Ege Denizi'nde üst üste gerçekleşen sarsıntılar, 9 Temmuz 1956'daki büyük Yunanistan depremini akıllara getirdi. Merkez üssü Amorgos Adası olan ve en çok Santorini Adası'na zarar veren 7.8 büyüklüğündeki bu yıkıcı deprem, 54 kişinin hayatını kaybetmesine ve birçok evin yıkılmasına sebep olmuştu. Beyaz ve mavi kerpiç yapılarıyla ünlü Santorini'nin büyük bir kısmı zarar görürken, sarsıntılar 30 metreye kadar yükselen tsunamilerle deniz kıyısındaki bölgeleri de etkiledi. Peki, 1956'daki bu felaket hakkında ne biliyoruz?
9 Temmuz 1956'da Ege Denizi'nin güneyinde yer alan Amorgos Adası civarında meydana gelen 7.8 büyüklüğündeki deprem, 20. yüzyılın Yunanistan'daki en şiddetli sarsıntısıydı. Uluslararası Sismoloji Özeti (ISS) tarafından kaydedilen bu deprem, Santorini Adası başta olmak üzere, 53 kişinin ölümüne ve 100'den fazla kişinin yaralanmasına neden oldu. Ayrıca, evlerin yüzde 35'i tamamen yıkılırken, yüzde 45'i ise çeşitli derecelerde hasar gördü. Kamu binalarının çoğu ise tamamen yok oldu.
Sarsıntı, Kiklad Adaları, Oniki Adalar, Girit ve Türkiye'nin bazı kıyı bölgelerinde büyük deniz dalgalarına yol açtı. Amorgos'un güney kıyısında, Astipalya ve Folegandros'taki tsunamilerin yüksekliği sırasıyla 30, 20 ve 10 metreye kadar ulaştı. Bu boyutlardaki dalgalar, 20. yüzyılda Akdeniz Havzası'nda kaydedilen en yüksek değerler arasında yer aldı.
Santorini'deki büyük yıkım, adanın nüfusunun başta Atina olmak üzere büyük bir iç göç dalgasına kapılmasına yol açtı. Amorgos'un yanı sıra, Anafi, Astypalea, Ios, Paros, Naxos, Kalymnos, Leros, Patmos ve Lipsi adaları da ciddi hasar gördü. Toplamda 529 ev yıkılırken, 1482 ev ağır, 1750 ev ise hafif hasar aldı.
Depremin etkileri, 1953 yılında Zakintos, Kefalonya ve İthaka'da yaşanan büyük depremler sonrası henüz toparlanamayan Yunan devletini de zor durumda bıraktı. Dönemin Başbakanı Konstantinos Karamanlis, Santorini'de "büyük ölçekli yerel afet" ilan etti ve 14 Temmuz'da bölgeyi ziyaret etti. Birçok ülke, Yunan halkına yardım teklifinde bulundu, ancak o dönemdeki Kıbrıs sorunu nedeniyle yalnızca İngiltere bu yardımı reddetti.
Yunanistan Jeodinamik Enstitüsü Müdürü Vassilis Karastathis, yaptığı açıklamada, son depremlerle ilgili dikkatlerinin Kaldera'dan Anudros bölgesine kaydığını belirtti. "Bu bölge, önemli tektonik yapılar barındırıyor ve burada olan gelişmeleri yakından takip ediyoruz. 1956'daki depremle karşılaştırma yapmak oldukça riskli" diyen Karastathis, mevcut durumun dikkatle izlenmesi gerektiğini vurguladı.
Anafi Belediye Başkanı Iakovos Rousos ise, 1956'daki büyük deprem sırasında Amorgos Adası'nda hasarın minimum seviyelerde olduğunu belirtti.
|
