Denizcilik Sözlüğü - Büyük Sözlük

Maui · 22 Aralık 2020, 18:19:44

Denizcilik Sözlüğü - Büyük Sözlük

K
Kabadalga
Rough Sea
Dalga yüksekliği 5-9, dalga boyu 7-14 fit olan ve gemiyi rahatsız eden dalga.
Kabasorta
Gun Tackle
Biri sabit, diğeri müteharrik iki adet tornodan ibaret palanga.
Kabasorta Arma
Square Rigged
Serenleri direklere dik ve kemere istikametinde olan dört köşe yelkenli arma
Kabotaj
Cabotage
Bir devletin kendi limanları arasında yolcu ve yük taşıma hakkı.
Kaburga
Rib
Bir geminin gövdesini meydana getiren postaların (Iskarmozların) tümü.
Kadem (Ayak)
30,48 cm
Kalastra
Gradle Plate
(Crutch)
Kuntra güvertelerin üzerine alınan filikaların oturtuldukları ağaç veya metal kürsü
Kalçete
Plait
Ayak paleti, paspas yapmak için eski halat liflerinden yapılan mürnellerin saç örgüsü
şeklinde örülmesi suretiyle yapılan palet.
Kaloma
Scope of Cable
Demir üzerinde bulunan teknelerin denizde bulunan zincir mesafesi.
Yunanca=Boşluk ve rahatlık, tolerans, ölçülülük
Kaloma Vermek
Ease
Zincir gerektiğinde daha fazla salmak, [Kaloma vermek]
Kana Rakamları
Plımsoll Mark (or
Line)
Gemilerin çektikleri su derinliğini göstermek için baş ve kıç dikmeler hizasına sancak ve
iskele taraflara desimetre veya feet cinsinden çizilmiş rakamlar. [Romen ve italik]
Kançello Tarihi
Canceling Date
Donatanlar ile kiracılar arasında anlaşmaya varılan ve geminin yüklemeye hazır olacağı
en geç tarihi ifade eder.
Kandilisa
Halyard, Halliard
Yelkenleri yukarı kaldırmak için kullanılan halat.
Trinket ve maestra serenlerinin kandilisasına: İstrise
Gabya serenlerin kandilisasına: Manti
Flok ve randa yan yelkenlerin kandilisasına: Çördek /Mandar da denir.
Bu halatlarla direğe adam çekilebildiği için, bu amaçla kullanılan oturak'lara da kandilisa
denilmektedir.
Kapele
Truck
Sabit arma kasalarının direk ve çubuklardan geçtiği, çubukların üst kısımları, tepeleri.
Kapele Muşamba
Hood
Pusla, dümen dolabı, kaporta, vinç gibi kısımların yağmur ve güneşten korunması için
yelken brandasından yapılmış kılıfların geçirilmesi için verilen emir.
Kaplama
Strake
Postaların üzerine boyuna kaplanan saç veya tahtalar.
Kaporta
Skylight
Gemi veya tekne içindeki kapılara ve güverteden aşağı iniş ve çıkış merdivenlerinin
üzerindeki kapalı yerlere denir.
Karanfil
Cap Stay
Pruva ve grandi direğicundaları arasındaki tel halat
Karavele
Caravele
Herhangi bir şeyin veya durumun içinden çıkılamaz bir hal almasını belirten terim.
Karavele Kaplama
Diagonal Planking
İçi kutrani dışı armuz kaplama olan bir kaplama şekli.
Karayel
Kuzey-batı dan esen rüzgar
Karina
Bottom of The
Vessel
Bir teknenin su altında kalan ıslak kısmı (dış kısm).
Karula Yakası
Tack (Jewel Leech)
Bir yan yelkenin direğe yakın alt köşesi
Kasa
Eye. Spliced Loop
of a Rope
Halatların çımalarını kendi bedenlerine örerek, açılmayacak şekilde dikişle emniyete
alınan halka biçimi.
Kasara
Castle
Teknelerin baş orta ve kıç kısımlarında güverteden daha yüksek olan kısımlar.
Kasavele Gemi yelken ve tenteleri ile personele ait çamaşırların kurutulması için pruva gönderi ile
Clothsline geri tarafındaki bir yere gerilen halat.
Kasavele Palangası
Clothsline Tackle
Gabya ve kontra serenlerini indirip kaldırmak için kullanılan palanga. Kasavelelerin
gerilmesi için de kullanılan palangaya denir.
Kastanyola
Brake
Demir zinciri akarken durdurabilmek için ırgat etrafına konan demir veya çelik şerit çember
(bir çeşit fren balatası).
Kaşkaval
Fid
Ana direkler üzerine sürülen gabya ve babafingo çubuklarının topuklarını sabit tutmak ve
yerinden oynamalarını önlemek için, bu çubukların topuk taraflarına açılan delikten
geçirilen ve maunalar üzerine oturacak uzunlukta olan demir veya ağaç siğiller.
Kavança
Jibe
Herhangi bir şeyi bir taraftan diğer tarafa geçirmek veya aşırmak ya da bir yerden diğer bir
yere aktarmak.
Yelken seyrinde rüzgar altına dönerek kontra değiştirmek.
Kemere
Beam
Güvertenin döşenebilmesi için posta uçlarını birleştiren enine (omurgaya dik) konan
kısımlar.
(havuzluk, ambar yanlarında güverteyi boydan boya geçemeyenlerine ÖKSÜZ KEMERE
denir).
Kenar (Bkz. Yaka)
Corner of Edge of a
Sail
Yelkenlerin kenar ve (köşelerine) denir.
Köşeler:
Çördek köşesi: Üçken (Markoni) yelkenlerde yelkenlerin basıldığı (hisa edildiği) mandarın
bağlı olduğu üst köşe
Karula köşesi: Ana yelkende direk iveya ıstrelya dibindeki köşe
Iskota köşesi: Iskotanın bağlandığı (flok, cenova) veya yakın olduğu köşe.
Yakalar:
Orsa yakası: Rüzgarın girdiği (direk veya ıstralya) kenarı
Altabaşo yakası: Alt yaka, bumba veya güverteye yakın olan kenar
Güngörmez yakası: Rüzgarın çıktığı kenar
Kerte
Point, Rhumb
Bir dairenin 32'de biridir. (11 derece 15 dakika).
Kerteriz
Bearing
Herhangi bir maddenin bir tekneden olan yönünü mıknatisi veya cayro pusla ile tayin
etmek veya ölçmek.
Kerye
Wire Rope Klips
İki halatı birleştirmek için veya halatın çımasına geçici kasa yapmak için [sadece madeni
halatta] kullanılan cıvatalı mengene
Keşişleme
Güney-doğu dan esen rüzgar
Kilit
Shackle
12,5/15 kulaç zincir uzunluğu veya iki kilit zinciri birbirine bağlayan bir tarafı değirmi diğer
tarafı harbili bir cins zincir baklası.
Kinistin Valfı
Gerektiğinde bir tekneye denizden su almak için su kesiminden aşağıya konmuş ve
gerektiğinde uzaktan açılıp kapatılabilecek valf.
Koç Boynuzu
Deck Cleat,
Belaying Cleat
Baş ve kıç omuzluklar ile mataforaların üzerinde bulunan ve halat volta etmek için
kullanılan boynuz şeklinde iki kulaklı madenler.
Kol
Arm
Flasaların bir tarafa bükülmeisi sonucu halatta elde edilen elemanlar. Flasa gibi bütün
halat boyundadırlar.
Koltuk
Stopper
Bir teknenin aborda olduğu yere sıkılması için baş ve kıç omuzluklardan verdiği halat.
Kontra Mizana
Direği
Jigger Mast
Mizana direğinin gerisindeki direk
Kontra Omurga
Sliding Keel
Ana omurganın aşınmaması için altına konan şerit halindeki parça.
Kontra Tavlon
Güverte
Eski harp gemilerine ait bir güverte katı
Kontrata Mizana
Direği
Skysail Mast
Kontra mizanadan sonraki kıç direk
Korozyon
Corrosion
Gemi üzerinde bulunan demir ve çelik aksamın, oksijen, havadaki nem ve deniz
suyundaki karbonikasit sebebiyle kimyevi değişikliğe uğrayarak paslanması.
Körkapak
Dead Lights
Lumbuzları içerden kapayan demir kapak
Kuntra İskota yakasına bağlanan iki inceden birisi iskota olarak kullanıldığında diğeri kuntra olur.
Kontra kontr kelimesinden gelme olup, karşı-zıt-yedek anlamında kullanılır.Kuntra
omurga, bodoslama-grandi-güverte gibi Kuntra flok-kuntra mizana ve benzeri.
Kurt Ağazı
Chock
İçinde halat geçmesi için güverte üzerinde baş ve kıç omuzluklarına monte edilen demir
yastıklar.
Kutrani Kaplama
Diagonal Planking
Ahşap diagonal (çapraz) kaplama
Küpeşte
Bulwark
Güverte üstündeki borda kaplaması.
Kürek Lumbarı
Oar Lock, Rowlock
Askeri filikalarda iskarmoz yerine küreklerin oturtuldukları oyuk yerler (küpeştede takazlık
tahtasında).
Kıble
Güney
Kıble
Güney, Güney den esen rüzgar
Kıç
Stern
Teknenin geri tarafı
Kıç Bodoslama
Stern Post, Stern
Frame
Omurgadan kıç tarafa kaldırılan dik kısım [Ağaç veya maden]
Kıç Gönderi
Flag Staff
Kıç tarafta sancak çekilmesi için dikilmiş olan gönder.
Kıçüstü / altı
Poop Deck / Lower
Stern
Teknenin kıç tarafında güverte üstü / altı

