Kürdler Kimdir?
Bildiğiniz üzere her topluluğun ve etnisitenin mit, sembol ve mithomoteurlarını koruyup gelecek nesillere aktardıkları onları, halk haline getiren olgular vardır... Bu unsunlar inanç ve duygu birliğini sağlayıp etnik unsurun yokolmasını engelleyen temel faktörlerin en başında gelir. Bu kavramların buluşma noktasıyla akademik manasıyla "primajenitor" ata, kutsal sembol veya kutsal mekan, yapıdır. Abidevi "monumental" eserlerdir. Soyut dünyada kalan Kürd efsanelerine değinmeden önce, Primajenitor ata dediğimiz varlık çoğunlukla kutsal bir hayvan veya doğaüstü bir varlık olarak karşımıza çıkar. O ya bir kadını dölleyen yada hamile olan olarak karşımıza çıkar. Türklerde bu bozkurttur, Ruslarda ayıdır, Fransızlardaysa horoz. Örnekler arttırılabilir. Burada önemli olan nokta primajenitorun özelliği değil etnik hafızayı yaşatan mitin kendi ürünü olmasıdır. Tarihi kaynaklar gözönüne alındığında Çinliler Türklerden kurttan türeyen insanlar olarak bahsedip, efsanelerini anlattıklarında aynısı da Fars ve Araplar tarafından Kürdler için yapılmıştır.
Bilgiselin sonunda yazacağım değişik kaynaklarda ve farklı şekillerde Kürdlerin cinlerin soyundan türedikleri ve eşkıyalık, gasp yaptıkları için Hz. Süleyman tarafından dağlara sürüldükleri ve adları "ke-re-de"den türeyerek Kürd ismini aldıkları fikri vardır. Burada bir etnosun neyden türediğinin bir anlamı yoktur. Çünkü kurttan, ejderhadan, ayıdan türemek ne fazilet verir, ne de cinden türemek küçültücü olarak görünmelidir. Çünkü bu mitler halkların hayal güçlerinin ürünüdür. Ne Kürdler cinlerden türedikleri için büyü yapabilirler, ne Ruslar ayıdan türedikleri için güçlüdürler, ne Çinliler ejderha soyundan geldikleri için uçabilirler, ne de Türkler kurttan türedikleri için iyi koku alırlar. Ömer b. El-Hattab, Hz. Muhammed'in bir hadisinden bahseder: "Kürdler üzerinden örtünün kaldırıldığı cin soyudur." Peki hikayesi nasıldır?
Kürdler Terimi Nereden Geliyor?
Kürd denmelerinin sebebi ise Hz. Süleyman'ın Hindistan'a sefer düzenlediği vakit onlardan 80 cariyeyi esir alıp bir adaya yerleştirmiştir. Bu adada cinler denizden çıkıp kadınlarla beraber olmuşlardır. 40 tane kadın hamile kalmıştır ve Süleyman'ın emriyle lanetli oldukları için Fars ülkesine sürülmüşlerdir. Sürülen kadınların çocukları doğup nüfusları arttıklarında bu topluluk yol kesmeye, bozgunculuk yapmaya başlar. Bu durum Süleyman'a şikayet edilir. O da "Onları dağa sürün!" dedi. Böylece "ekrad" yani dağa sürülenler, diğer bir ifadeyle "sürgünler" olarak anılmaya başlandılar. Farklı anlatılarda Süleyman'ın yüzüğü bir şeytanın eline geçer ve onun süretinde kadınlarıyla beraber olur, bu birliktelikten Kürdler doğar.
Başka bir efsanedeyse, "Kürtlerin Kral Süleyman'ın Cin hizmetçilerin'in soyundan geliyor olmasıdır. İnanışa göre Kral Süleyman haremi için Cinlerine beş yüz güzel cariye getirmeleri için Avrupa'ya gönderdi. Ancak Cinler güzel cariyeleri bulup İsrail'e dönene kadar Kral Süleyman'ın öldüğünü işittiler. Böylece, cinler Zagros dağlarına yerleşti, ve getirdikleri kadınlarla evlendi ve hem güzellikte, hem de güç ve kuvvette dünyada eşine rastlanmayan nitelikte çocukları oldu ardından onlardan olan çocuklar Kürd olarak adlandırıldı."
Dini Kaynaklarda Kürdler
Birçok dini ve tarihi kaynak Kürd adından ve tarihsel anektodlarından bahseder. Bunlardan biri Taberi'dir. IX. Yüzyılda yaşamış tarihçinin yazdıkları Kuran'da geçen bir ayetle alakalıdır (Enbiya-68). Rivayete göre İbni Humend, one ve arkadaşlarına söyler, o da Leys b. Ebi Süleym aracılıyla Mücahid'den şunu duyar; "Bu ayeti Abbdullah b. Ömer'e okuduğum zaman, o benden: "İbrahim'in ateşte yakılmasını kim önermiştir, bilir misin?" diye sordu. Ben bilmiyorum dediğimde, "Farslı göçebe Araplardan biri" diye cevap verdi. Ben: "Ya Ebu Abdurrahman, Farsların göçebe Arapları mı var?" diye sorduğumda "Evet, vardır. Kürdler... Onlardan biri Nemrud'a İbrahim'in ateşte yakılmasını tavsiye etmiştir." dedi. Yine farklı bir anlatıda İbn Uleyye, Nemrud'a Hz. İbrahim'in yakılmasını Farslı göçebe Araplardan biri yani bir Kürd tavsiye etmiştir der. Anlatının devamında birçok isim geçer ve sonunda bu kişinin adının Heyzen olduğu söylenir. Allah'ın emriyle onu yer yutmuştur, o kıyamete kadar yerin altında ızdırap çekecektir.
Kaynakça:
- Tarih-i Taberi.
- Margaret Kahn, Childfen of the Jinn: in Search of the Kurds and their Country.
- Peter Schäfer, Catherine Hezser, The Talmud Yerushalmi and Graeco-Roman Culture.
- Adolf Büchler, Studies in Jewish History.
|
