Cep telefonlarının yaygınlaşıp gelişerek fotoğraf çekme özelliğine sahip olmasıyla birlikte fotoğraf çekmek geniş halk kitlelerinin ilgi odağı olmaya başladı, biz dipsiz kuyu ekibi olarak bu ilgiyi teknik bilgilere kavuşturarak sıkmadan ders niteliğinde değil de hep birlikte öğrenmeye çalışarak daha bilinçli, verimli ve daha çekici hale getirmek istiyoruz.

Öncelikle fotoğraf çekmenin abc'si olan bazı teknik terimlerin ne demek olduğu ile işe başlayalım.

Fotoğraf çekmenin en temel teknik kavramları:

1)- Pozlama

2)- Diyafram

3)- Enstantane

4)-İSO/ASA


Pozlamayla başlayalım:

Pozlama dediğimiz kavram aslıda fotoğrafın karanlık ya da aydınlık oluşuyla ilgili bir ışık tercihidir yani doğru pozlamayı sizin fotoğraf çekerken ifade etmek ya da vurgulamak istedikleriniz belirliyor, yani konu ne olursa olsun kendi fotoğraf yaratıcılığınız doğrultusunda doğru pozlamayı kendiniz seçeceksiniz.

Peki bu pozlamayı nasıl seçeceğize gelirsek; pozlamayı İSO, Diyafram Ve Enstantane ayakları belirliyor bunlardan herhangi birinde ya da hepsinde yaptığınız değişiklikler fotoğrafınızın daha aydınlık ya da daha karanlık olmasıyla birlikte alan derinliği ve flulaştırma gibi etkileri de beraberinde sağlayacaktır.

Pozlama kısaca fotoğrafçılığınızla ne göstermek istediğinizle ilgili bir ışık konusudur.


Şimdi gelin bu üç ayağın pozlamadaki etkisine teker teker göz atalım.

DİYAFRAM:

Fotoğraf anlaşıldığı üzere bir ışık olayıdır, dolayısıyla fotoğrafın ne kadar ışık alacağını belirleyen üç temel değişkenden birisi diyaframdır. Diyafram lensin içinde bulunan ve daralıp genişleyebilen bir delikli mekanizmadır, fotoğrafın daha ışıklı olabilmesi için doğal olarak bu deliğin genişlemesi, daha karanlık olması olabilmesi için de daralması gerekir, bu bazı makinelerde manuel olarak bazı makinelerde dijital olarak yapılabilir.

Diyafram değerinin parametresi ''F'' değeridir ve ''F'' değerinin; rakam olarak ne kadar büyükse fotoğraf o kadar karanlık, ne kadar küçükse o kadar aydınlık gibi ters bir orantısı vardır, yani bu değer büyüdükçe diyafram deliği o kadar daralır ve fotoğraf daha az ışık alır, küçüldükçe ise o kadar genişler ve fotoğraf daha fazla ışık alır.

Diyafram sadece ışıkla ilgili değil, fotoğraflardaki alan derinliği dediğimiz arka plan fluluğu ile de drekt olarak ilişkilidir, hani şu son günlerde bokeh efekt dediğimiz efekti sağlamak için de kullanırız, F değeri ne kadar küçük olursa yani diyafram ne kadar açık olup fotoğrafa daha fazla ışık verirse arka plan o kadar flu olacaktır.



ENSTANTANE / SHUTTER SPEED(Pozlama süresi)

Diyafram konusunda sözünü ettiğimiz, genişleyip daralabilen delikli mekanizmanın ardında; ışığın, insan gözündeki retina bölgesinin karşılığı olan sensöre düşmesini sağlayan obtüratör adında açılr kapanır bir perde vardır İşte bu perdenin hızına Enstantane hızı diyoruz obtüratör normal halde kapalıdır deklânşöre bastığınız anda açılır ve tekrar kapanır bu hızın farklı değerleri sensöre yansıyan ışığın da miktarını belirlediğinden temel pozlama değişkenlerinden birisidir, bu perde ne kadar hızlı açılıp kapanırsa sensöre düşen ışık o kadar azalacak ne karar yavaş açılıp kapanırsa ışık o kadar artacaktır. 1/30, 1/50, 1/60 gibi Enstantane değerleriyle obtüratör'ün saniyenin kaçta kaçı gibi bir hızla açılıp kapanmasını istediğimizi belirleyebiliriz, bu değeri ne kadar büyütürseniz içeriye o kadar az ışık, ne kadar küçültürseniz o kadar fazla ışık alırsınız, bu da demektir ki eğer net bir fotoğraf almak istiyorsanız bu değeri karanlık ortamlarda küçültüp aydınlık ortamlarda büyüteceğiz ancak unutulmaması gereken bir başka konu var ki o da enstantane değerini ne kadar küçültürseniz pozlama uzayacağından makine el titremelerine o kadar hassas hale gelecek ve fotoğraf flu çıkacaktır hatta anlaşılmaz hale gelebilir, yani enstantane hızı fotoğrafın flu ya da net çıkmasını sağlayan etmenlerin başında gelir, gün ışığında hareketli bir konuyu net çekmek istiyorsanız enstantane hızını yükseltmeniz gerekecektir ancak Motion Blur etkisi sağlayarak arka plana flu efekt vermek istiyorsanız enstantane değerini düşürüp diyafram değerini yükselterek veya ISO değerini düşürerek tripod kullanmak şartıyla bunu sağlayabilirsiniz, çünkü enstantane hızını düşürdüğünüzde ışık miktarı artacaktır dolayısıyle ışığı azaltmak için iso ve enstantane değerleriyle oynamanız gerekecektir, gece çekimlerinde enstantane hızını yükseltmek pek mümkün olmaz çünkü ışık zaten az olduğundan enstantane değerini yükselterek fotoğrafın daha da karanlık hatta görünmez olmasına sebep olursunuz, o nedenle özellikle geceleri net bir çekim yapmak istiyorsanız tripod kullanmak zorundasınız bunun haricinde uzun pozlama fotoğrafçıların sıklıkla kullandığı ayrı bir tekniktir, eğer tıpkı gündüz çekimlerindeki gibi gece çekimlerinde de bir Motion Blur etkisi yaratmak istiyorsanız yine tripod ile hareketli bir konuyu enstantane değerini düşürerek yani uzun pozlamayla çektiğinizde oldukça hoş bir efekt elde edersiniz.


İSO/ASA:

Fotoğrafçılıkta bir diğer temel ayak ISO kavramıdır, daha önce de söylediğim gibi fotoğrafçılığın temel değeri olan bu üç ayağın iyi anlaşılması önemlidir,

ISO fotoğraf makinesinin ışığa olan duyarlılık düzeyini belirler ISO değeri ne kadar yüksek olursa makinenin ışığa olan hassaslığı artar ne kadar düşük olursa azalır bir nevi televizyonlardaki parlaklık ayarı olarak görebiliriz, makinenin bu hassaslığı değiştirebilen en önemli ve en pahalı parçası sensörüdür, ışığı toplayıp onu görüntüye dönüştürür eğer çekeceğiniz sahnenin ışığı fazlaysa bu değer düşük tutulur, azsa yükseltilir.

Burada da unutulmaması gereken konu özellikle gece çekimlerinde ISO'nun aşırı yükselmesi fotoğraflarda distortion (kumlanma, Gürültü) yaratabilir bu günümüz fotoğraf makinelerinde yeni teknolojiler kullanılarak en aza indirilmeye çalışılsa da tamamen mükemmel değildir bu gibi durumlarda flaş kullanabilirsiniz.