Maui · 22 Aralık 2020, 18:21:12

L
Laçka
Loose
Boşver, boşalt, boşalmış gevşemiş anlamında.
Lağ Yelkeni
Balc Yawl
Serenlere bağlanan kareye benzer yelken. Bu yelkenlerin serenleri her tramolada aşağıya
indirilir ve direkten aşırılarak tekrar basılır. Bu yelkenlere maynalı latin, hasır ve praçile de
denir.
Lale Halatı
Tiller Preventer
Dümenlerin denizli havalarda düşüp kaybolmaması için dümen yelpazesinden geçip
teknenin kıçına bağlanan bir ince savlo.
Lambert İrtisamı
Lambert Projection
Yer ekseni ile koninin ekseni çakışan ve yeri iki miyar paralelde kesen koni yüzeyine
yapılan irtisamdır. Lambert haritaları daha ziyade havacılar tarafından kullanılır.
Lambesa / Lambasa
Yard Batten
Ağaç direkleri sağlamlaştırmak üzere direkler üzerinde bulunan demir çemberlerin,
serenlerin mayna veya hisa edilmeleri sırasında hasara uğramaması için direklerin pruva
tarafına ve demir çemberler üzerine konulan uzun ağaç triz. Seren tirizi de denir.
Landa Demiri
Chain Plate
Patrisaları ve çarmıkları bağlamak için bordalara konulan demir çubuklar.
Larmo
Stay
Flokların açıldığı istralya. ( Bazen flok larmosu da denilir).
Larmo Astarı
Stay Belly
Larmo yakasına dikilen ikinci kat ensiz bez astar.
Larmo Yakası
Luff
Floğun larmo tarafındaki yakası.
Larmo Yakası Halatı
Luff Rope
Larmo yakasını kuvvetlendirmek için dikilen halat.
Laşin
Lashing
Fırtınalı havalarda gemi içindeki yüklerin yerlerinden oynamaması için bunların gemi
bünyesine bağlanması.
Lava Etmek
Pull
Boş al ve ger anlamında bir emir. (Boşunu al)
Lavra Deliği
Plug
Bir teknenin içindeki suyu askıya alıp boşaltmak için açılmış delik. (Genellikle kıç tarafta
havuzluğun altındaki kruzlu yerde).
Lif
Nebati halatın yapıldığı malzemenin en ince parçası
Liga Camadan
Take a Relf
Yelkeni küçült, camadana vur demektir.
Limanlık
Calm Sea
Denizin çalkantısız ve sükunet halinde olduğunu belirten terim.
Limbo
Transshipment
Bir şeyin bir taraftan diğer tarfa aktarılması. (Marmara etmek sadece sıvı içindir.)
Livar
Balıkçı teknesinde balıkların taze kalması için alt tarafı denizle ilgili tahta havuz.
Loça
Hqwse
Demir zincirinin akması için açılmış deliklere geçirilmiş medeni oluk.
Loça Kovanı
Hawse Pipe
Loçanın iç tarafına geçirilmiş dökme demirden yapılmış silindir şeklindeki kovan.
Lodos
Güney-batı dan esen rüzgar
Lokma
Stud, Stay Pin, Stud
Links
Zincirin baklalarının ortasına takviye için konmuş parça.
Lumbara Ağızı
Gang Way
Gemilere girip çıkılan [Bordada açılan dörtköşe kapak]
Lumbuz
Bulls Eye, Deadlight,
Porthole
Gemideki pencerelere verilen isim.

Maui · 22 Aralık 2020, 18:22:49

M
Maçuna
Floating Crane
350-400 ton arasındaki ağırlıkları kaldırabilen ve bir ponton üzerine konulmuş
dikmelerden ibaret bir nevi vinç.
Magnetik İnhiraf
Magnetic
Declination
Magnetik kuzey istikameti ile hakiki kuzey istikameti arasındaki açı. Magnetik kuzey hakiki
kuzeyin sağında ise inhiraf doğu, solunda ise batı'dır.
Maimahreç
Displacement
Bir geminin taşırdığı suyun ton olarak ağırlığı. Bir maimahreç tonu 2240 libre olarak kabul
edilir.
Malabosa
Serenlere sarılı olan gabya yelkenlerinin açılarak ıskotalarının alınması için verilen
komuttur.
Malahtar
Pitch Mop
Gemilerin karinalarını boyamak için kullanılan uzun saplı fırça.
Maliborda
Cargo Board
Yüklerin gemiye alınmasında veya gemiden çıkarılmasında bordaya çarparak, borda
boyasının kirlenmesine veya boyaların sıyrılmasına mani olmak için bordaya sarkıtılan
uzun kalaslar.
Mandar
Tie of a Yard
Yelkenlerin hisa edilmesi (basılması) için kullanılan çeliktel veya halat
Mandoz
Pulley Block
Gemide kullanılan tellerin gerilmesi için kullanılan alet.
Manga
Mess
Gemi personelinin oturduğu, yemek yediği ve yattığı güvertealtı bölmeleri. Büyük
gemilerde yatma yerleri ayrılmıştır.
Manifesto
Manifest
Çeşitli varış yerleri için gemiye yüklenen malların tam tafsilatını gösteren vesika.
Manifestolar yükleme limanlarında acenteler tarafından konşimentolara göre tanzim
edilir.
Manifold
Manifold
İçinden, yakıt ve su borularının geçtiği ve bunlara ait valfların bulunduğu sandık.
Manika
Wind Catcher
Bir teknenin lat kısımlarına güverteden aşağıya doğru havalandırma için konulan geniş
boru.
Manişka
Gin Tackle
Biri iki, diğeri üç dilli iki makaradan yapılmış olan ve ağır eşyaları kaldırmada kullanılan
palangalar.
Manivela
Handspike
Ağır cisimlerin bir tarafını kaldırmak için kullanılan ağaç veya demirden yapılmış kısa
çubuklar.
Mapa
Padeye
Sabit halka.
Marsipet
Foot Rope
Serenlerin cundalarından alınarak hamaylısına donatılan ve yelkenlerin sarılmaları
sırasında gabyerlerin ayaklarını bastıkları halatlar. Basadora da denilir.
Martin Demiri
Çipo ve kolları aynı düzeyde ve kolları da beden etrafında dönebilen bir sistemdeki
demirdir.
Mastalya
Bucket
Tahta leğen.
Mastori
Midship Section
Gemilerin en geniş yeri.
Mastori Postası
Midship Frame
Bir teknedeki en geniş posta.
Matafora
Davit
Teknelerde veya sahilde filika veya botların asılabilmesi için uçlarında palanga bulunan
aygıt.
Matafyon
Grommets, Lacing
Eyes, Metal
Grommets
Yelken ve tentelerin delik açıldığında yırtılmaması için delik etrafının takviye edildiği yassı
metal halka veya halat takviye.
Mayna Etmek
Pawse, Pouse
Aşağı indirmek (ağır ağır).
Meme
Crown
Demir kollarının demir bedenine birleştiği noktanın alt kısmı.
Mezestre
Dip. Half Mast
Yarıya kadar indirmek.
Mil [Deniz Mili]
Mile
Denizdeki uzunluk ölçüsü. (6080 feet = 1852 mt)
Mizana Direği
Mizzen Mast
3 direkli bir yelkenli gemide en kıçtaki direktir.
Morize
Reef Earing
Yelkenlerin, camadana vurulacağı zaman gradin yakalarını camadan astarı hizasından
serene bağlamak için kullanılan çelikli halatlar.
Morize Patası
Reef Earing
Yelkenlerin camadan astarları hizasında ve gradin yakalarında gradin halatının kuruz
kırılması ile meydana gelen analeler. Bunlara Camadan Patası da denir.

