Dinozorlar Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

Asrevya · 25 Eylül 2022, 20:21:05

Dinozorlar Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

Dinozorlar asteroit çarpmasından dolayı mı öldü?

Yaklaşık 66 milyon yıl önce 10 km çapındaki dev bir asteroit, Meksika'nın Yucatan Yarımadası yakınlarına düştü. Dev bir krater oluşturan bu meteor, kitlesel bir yok oluşa neden oldu. Tabii bu dünyadaki tüm hayvanların öldüğü anlamına gelmiyor. Zira yapılan son araştırmalar bazı hayvanların ve dinozorların hayatta kaldığını doğruluyor. Özellikle de aşırı küçük ve tüylü dinozor grupları bu çarpışmadan pek de etkilenmemiş. Prof. Paul Barrett, kuşların hayatta kalan dinozor türlerinden biri olduğunu belirtiyor. Kuş çeşitliliğini göz önüne aldığımızda, günümüzde 66 milyon yıl öncesine göre çok daha fazla dinozor yaşıyor.

T-Rex'ten saklanmak için kıpırdamadan durmak yeterli mi?

Kısaca T-Rex olarak bilinen Tyrannosaurus Rex, Jurassic Park filminde görüşü zayıf bir dinozor türü olarak tasvir edilmişti. Yani avını yalnızca hareket ettiği takdirde tespit edebiliyordu. Prof. Barrett'e göre bu tasvir son derece hatalı. Zira yapılan araştırmalar T-Rex'lerin yaşayan tüm hayvanlar arasında en güçlü görüşe sahip olanlardan biri olduğunu gösteriyor. Anlayacağınız bir T-Rex'in karşısında hareketsiz durmak yapabileceğiniz en büyük hatalardan biri!

T-Rex'ler arabalardan hızlı olabilir mi?

Eski araştırmalar T-Rex'lerin saatte 50 km hızla koşabildiğini söylese de yakın tarihli araştırmalar bu tehlikeli dinozorların saatte 20-29 km hızla koştuğunu gösteriyor. Yani T-Rex'ler kısa süre içinde hızlanabilseler de hareket halindeki bir aracı geçmeleri pek de mümkün gözükmüyor.

Bir dinozoru klonlamak mümkün mü?

Jurassic Park filminin aksine bu ihtimal oldukça düşük görünüyor. Zira dinozorların DNA'ları yıllara karşı koyamamış. Fosil kayıtlarına göre bilinen en eski DNA örneği 2 milyon yıllık, o da bakteri, toprak ve mantar parçalarından oluşuyor. Birçok bilim insanı, dinozorlarla ilgili önemli buluşlara imza atılsa bile onları klonlamanın pek de mümkün olmadığını söylüyor. Zira bu sandığımızdan çok daha karmaşık bir konu.

Dinozorlar zeki miydi?

Dr. Di Giacomo'ya göre genel bir kanıya varmak oldukça güç. Prof. Barrett'e göre ise etobur küçük dinozorlar, diğerlerinden çok daha zekiydi. Bu küçük dinozorlar, büyük dinozorlardan gizlenmek için gece saatlerinde avlanıyordu. Bu da iyi koku alabilmek, iyi duyabilmek ve iyi görebilmek anlamına geliyordu.

Dinozorlar nasıl ebeveynlerdi?

Yüz yıllar boyunca dinozorların ebeveynlik yapmadığı düşünüldü. Halbuki yapılan son araştırmalar, dinozorların karmaşık sosyal davranışlara sahip olduğunu gösteriyor. Scientific Reports'ta geçtiğimiz yıl Ekim ayında yayımlanan bir araştırma, 192 milyon yıl önce yaşayan bir tür dinozorun sürü halinde gezdiğini ve yavrularının bakımını üstlendiğini doğruluyor. Tabii bu tüm dinozorların yavrularına özverili bir şekilde baktığı anlamına gelmiyor.

Duru Görgülü

Maui · 25 Eylül 2022, 22:05:30

Dinozor denildiği zaman ilk akıla gelen T-Rex oluyor. Konuda da yine T-Rex den örnek verilmiş. Erkek olarak benimde çocukluğum dinozorları merak ederek, dinozorlu oyunlar oynayarak geçti. Bu yaşımda hala bir merak konusu benim için, nasıl yok oldular ya da gerçekten yaşadılar mı. Bilinmez ama Jurassic park gibi bir proje yapılmış olsa kesin gidip görmek isterdim.

