Felsefe Bilgisi Nedir?

Felsefe bir soru sorma, sorgulama yapma etkinliğidir. Öyleyse felsefi bilgiye soruyla, sorgulamayla ulaşılır. Felsefenin soruları yaşamın anlamı başlığı altında toplanabilecek sorulardır. İnsan yaşamının gerçekleştiği evrenin genel yapısı nedir? İnsanın bu evrendeki yazgısı nedir? İnsan içinde yaşadığı evreni bilebilir ve yaşamını bu bilgiye göre düzenleyebilir mi? Güzel nedir? Doğru nedir? Toplum nedir? Devlet nedir? Felsefe insanın yaşamının anlamıyla ilgili bu türden sorulara yanıt verirken, başka bilgi türlerinin ve bilimlerin sağladığı bilgilerden yararlanır ve genel, bütüncül (tümel) yanıtlar verir.

Felsefe Bilgisinin Özellikleri

Felsefe bilgisinin de diğer bilgi türleri gibi kendine özgü birtakım özellikleri vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

* Felsefi bilgi, merak eden, soran, sorgulayan ve araştırma yapan eleştirel bir tavrın ürünüdür. Çevresindeki varlıklar ve yaşanan olaylar karşısında merak duyan insanlar sayesinde ortaya çıkar.

* Felsefe bilgisi, düzenli ve sistemli bir bilgidir. Düzen ve sistemlilikten anlaşılması gereken, felsefede ele alınan bütün konularda mantık ilkelerinin etkili bir şekilde kullanılmasıdır. Felsefede konu ve kavramlar ele alınırken çelişkili yargılara, kendi içinde tutarsız görüşlere yer verilemez. Aralarında sistemli bir bütünlük bulunmayan hiçbir bilgi felsefi bilgi değildir.

* Felsefi bilgi yığılan (kümülatif) bir bilgidir. Buna göre yapılan akıl yürütmeler, her bir filozofun ulaştığı sonuçlar birbirlerini etkileyerek tutarlı bir bütün elde edilmeye çalışılır.

* Felsefe bilgisi, birleştirici ve bütünleştiricidir. Filozoflar evren hakkında açıklamalarda bulunurken, tek bir yönünden bakmazlar. Varlığı, yaşamı bir bütün olarak ele alır ve ayırmadan da açıklamaya çalışır.

* Felsefe bilgisi evrenseldir. İnsan yaşantısına giren her şey felsefenin konusu olabilir. Felsefe geneli kucakladığı, varlığı bütünüyle ele aldığı, belli bir insanı değil, kendi özü ve yapısı içinde düşünülen insanı anlamaya çalıştığı ve her zaman her yerde var olan değerleri temellendirmeye çalıştığı için evrensel bir bilgi özelliği taşır.

* Felsefe bilgisi ilerleme özelliğine sahip değildir. Yani, felsefe tarihinde sonra gelen filozof, önce gelen düşünürleri aşmış, onların çözemediği sorunları çözmüş biri olarak görülmez. Çünkü felsefe kendi tarihinden soyutlanamaz.

* Felsefi bilginin doğruluğu veya yanlışlığı, bilimlerde olduğu gibi soruşturma konusu yapılamaz. Filozofların bakış açıları, yaratıcı zekaları ve yaşam koşulları birbirinden farklı olduğu için aynı konuda farklı sonuçlara ulaşabilirler. Bu farklı görüşlerden birinin doğru diğerinin yanlış olduğu söylenemez.