Maui · 22 Aralık 2020, 18:24:12

N
Navlun
Freight
Bir yerden bir yere taşınmak üzere bir sözleşme (Navlun Sözleşmesi) ile gemiye alınan
eşyaların tümü.
Net Hacim
Net Register Tonage
Geminin gros hacim veya tonilatosundan o geminin yürümesine ve yürütenlerin ihtiyacına
ayrılan yerlere ait hacimlerin çıkarılmasından sonra kalan hacim.
Net Tonilato
Net Tonnage
2,83 m3 lük bir hacım birimidir.
Neta
Clean Tidy
Muntazam, düzgün, tertipli veya emniyetli anlamına gelir.
Neta Batarya
Pipe Down The
Forecastle
Gemi personelinin bulundukları yatma ve iş yerlerini temizlemeleri, buralarını düzene
sokmaları.
Nevcet
Canvas Line
Hamak sarılan el incelerine denir.
Nispi Kerteriz
Relative Bearing
Kara veya denizdeki bir maddenin, geminin pruvasına nazaran olan istikameti. Bu
maddeden geçen kerteriz hattı ile geminin omurga hattı arasındaki açı olup, gemi
pruvasından (000 dereceden) 360 dereceye kadar saat yelkovanı istikametinde ölçülür.
Bazen sancak ve iskele belirtilmek suretiyle 180 dereceye kadar da ifade edilir.
Nomonik Harita
Gnomonic Charte
Nomonik irtisamla yeryüzünün bir kısmını gösteren bu haritalar daha ziyade büyük daire
seyirlerinde kullanılır.
Nomonik İrtisam
Gnomonic
Projection
Yeryüzünün bir kısmını göstermek üzere kullanılan bir irtisam metodudur. Bu metodda,
teğet bir düzlem üzerine yerin merkezinden yapılan irtisamdır. Meridyenler kutuplara
doğru birbirine yaklaşan birer doğru çizgi halinde ve arz paralelleri teğet noktası kutuplar
olmadığı sürece birbirine paralel olmayan eğriler halinde görülürler. Açılar doğru olarak
gösterilemez. Bir büyük daire bir doğru çizgi halinde görülür.
Normal Maimahreç
Normal
Displacement
Geminin her veçhile hizmete hazır olarak tam, kazanlarda fayrap seviyesine kadar su
mevcut, personel ve eşyaları gemide, normal cephanesi, akaryakıtı, yedek malzemesi,
içme ve fit suyu mevcut olduğu haldeki maimahreci. Bu maimahreçte tüm sarnıçlar,
ihtiyat fit sarnıcı ve dabılbatım sarnıçları boş bırakılarak kabul edilecektir.
Normal Sürat
Service Speed
Aksi emredilmediği sürece bir geminin yapacağı sürat.
Nucumi Ay
Sideral
Yıldızlara nazaran ayın yer etrafında bir devrini tamamlaması için geçen müddet. Bu
müddet takriben 27 1/3 gündür.
Nucumi Gün
Sideral Day
Güneş gününden bir derece veya dört saat dakikası daha kısa olan gün.