Asrevya · 25 Eylül 2022, 22:49:25

Kesinlikle olağanüstü canlılar. Biz insanlar onların milyonlarca yıl hüküm sürdüğü dünyayı devralmışız.
Çocuklarım küçükken onlara dinozorların oyuncak setini almıştım, ansiklopediden de okuyorlardı.
Gizemleri ile yüzleşiyoruz sürekli. Ve zannederim bu merak hiç bitmeyecek, çünkü tam olarak bilemeyeceğiz.

Asrevya · 25 Eylül 2022, 22:52:43

Dinozorlar, yeryüzünde yaşamış en görkemli canlı türlerinden bir tanesi. Milyonlarca yıl önce yaşadıkları döneme hükmeden bu canlılar, vahşilikleri, devasa boyutları ve daha pek çok ilginç özellikleri sayesinde bu unvanı sonuna kadar hak ediyor. Milyonlarca yıl önce, yüzlerce farklı türe ayrılan dinozorlar, yok oluşlarından bu yana uzun süre geçtiği halde insanlığın ilgisini çekiyor. Dinozorlar bugün bile onlarca saha araştırmasına, bilimsel çalışmalara ve sanat eserlerinin öznesi olmaya devam ediyor. Öte yandan dinozorlar hakkındaki her yeni keşif, hem bu görkemli canlıları hem de yaşadıkları dönemdeki dünyayı anlamamıza büyük katkı sağlıyor.

1. Dinozorlar, 230 ila 245 milyon yıl önce dünya sahnesine çıktı

Yaklaşık 250 milyon yıl önce, dünya üzerindeki yaşam neredeyse tamamen yok oldu. Ardından gelen ilk 10 milyon yıl içerisinde dinozorların ataları dünya üzerinde gelişmeye başladı ve bu süreç, tarihin en görkemli canlılarının dünya üzerinde uzun bir süre hüküm sürmesiyle sonlandı.

2. Dinozorlar, Mezozoik dönemde yaşadı

Bu dönem kabaca 245 ila 65 milyon yıl öncesini kapsıyor ve üç dönem ayrılıyor: Triyas, Jura ve Kretase. İlk olarak Triyas döneminde evrimleşen dinozorların sayılarının ve çeşitliliğinin ise Jura döneminde arttığı tahmin ediliyor. Kretase döneminde ise, yok oldular!

3. Dinozorların ilk ataları kedi büyüklüğündeydi

Yaklaşık 242 ila 244 milyon yıl önce ortaya çıktığı düşünülen ve bir kedi büyüklüğünde olan bu canlılar, kısa sürede çoğalarak geniş bir coğrafyaya yayıldılar.

4. Aslında hâlâ aramızdalar!

Bugün var olan bütün kuşlar, teknik olarak dinozorların torunları olarak kabul ediliyor.

5. Dinozorlar temelde iki farklı kategoriye ayrılıyor

Bunlardan ilki, Yunanca "kertenkele kalçalı" anlamına gelen "aurischian." Diğeri ise "kuş kalçalı" anlamındaki "ornithischian." Ancak ilginç bir şekilde kuş kalçalı dinozorların soyları tamamen tükendiği halde, kertenkele kalçalı dinozorların nesli, bugünün kuşları olarak varlığını devam ettiriyor.

6. İlk dinozor isimlendirilmesi, dinozorların varlığı bilinmeden önce yapıldı

1815 yılında Oxford Üniversitesi'nden jeoloji profesörü olan William Buckland, daha önce eşi benzeri görülmemiş bir iskelete rastladı. İskeletin, soyu tükenmiş bir sürüngen türüne ait olduğuna karar veren Buckland ona Yunanca büyük kertenkele anlamına gelen Megalosaurus ismini verdi.

7. Bir dinozor fosili ile sıradan bir taş arasındaki farkı "yalayarak" anlayabilirsiniz

Elbette bu yöntem kulağa en makul çözüm gibi görünmeyebilir. Ancak işe yarıyor. Fosiller, taşlara kıyasla çok daha fazla gözeneğe sahip olduğu için, yaladığınız takdirde dilinize yapışacaktır.

8. Dünya üzerinde 900'den fazla dinozor türünün yaşadığı biliniyor

Ancak pek çok bilim insanı bu sayının çok daha yüksek olabileceği görüşünde.

9. Dünyanın tüm kıtalarında dinozor vardı

Dinozorların yaşadığı dönemde dünyada Pangea adında tek bir kıta vardı. Milyonlarca yıllık süreçte kıtanın ayrılmasıyla birlikte dinozorlar da dünyanın tüm kıtalarına dağılmış oldu.

