Hıçkırık Nedir?
Hıçkırık, göğüs kafesini karın boşluğundan ayıran ve nefes almada önemli bir rol oynayan kas olan diyaframın istemsiz bir şekilde kasılmasıdır. Her kasılmanın ardından ses tellerinin aniden kapanması "hık" sesinin çıkmasını sağlar.
Hıçkırık, diyaframın ani ve istem dışı kasılması sonucu meydana gelir. Bu kasılma sırasında kapakçığın (epiglot), gırtlakta bulunan ses tellerinin üzerine ani ve sert kapanmasıyla gırtlakta özel bir ses meydana gelir.
Büyük yemek porsiyonları, alkollü ve gazlı içecekler tüketmek, ani heyecan, stres, sıcaklık değişimleri hıçkırık ataklarına sebep olabilir. Bazı durumlarda ise altında yatan tıbbi bir rahatsızlığın işareti olabilir. O yüzden eğer hıçkırığınız 48 saatten daha uzun sürerse veya yemekte, uyumakta, nefes almakta sorun yaratacak şekilde şiddetli seyrederse mutlaka doktora görünmelisiniz. Hıçkırık tipleri sürelerine göre kategorize edilir.
Eğer 48 saatten kısa sürüyorsa akut hıçkırıktır. 2-30 gün süre zarfı arasında seyrediyorsa inatçı hıçkırık, 1 aydan uzun sürdüğü takdirde dayanılmaz hıçkırık olarak sınıflandırılır.
Hıçkırığı geçirmek için kağıt bir torbanın içine nefes alıp vermek ya da 20 - 30 saniye nefes tutmak etkili olabilir. Bu teknikler ciğerlerde diyaframı rahatlatacak kadar karbondioksit birikmesini sağlar.
Bunun yanı sıra buzlu su ile gargara yapmak ya da bir bardak soğuk suyu küçük yudumlarla bir dakika içinde içmek, çevredeki kasların düzenli hareketleriyle diyaframda rahatlamasına yol açabilir.
Nedenleri
Hıçkırık Nedenleri Nelerdir?
Uzun süreli hıçkırığın nedeninin belirlenmesi için doktor tarafından bir fizik muayene yapılır ve birkaç soru sorulur. Bu sırada doktor aynı zamanda bir nörolojik muayene yapabilir.
Nörolojik muayene sırasında doktor denge ve koordinasyonu, kas gücü ve yoğunluğunu, refleksleri, görme ve dokunma hissini kontrol edecektir.
Bu muayene sonucunda hıçkırıkların altta yatan bir tıbbi nedenden kaynaklandığı şüphesi doğarsa bir ya da daha fazla test yapılması gerekebilir.
Bu testler arasında böbrek hastalığı, diyabet ve enfeksiyon için kan testi, vagus siniri, frenik sinir veya diyaframı etkileyebilecek anatomik anormallikleri tespit etmek için göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi (BT), veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI), ya da yemek borusunda veya nefes borusundaki sorunları kontrol etmek için boğazdan geçirilen küçük bir kamera içeren ince, esnek bir tüpün kullanıldığı endoskopik testler olabilir.
Eğer hıçkırığınız 48 saatten az sürüyorsa neden olan tetikleyiciler şunlardır:
- Çok fazla gazlı içecek veya alkol tüketimi
- Büyük porsiyonlu yemek tüketmek
- Heyecan ve stres atakları
- Ani sıcaklık değişimleri
- Sakız çiğnerken hava yutma
Eğer hıçkırığınız 48 saatten fazla sürüyorsa aşağıdaki faktörler neden olabilir:
Sinir Tahrişi veya Hasarı
Uzun süren hıçkırık ataklarının bir sebebi, diyafram kasına hizmet eden vagus sinirlerine veya frenik sinirlerinde olan hasar ve tahriştir. Bu sinirlerde tahrişe veya hasara neden olabilecek faktörler; kulak zarınıza temas eden bir cisim, boynunuzda olan bir tümör, kist veya guatr, reflü, boğaz ağrısı ya da larenjit.
Merkezi Sinir Sistemi Bozuklukları
Travma neticesinde merkezi sinir sistemimizdeki bir tümör, hasar veya enfeksiyon, vücudunuzun hıçkırık refleksinin kontrolünün bozulmasına sebebiyet verebilir. Beyin iltihabı, menenjit, inme, travmatik beyin hasarı, tümörler gibi hastalıklar hıçkırığı tetikleyebilir.
Metabolik Bozukluklar ve İlaçlar
Uzun süreli hıçkırığı tetikleyebilecek faktörler; anestezi, şeker hastalığı, elektrolit dengesizliği, böbrek hastalığı, steroidler, sakinleştiriciler.
Kaynak:https://www.acibadem.com.tr Web ve yayın kurulu
|