Maui · 22 Aralık 2020, 18:26:11

O
Ocaklık Demiri
Sheet Anchor
Bir tarafında iki demir bulunan demirlerden, kıça doğru olan ve göz demirinin gerisinde
bulunan, göz demiriyle aynı vasıfta olan yedek demir.
Olta Bağı
Fisherman's Knot
Bir daha çözülmesine gerek duyulmayan halatların birbirine bağlanması için yapılan bağ.
Oluk
Swallaw
Halatların dil üzerine rahatça oturması için dil üzerine açılan yarım yuvarlak oyuk.
Omurga
Keel
Bir teknenin postalarının üzerine oturtulup bağlandığı ve baştan kıça kadar devam ettiği
ağaç/madeni parçalardır. Genellikle küçük teknelerde yekpare olur.
Omurga Aşozu
Rabbet
Kaplama tahtalarının omurgaya girmesi için omurga üzerinde açılmış olan girintiler.
Omurga Hattı
Kell Line
Gemi ve deniz araçlarının baş ve kıç bodoslamalarını birleştiren ve omurga ile aynı
düzlem üzerinde bulunan hat.
Omuzluk (baş, kıç)
Quarter
Teknenin baş ve kıç tarafında sancak ve iskele tarafında 45 derecelik açı içindeki bölüm
veya istikamet.
Orkoz
Undetow
Akıntının aksi cihetinden esen rüzgar sebebiyle akıntı istikametinin aksine doğru giden
yüzey akıntıları. Girintili ve çıkıntılı sahillerde bir çıkıntıya çarparak akıntının aksi cihetine
doğru akan akıntıya da orkoz denir.
Orsa
Wind Side, the
Weather Side
Yelkenleri mümkün olduğunca rüzgar yönüne yaklaştırarak seyretmek. (Orsasına seyir)
(Dar/sıkı orsa)
ORSA YAKASI : Bir yelkenin direk/istrelya tarafındaki yakası.
Orsa Alabanda
Eğlenmek
Heave to
Rüzgarı bordaya alarak, yelkenleri birbirinin aksine alıp tekneyi yolundan alakoyup vakit
geçirmektir.
Orsa Alabanda
Tramola
Wear
Teknenin başını rüzgara alıp bir kuntradan diğer kuntraya geçmektir.
Orsa Halinde
Bir teknenin mümkün olduğu kadar rüzgarın estiği yöne yakın seyredişi.
Orsa Pupa Çemberi
Hoop on the Boom
to Which the Boom-
Guy is Fastened
Bumbanın cundasına yakın ve iki tarafında da mapa bulunan madeni çember.
Orsa Pupa
Palangaları
Boom-Guy Tackle
Yan yelkenlerin bumbalarını istenilen istikamette tutmak üzere bir ucu orsa pupa
çemberindeki mapaya, diğer ucu küpeştedeki bir yere bağlanan iki adet palanga.
Orsa Yakası
Luff
Dört köşe yelkenlerin rüzgar üstünde kalan, üç köşe yelkenlerin istiralya tarafından kalan
yakaları.
Orsada Kazanmak
Bir teknenin orsa seyrinde rügar altına az düşerek, istediği tarafa gidişte rüzgar şiddet
farklarından faydalanarak açı kazanması.
Orsaya Kaçmak
Weather Helm
Bir yelkenli teknenin devamlı olarak baş tutamayıp rüzgar üstüne kaçması.
Oturak
Thwart
Kürekle hareket eden teknelerde kürekçilerin oturarak kürek çektikleri alabandadan
alabandaya uzanan tahtalar.
Oturak Pançalu
Thwart Knee
Oturakların alabandaya gelen taraflarını alabandaya bağlayan ağaç veya madenden
yapılmış üç köşeli praçollar.
Ö
Öksüz Kemere
Half Beam
Kemerenin ortadan kesilmiş olarka yanda kalan kısımları.
Öksüz Vardiya
Dog Watch
Üç vardiya ile tutulan nöbetlerde bir vardiyaya hep aynı saatlerin gelmemesi için 16-18 ve
18-20 saatleri arasında tutulan ikişer saatlik nöbetler.
Ölüdeniz
Swell
Fırtınaların dinmesi ile denizin çatlaksız dalgalı hali. Rüzgar olmadığı halde fırtına
sebebiyle oluşmuş bulunan dalgalar devam eder.
Ölünavlun
Dead Freight
Bir gemiye bilfiil yüklenmeyen navlundur. Eğer kiracı taahhüt ettiği yükün tamamını
gemiye yüklememişse, yüklenmeyen yüke de ölü navlun denir.

Maui · 22 Aralık 2020, 18:33:22

P
Pala
Wash, Blade
Küreklerin denize giren enli ve yassı kısımları
Pala Çevirmek
Feather Blades
Kürek çekilirken sudan çıkan küreklerin ikinci hamle için palalarını baş tarafa doğru
götürürken palaların enli taraflarını su sathına paralel duruma getirmek için kürek
topaçlarının el ile çevrilmesi.
Palador Mezarnası
Head Ledge
Ambarağzı paladorunun oturtulmuş olduğu ve ambar ağızlarının baş ve kıç taraflarına
