Okyanus asitlenmesi, Dünya okyanuslarının zamanla daha asidik hale geldiği süreci ifade eder. pH olarak bilinen bir ölçüm, 0 – 14 aralığında suyun ne kadar asidik veya bazik olduğunu ölçer. Karbon emisyonları asitlenmenin önde gelen nedenidir. Asidik okyanuslar deniz yaşamı için çok zararlı olabilir, bu da ekosistemin çökmesine ve insan yaşamı üzerinde daha geniş olumsuz etkilere neden olur.
Okyanus Asitlenmesi Nedir?
Okyanus asitlenmesi, dünya çapında toplu olarak okyanus ve deniz suyundaki pH seviyesinin düşürülmesidir. Kimyasal özelliklerdeki ve asitlik seviyelerindeki bu değişiklik, gelişmek için belirli koşullara bağlı olan deniz bitkileri ve hayvanları için zararlı olabilir.
Okyanustaki artan asitlik, esas olarak daha yüksek karbondioksit seviyelerinden kaynaklanmaktadır. Atmosferimize salınan fazla karbondioksitin yaklaşık %30'u Dünya'nın denizleri tarafından emilir. Bu kulağa önemli gelmese de, Dünya denizlerindeki pH ve kimyasalların (doğal veya doğal olmayan) dengesindeki küçük bir değişiklik bile bir ekosistemi bozabilir, hatta bu sistemin çökmesine neden olabilir. Dengeli, tam olarak işleyen deniz ekosistemleri olmadan, biyomlar ve biyosferler tehlikededir ve insan yaşamı üzerindeki doğrudan etkiler de dahil olmak üzere Dünyanın diğer tüm kısımları üzerinde rezonans etkileri olabilir.
Okyanus Asitlenmesi Nasıl Başladı?
İnsani faaliyetler arttıkça, atmosferimize salınan kirleticilerin ve gazların seviyesi de arttı. Benzer şekilde, ormansızlaşma ve tarım, bir zamanlar yemyeşil olan gezegenimiz için geniş bitki örtüsü alanlarının kaldırılmasının yanı sıra salınan gaz türlerinde önemli bir değişime neden oldu. Fosil yakıtların yakılması söz konusu olduğunda en büyük endişe, artan CO2 çıkışıdır. Doğal karbon yutağı olan ormanlar bu CO2'yi emer ve Dünya'nın dengede kalmasına yardımcı olur. Bununla birlikte, karbondioksit yan ürünleri arttıkça, ormanlar temizlendi ve kesildi, bu da bu fazla karbonu filtrelemeye ve tutmaya yardımcı olacak daha az ağaç olduğu anlamına geliyor. Sonuç olarak, karbon havaya salınır ve bitki örtüsü tarafından emilmek yerine okyanuslar tarafından emilir. Okyanuslar büyük miktarda karbondioksiti emebilir, ancak bunun önemli yan etkileri de yoktur. Karbon ilavesinin neden olduğu kimyasal reaksiyonlar, suyun iyonik dengesini değiştirir. Bu, daha asidik bir çözeltiyle, dolayısıyla Dünya denizlerinin 'asitlenmesiyle' sonuçlanır. Bu artan asitliğin sonuçları çok büyük ve tehlikelidir.
Kimyasal Süreç
Asitleştirme, çok daha karmaşık bir kimyasal işlem için basit bir terimdir. Birincisi, karbon ve oksijen olan karbondioksit, hidrojen ve oksijenden oluşan suda çözünür. Bu, üç kimyasalın hepsinin bir bileşiği olan H2CO3 olarak bilinen bir karbonik asit ile sonuçlanır. Bu, hem hidrojen iyonlarına hem de bikarbonat iyonlarına, HCO3-'e ayrılan asidik bir çözeltidir.
Okyanus Asitlenmesine Ne Sebep Olur?
