:25

Benzer Konular (5)

HAKKIMIZDA

ÖNEMLİ LİNKLER

İLETİŞİM