konmuş mezarna.
Palamar
Mooring Line
Gemilerin rıhtıma veya iskeleye bağlanmasında halattan daha kalın yomalara verilen
isim.
Palamar
Şamandırası
Moorning Buoy
Liman içinde fazla saha işgal etmemeleri için gemilerin baştan ve kıçtan palamar vermek
suretiyle bağladıkları şamandıralar.
Palanga
Tackle
Bir halat ve anaz iki makaradan oluşan kaldırma mekanizması
Palanga Rule
Rolling Tackle
Alt makarası adi torno, üst makarası makara ruleden ibaret palanga. Yelken gemilerinde,
denizli havalarda serenlerin sallanmaması için seren ile direk arasına donatılır. Yalpa
Palangası da denilir.
Palasarte
Channel
Ana direklerle çarmıklar arasındaki açıyı büyültmek ve küpeşteleri serbest bırakmak için
direkler hizasında bordalardan dışarıya doğru uzatılmış ve bordalara sağlamca bağlanmış
ağaç kütükler.
Palasırtı
Blade Edge
Kürek palalarının ensiz olan tarafı.
Palavra Güverte
Eskiden harp gemilerinde topların bulunduğu güverte
Panyol Tahtası
Shifting Boards
Gemi ambarlarında bulunan dökme hububatın denizli havalarda kaymasını önlemek
maksadıyla ambarlara konulan tahtalar. Yeni hububat nakliye gemilerinde panyol tahtası
yerine sabit sac levhalar kullanılmaktadır.
Parakete
Log
Bir geminin süratini ve deniz içinde katettiği mesafeyi deniz mili yönünden ölçen elektrikî
ve mekanikî alet. Genel olarak kullanılan üç tipi; İmtiyazlı Parakete, Elektrikli Parakete,
Pito Statik Parakete'dir.
Parakete Hesabı
Dead Reckoning
Son tayin edilen mevkiden (Hakiki veya alelade mevki) geminin seyrettiği rota ve parakete
veya makine devir sayısıyla tayin edilen mesafe vasıtasıyla geminin mevkinin bulunması
usulü. Parakete hesabında akıntı dikkate alınmaz.
Parakete Savlosu
Log Line
Bir çıması pervaneye diğer çıması parakete saatinin gerisinde bulunan mapaya takılmak
suretiyle kullanılan özel surette dokunmuş halat.
Paralaks
Parallax
Hakiki ufuk ile hissi ufuktan ölçülen irtifalar arasındaki fark.
Patalya
Wherry
1-3 çifteye kadar kürekli ahşap teknelere harp gemilerinde verilen isim.
Patrisa
Back Stays
Çubukların bağlanması için cundalarından aşağı ve geriye doğru inen ve tekneye
bağlanan sabit arma
Pik
Gaff Topsail
Giz veya serenlerin üzerine açılmış üç köşe yelken.
Pik Yakası
Peak
Bir yan yelkeninin üst ve köşedeki yakasıdır.
Piyan
Whip
Bir halatın çımasının açılıp dağılmaması için çımasına ıspavlo veya gırcıla ile yapılan bir
çeşit düğüm şekli.
Portuç
Alet edevat veya boya gibi sair şeylerin saklanması için kullanılan dolap veya kamara gibi
yerler.
Posta
Frame, Timber
Üzerine kaplama tahtalarının [veya saçların] tespit edildiği ağaç veya maden eğriler
[kaburga]
Poyraz
Kuzey-doğu dan esen rüzgar
Pruva
Fore, Head
Bir teknenin ön tarından ileri istikameti.
Pruva Direği
Fore Mast
Birden çok direkli teknede ba taraftaki ilk direk.
Pruvada Denizdeki bir cismin veya geminin veya karadaki belirli bir maddenin pruva veya pruvaya
Ahead yakın bir yerde bulunması.
Puntel
Bulwark Stanchion
Güvertenin kuvvetlendirilmesi için alttan dikine konan destek veya güverte üzerindeki
vardevelaların tutmak için güverteye dik olarak konulan demir çubuklar.
Pupa
Aft
Bir teknenin kıç tarafından geri istikameti.
Pusula
Compass
Rota istikametlerini gösteren, kerteriz alıp mevki konmasına yardım eden mıknatısı veya
cayro devvaresi ile çalışan seyir aletidir.
Pusula Ekseni
(mihveri)
Pusula kartının merkezinin oturduğu ucu sivri bir iğnedir.
Pusula Kartı
Compass Card
Pusula ibrelerinin üzerine oturtulmuş derece veya kerte taksimatı bulunan daire şeklinde
bir karttır.
Pusula Tası
Compass Bowl
Mıknatısı pusulalarda (manyetik etkisi olmaması için) pirinç veya bakırdan yapılmış yarım
küre biçiminde içi boş bir tastır.
Puta
Oars Down
Koymak, donatmak (puta kürek).