Asitleşme, karbondioksitteki bir artıştan kaynaklandığından, karbon emisyonlarıyla sonuçlanan herhangi bir aktivite okyanus asitlenmesini etkileyebilir. Bunun en önemli nedenlerinden biri fosil yakıtların yakılmasıdır. Fosil yakıtlar, büyük basınç altında ve uzun süreler boyunca yerkabuğunda birleştirilen doğal yağlar ve gazlardır. Bu yakıtların çoğu ya önemli bir karbon bileşenine sahiptir ya da yakıldıklarında karbondioksit salmaktadır. Bu, insan faaliyetinin ve sanayileşmenin çoğunun karbon emisyonları ve okyanus asitlenmesi üzerinde olumsuz bir etkisi olduğu anlamına gelir. Doğal gaz, petrol veya kömür gibi yakıtlar yakıldığında, karbondioksit atmosfere salınır ve daha sonra geri döner ve okyanus tarafından emilir. Karbon döngüsü, karbon miktarını asla artırmaz veya azaltmazken, insanlar karbonu doğal olarak absorbe edebileceğinden çok daha hızlı bir şekilde yakıyor ve salıveriyor. Fosil yakıtların oluşması binlerce yıl alır, ancak insanlar son 200 yılda onları hızlı bir şekilde yakıyorlar.
Ek olarak, ana doğal karbon yutağı veya karbon emme sistemi, orman bitkileri ve diğer bitki örtüsüdür. Ormansızlaşma ve ağaçların temizlenmesi, eskiden karbon yutağı görevi gören geniş bitki örtüsü alanlarının ortadan kaldırılması anlamına geldiğinden, insanlar da bu konuda olumsuz bir etkiye sahipti. Bitkiler doğal olarak karbondioksiti emer ve tutar, bu nedenle bitki ömrünün azalması, karbonun başka yollarla emilmesi gerektiği anlamına gelir. Bu, atmosferdeki fazla karbondioksitin okyanuslar ve büyük su kütleleri tarafından emilmesinin başlıca nedenlerinden biridir.
Asitlenmenin Deniz Yaşamına EtkileriOkyanus Asitlenmesi Nedir?
pH seviyesindeki bir artış – hafif bir artış bile – deniz yaşamı ve deniz ekosistemleri için çok zararlı olabilir. Asitli su özellikle kabuklu deniz ürünleri için zararlı olabilir. Birçok kabuklu ve kabuklu deniz hayvanı, kabuklarını oluşturmak için karbonat iyonlarına güvenir. Karbonat ve kalsiyum bir araya gelerek mercan ve kabukları oluşturur, ancak okyanus seviyeleri daha asidik hale geldiğinde, karbonat iyonları aşırı hidrojenle bağlanır. Gerekli karbonat olmadan, kabuklar ya oluşamaz ya da düzgün bir şekilde oluşamaz, bu deniz canlılarını yırtıcılara karşı savunmasız bırakır.
Benzer şekilde, asit bir aşındırıcıdır ve aşırı asidik su, mercan resifleri veya istiridye ve yumuşakça kabukları gibi aynı kalsiyum-karbonat bileşiklerini tüketecektir. Küçük kabuklular veya salyangozlar gibi besin zincirlerinin alt seviyelerindeki değişikliklerin sistemin geri kalanı üzerinde büyük etkileri olabilir. Küçük kabuklu deniz ürünleri hayati görünmese de, insanların çok miktarda yediği balık türleri de dahil olmak üzere diğer büyük deniz yaşamı için besin kaynaklarıdır. Asitleşme sadece sistemi bozmakla kalmaz, aynı zamanda tüm biyomların dengesini bozarak türlerin aşırı popülasyonuna veya neslinin tükenmesine ve besin zincirlerinde onarılamaz değişikliklere yol açabilir.
Ne Yapabiliriz?
Okyanus asitlenmesinin çoğu karbon emisyonlarıyla bağlantılı olduğundan, karbon ayak izlerini ve hava kirliliğini azaltmaya odaklanmak bu asitlenme sürecini yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Benzer şekilde, doğrudan su sistemlerine akan kimyasal atıklar – ister tarımsal ister endüstriyel olsun-, kontrol altına alınmalıdır. Ek olarak, büyük ölçekli tarımı ve ormansızlaşmayı sınırlamak da asitlenme sorununa yardımcı olabilir. Ormanlar gibi doğal karbon yutaklarının bakımı, fazla karbondioksitin bir kısmını filtrelemek ve tutmak için doğal sistemlerin yerinde olmasını sağlayacaktır.
|