10. Bilinen en büyük dinozor türü "Titanosauruslar"

Titanosaurus familyasında yer alan "argentinosaurusların" 90 ila 100 ton ağırlığında olduğu tahmin ediliyor.

Asrevya · 25 Eylül 2022, 22:54:13

11. Bazı dinozorların dişleri yerine gagaları vardı

12. Dünyadaki dinozor fosillerinin çoğu Çin, Arjantin ve Kuzey Amerika'nın çorak arazilerinde bulunuyor

Ancak dünyanın hemen her coğrafyasında dinozor fosillerine rastlamak mümkün.

13. Bazı dinozor türleri kürkle kaplıydı

Bazı türlerin ise kuşlarınkine benzeyen tüyleri vardı.

14. Dinozorlar çok da zeki canlılar değildi

Ayrıca devasa cüsselerine rağmen pek çoğunun son derece küçük beyinleri vardı

15. Nigersaurus isimli dinozor türünün dişleri her 14 günde bir yenileniyordu

Çünkü bu canlının ağzında yedekte bekleyen onlarca diş vardı! Bu sayede aşınan dişler dinozorun ağzından düşüyor ve yerine yenisi geliyordu.

16. Dinozorların yok olmasına neden olan şeyi kesin olarak bilmiyoruz

Muhtemelen hiçbir zaman da öğrenemeyeceğiz. Ancak tarihin gördüğü en büyük kitlesel yok oluşun iki muhtemel sebebi, iklim değişikliği veya gezegenimize çarpan devasa bir gök taşı.

17. Dinozorların hepsi aynı anda yok olmadı

Dinozorlar, yok oluşa sebep olan felaketi takip eden birkaç yüz yıl içerisinde ortadan kayboldu.

18. Dört ayaklı dinozorların hepsi otoburdu

19. Microraptor isimli dinozor türünün 4 kanadı vardı

20. Diplodocusların kuyrukları 14 metreye kadar uzayabiliyordu

21. Yaşamış tüm dinozorların ortalama ağırlığı 3.493 kilogramdı

Ayrıca ortalama büyükleri ise bir gergedan ile fil arasında değişiyordu.

22. Therizinosaurs isimli dinozor, bir metreye kadar uzayabilen pençelere sahipti

23. Timsahlar ve dinozorlar uzaktan akrabadır

24. Dinozorların nasıl doğduğu 1923 yılına kadar bilinmiyordu

Onların da tıpkı sürüngenler gibi yumurtlayarak çoğaldıkları tahmin ediliyordu. Ancak bu konuda hiçbir kanıt yoktu. Fakat 1923 yılında Moğolistan'da keşfedilen fosilleşmiş dinozor yumurtaları, şüphelerimizin giderilmesini sağladı.

25. Dinozorların gerçekte ne renk olduğunu bilmiyoruz

Bazı bilim insanları, onların bugünkü filler ve gergedanlar gibi donuk renklere sahip olduğunu düşünüyor. Ancak dinozorların kuşlar gibi canlı ve parlak renkli olduğuna inanlar da var.

26. T-Rexler, karada yaşayan diğer bütün canlılardan daha güçlü bir çene yapısına sahipti

Yapılan son çalışmalara göre bir T-Rex ısırığı, 7,1 ton kuvvetinde. Yani, T-Rex'in ısırarak parçalayamayacağı bir şey neredeyse yoktu.

27. Bilinen en uzun dinozorun boyu 18 metreydi

28. Dinozorlar sosyal canlılardı ve sürüler halinde seyahat ediyorlardı

29. En uzun süre yaşayan dinozorların ortalama yaşam süresinin 70 ila 80 yıl olduğu düşünülüyor

30. Ankylosaurus magniventris adı verilen dinozorun, diğer yırtıcıları uzaklaştırmak için kullandığı sopaya benzeyen bir kuyruğu vardı

Yunus Aygün

ForumSever

Dinozorlar Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

Asrevya

25 Eylül 2022, 20:21:05 Son düzenlenme: 25 Eylül 2022, 21:32:00 Kerem

Maui

25 Eylül 2022, 22:05:30 #1

Asrevya

25 Eylül 2022, 22:49:25 #2

Asrevya

25 Eylül 2022, 22:52:43 #3

Asrevya

25 Eylül 2022, 22:54:13 #4

Benzer Konular (5)

HAKKIMIZDA

ÖNEMLİ LİNKLER

İLETİŞİM