Maui · 22 Aralık 2020, 18:34:31

R
Radansa
Thimble
Halatların çımalarında kasa yapmakta kullanılan madeni halka biçimindeki malzeme
Randa Bumbası
Spanker Boom
Randa yelkeninin altabaşo yakasını gerip açmaya yarayan ve çatalı mizana direğine
dayanan güverteye paralel seren.
Randa Bumbası Dik
Ventosu
Spanker Boom
Toping Lift
Randa bumbasını güverteye paralel tutan ve bumbanın cundasından ana direğe alınan
sübye donanım. Çatal İstinga da denilir.
Randa Gizi
Spanker Gaff
Randa yelkenini sarmak için kullanılan ve birbirlerinden cunda, çatal, bel, etek isimleri ile
ayırt edilen selviçeler.
Randa Yelkeni
Spanker
Yelkenli bir teknede en geriye açılan yan yelkeni.
Bumba, direk,seren ve güngörmez yakasından oluşan dörtgen yelken
Rasad
Sight
Gök cisimlerini inceleme.
Rasadi Mevki
Observed Position
Astronomik gözlem ve hesap sonucu bulunan gemi mevkii.
Rasadi Tan
Obsarvational
Twilight
Güneşin, ufkun 10 derece altında bulunması hali.
Raspa
Scraper
Kabaran boyaları veya paslı yerleri kazıyıp temizlemek için bir uçları kıvrık L şeklindeki
veya çekiç gibi çelik aletler.
Rigavo
Simple Clinch
Makaranın bülbülüne bağlanan halatın çımasına denir.
Rigavo Mapası
Becket
Rigavonun bağlanması için makaranın alt tarafında bulunan mapa. Bülbü de denilir.
Roda
Coil, Fake
Kullanılmamış, açılmamış nebati halat sargısı.
Role
Muster
Gemide olması muhtemel değişik durumlara veya tehlikelere zamanında ve yerinde
müdahale etmek maksadıyle personele verilen değişik görevler.
Rota
Course
Geminin üzerinde gittiği yön. Yolun meridyen ile yaptığı açı.
Örnek: Rota 110 derece
Ruba Etmek
Yelkenle rüzgarı başa alarak tekneyi geriletmek
Rüşvet Güverte
Boat Deck, Spar
Deck
Güverte üzerinde yer işgal etmemeleri için filikaların veya serenlerin konulması için
güverteye istinat eden punteller üzerine yapılan ve alabandalara yakın olan ufak
güverteler.
Rüşvet Güverte
Boat Deck, Spar
Deck
Yolcu gemilerinde filikaların üzerine oturtulduğu kalastraların bulunduğu güverte.
Rüzgar
Wind
Atmosferdeki ısı değişimi sonucunda yer değiştiren havanın meydana getirdiği esinti.
Estiği yönlere göre isim alırlar.
Rüzgar üstü
Weather Side
Rüzgarın estiği yön. Rüzgarın geldiği yer/yön. "
Teknenin rüzgarüstü; Rüzgarüstü tekne"
Rüzgar Yakası
Bir yelkende rüzgarın estiği taraftaki yaka.
Rüzgaraltı
Lee
Rüzgarın estiği yönün aksi. Rüzgarın gittiği yön/yer.
Teknenin rüzgaraltı, rüzgaraltı tekne.

Maui · 22 Aralık 2020, 18:35:30

S
Saat Açısı
Hour Angle
Bir mevkiden veya bir gök cisminden geçen meridyen ile Greenwich meridyeni arasında
kalan ve batıya doğru ölçülen açıdır.
Saat Dairesi
Hour Circle
Gök kutuplarından ve gök cisminden veya hamel noktasından geçen büyük daire. Saat
dairesi gök cismi ile beraber hareket eder.
Sabit Arma
Standing Rigging
Gemi üzerinde devamlı olarak sabit durumda bulunan direk, çarmık, giz, seren vs. Gibi
donanım.
Sabit Praçilera
Yelkeni
Standing Lug
Kandilisası serenin dörtte birine bağlanan ve tramolalarda karulası aşırılmayan, karulası
direk dibine bağlanan yelken.
Sağa Devirli Pervane
Right Hand
Propeller
Kıç taraftan bakıldığı zaman sancak tarafa doğru devreden pervane. Tek pervaneli
gemilerde pervaneler daima sancak tarafa doğru döner. Çift pervaneli gemilerdeyse
sancak taraftaki pervaneler sağa devirli, iskele taraftaki pervaneler ise sola devirlidir.
Sağanak (Civarina)
Gust
Rüzgarın bölümler halinde şiddetli esmesi. [Civarina]
Sağlık Listesi
Bill of Healt
Gemi kaptanına liman otoriteleri tarafından verilen ve bulunduğu liman ile seyir
istikametlerinde uğrayacakları limanların sağlık durumlarını gösteren liste. Buna Sağlık
Patentası da denilir.
Safra
Ballast
Bir teknede denge sağlanması için sintinesine konan ağırlık.
Safra Sarnıcı
Ballast Tank
Safra suyunun alındığı sintinelerdeki sarnıçlar.
Salaburun
Leech Line
Yelkenlerin gradin yakalarını serene kaldırmak için gradin yakalarına donatılan
selviçeler.
Salaburun Astarı
Leech Belly
Salaburunların yelkene değdikçe yelken bezini aşındırmaması için yelkenin salaburunlar
hizasına dikilen bez.
Salma
Bir teknenin rüzgara veya akıntıya bağlı olarak dönmesi
Salma Omurga
Drop Keel
Yelkenli bir teknede içerden indirilip kaldırılan "madeni veya ağaç levha. ""centerboard"""
Salmakasası
Salma omurgalı teknelerde, salmanın hareket edebilmesi için omurga üzerine
yerleştirilmiş, genelde kemere yönünde desteklenmiş, birleşik kaplar prensibine göre
çalışan düzen, düzenek
Salpa
Short Stay
Demirin deniz dibinden kurtulması, ağırlığın zincire binmesi.
Salya Baston
Cunda yelkenlerinin açılması için serenler üzerinde bulunan cunda bastonlarının serenler
üzerinden dışarıya doğru sürülmeleri için verlilen komuta.
Salya Etmek
Haul In
Bir şeyi bir taraftan bir tarafa aşırmak suretiyle çekmek.
Sancak
Starboard
Bayrak veya, teknenin pruva-pupa hatında sağ yarısı, sağ tarafı
Sancak Alabanda
To Put Hard Over
Dümenin sancak tarafa doğru en çok basılabilmesi için verilen emir.
Sancak Gönderi
Flag Staff
Kıç tarafa güverteden sancak çekmek için dikilmiş gönder.
Saravele
Furl
Yelkenin sarılması için verilen komuta denir.
Savlo
Cord
Sancak çekmek için kullanılan 1,5 burgatalık ince halat
Selviçe
Running, Rigging
Yelkenli bir gemi armasındaki hareketli halatlar.
Seren
Yard
Direkler üzerinde yelken açmak için ve işaret çekmek için yatay olarak bağlanmış
gönder.
Seren Yakası
Head
Yelkenlerin derene bağlı üst kısımları. (matafyon yakası).
Silyon Feneri
Masthead Light
Gece ve karanlıkta, gemilerin seyir halindeyken pruva ve grandi direkleri cundalarında
yaktıkları ufkun 20 kertelik bir sahasından berrak havada en az 5 milden görülebilen ve
pruvadaki grandiye nazaran daha aşağıda olan fenerlerdir. (Beyaz renklidirler).
Sintine
Bilge
Bir teknenin su hattı altında kalan iç kısmıdır.
Sintine Pompası
Bilge Pump
Sintinede biriken sıvıların boşaltılması için kullanılan pompa.
Sis Kampanası
Fog Bell
Demirde veya şamandrada yatan gemilerin siste mevkilerini belirtmek için çaldıkları
kampana
Sis İşareti
Fog Signal
Siste seyir halindeki gemilerin birbirlerine durumlarını belirtmek üzere düdükle verdikleri
işaret.
Siya
Held Water
Kürek çekerek tekneyi geriye itmek için verilen komut.
Soğra [Sokra]
Butt
Armuz kaplamada, kısa gelen kaplama tahtalarının uçlarının birleştiği yerdeki çizgi.
Suga Etmek
To tighten a Nope or
a Serew
Vira edip sıkıştırmak. (Suga kastanyola, suga cıvata vb).
Suhattı (Flota)
Waterline
Teknenin gövdesinde, ıslak yüzeyle kuru yüzeyi arasındaki çizgi.
Sübye Armalı
Fore and Aft Rigged
Direklerinde seren yelkenleri olmayıp sadece yan yelkenleri bulunan tekneler.
Sülyen
Yeni konulan, yada raspa edilerek temizlenmiş olan çelik veya demir saçlar üzerine
koruyucu olarak sürülen genellikle kırmızı renkteki astar boya
Sürme Omurga
Salma omurga da denilebilir. [Ana omurga bedenine açılan bir yarıktan aşağı yukarı
hareket ettirilebilen tahta veya madeni levha şeklindeki omurga olup yelkenliteknelerde
yelkenle seyir anında devrilmemek veya rüzgar altına düşmemek için kullanılır]
Sığ Su
Shoal
Denizin (genellikle sahil kısmına yakın) herhangi bir kısmında teknelerin seyretmelerine
uygun olmayacak şekilde az su bulunan pek derin olmayan yerlere denir.

Maui · 22 Aralık 2020, 18:36:09

Ş
Şaft
Shaft
Gemi makinelerindeki grankın çevrimsel hareketini pervaneye ileten çelikten yapılmış
silindir şeklindeki çubuk.
Şaft Bodoslaması
Propeller Post
Üzerinde şaft kovanı bulunan bodoslama.
Şaft Kovanı
Shaft Pipe
Şaftın dönmesi ile bodoslamanın aşınmaması için şaft göbeğine geçirilen kovan.
Şaft Yolu
Shaft Alley
Makine dairesinden şaft göbeğine kadar olan ve bir insanın rahatça hareket etmesi
gereken genişlik ve yükseklikte olan su geçirmez kapalı yol.
Şali
Bunting
Milli sancaklarla işaret sancak ve flamalarının yapıldığı yün kumaş.
Şalopa
Shallop
Filikadan büyük kürek ve yelkenle hareket eden tekne.
Şamandıra
Buoy
Kullanılış şekline göre değişik biçimlerde yapılmış ve su geçirmezliği temin edilerek
yüzme kabiliyeti arttırılmış sac veya ağaçtan yapılmış sarnıçlar. Kullanıldıkları yerlere
göre demir, sis, palamar, fener şamandırası gibi isimler alırlar.
Şamandıra Ücreti
Buoy Dues
Şamandıraya bağlanan gemiler tarafından liman başkanlıklarına ödenen ücret.
Şapka
Mast Truck
Direklerin üst uçlarına geçirilmiş yuvarlak tabla
Şemsiye Demiri
Mushroom
Şamandıraları sabit tutmada kullanılan iç tarafları boş yarım küre şeklindeki demirler.
Şeytan Çarmıhı
Pilot Ladder
İki halat arasına ağaç basamaklarla yapılan bordadan sarkıtılan merdiven

Maui · 22 Aralık 2020, 18:36:43

T
Talvek Hattı
Thalweg
Boğazlarda ortadan geçtiği varsayılan hat
Tarak Gemisi
Limanları ve geçitleri derinleştirmek için kepçeli olarak yapılmış özel gemi
Tava
Ower Platform,
Lower Platform
Borda iskelelerinin altında ve üstünde durulacak yer [İskele tavası]
Tavlon Güverte
Lower Deck
Çok güverteli gemilerin üsten itibaren aşağıya doğru beşinci güvertesi veya
Eski harp gemilerine ait bir güverte katı
Tavlon Güverte1
Eski harp gemilerine ait bir güverte katı
Tayfa
Ticaret gemilerindeki gemiciler
Tente
Awning
Güverteyi yağmur ve güneşten korumak için güverte üzerine açılan branda veya başka bir
malzememden yapılmış örtü
Tente Omurgası
Awning Boom
Tentenin orta kısmına ve altına konulan ağaç
Tersane
Shipyard
Gemi yapılan fabrika, tezgah veya sanayi merkezi
Tirenti
Fall
Bir halatın çekilen çıması
Toka Etmek
Close Up
Bir şeyi yerine kadar kaldırmak [Sancak toka etmek, işaret toka]
Tramola
Tack
Yelken seyirinde rüzgar üstüne çıkarak kontra değiştirmek.
Trandil
Ege/Akdeniz balıkçı/süngerci yelkenli teknesi.
Yunanca=Triandia 3:1 yaklaşık 15 m boyunda baş-kıç bodoslamalı tekne
Trim
Trim
Ayar, akord.
Yelken trimi: 1.Yelken donatım-ayarı 2.Yelken-rüzgar açı ayarı
Trinket
Fore
İç istrelyaya çekilen flok (=üçgencik)
Tırnak
Palm, Fluke, Anchor
Blade
Demirin kollarının ucundaki tırnak şeklindeki kısım

ForumSever

Denizcilik Sözlüğü - Büyük Sözlük

Maui

22 Aralık 2020, 18:19:44 #10

Maui

22 Aralık 2020, 18:21:12 #11

Maui

22 Aralık 2020, 18:22:49 #12

Maui

22 Aralık 2020, 18:24:12 #13

Maui

22 Aralık 2020, 18:26:11 #14

Maui

22 Aralık 2020, 18:33:22 #15

Maui

22 Aralık 2020, 18:34:31 #16

Maui

22 Aralık 2020, 18:35:30 #17

Maui

22 Aralık 2020, 18:36:09 #18

Maui

22 Aralık 2020, 18:36:43 #19

Benzer Konular (5)

HAKKIMIZDA

ÖNEMLİ LİNKLER

İLETİŞİM