Bilim insanlarından oluşan uluslar arası bir ekip , ilk kez bir ötegezegenden gelen bir radyo sinyali tespit etti. Boötes takım yıldızından gelen sinyal bir ikili yıldız ve bir dış gezegen barındırıyor. Cornell Üniversitesi'nden doktora sonrası araştırmacı Jake D. Turner, Observatoire de Paris – Paris Sciences et Lettres Üniversitesi'nden Philippe Zarka ve Université d'Orléans'tan Jean-Mathias Griessmeier liderliğindeki ekip, bulgularını Astronomy & Astrophysics dergisinin araştırma bölümünde 16 Aralık'ta yayınladı.

"Radyo frekans aleminde bir dış gezegenin tespitine dair ilk ipuçlarından birini sunuyoruz. Bu sinyal Tau Boötes sisteminden yani bir ikili yıldız ve bir dış gezegen içeriyor. Bu durumda gezegenin kendisinden geliyor. Radyo sinyalinin gücü ve polarizasyonu ve gezegenin manyetik alanı teorik tahminlerle uyumludur," diyor Turner.

"Eğer bu keşif devam eden gözlemlerle onaylanırsa, bu radyo sinyali dış gezegenlerin tespitinde yeni bir kapıyı aralayabilir ve bize onlarca ışık yılı uzaktaki yabancı dünyaları araştırmak için eşsiz bir yöntem sunabilir," diyor ortak yazarlar arasında Turner'ın doktora sonrası danışmanı Ray Jayawardhana.

LOFAR Sıcak Jüpiter'i Tespit Etti

Hollanda'daki LOFAR(Düşük Frekanslı Dizi) radyo teleskopunu kullanan Turner ve arkadaşları yıldız sistemindeki sıcak Jüpiter adı verilen gezegenden(bizim güneş sistemimizdeki gaz devi Jüpiter'e benziyor) gelen emisyon patlamaları olduğunu açığa çıkardı. Ayrıca bu ekip 55 Cancri ve Upsilon Andromeda sistemlerinde radyo emisyon adayları gözlemlese de, hiç biri 51 ışık yılı uzaktaki Boötes dış gezegen sistemindeki kadar önemli bir radyo izi bırakmıyor. Bu gezegenin manyetik alanına potansiyel bir pencere açıyor.

Bir dış gezegenin manyetik alanını gözlemlemek, o gezegenin iç yapısı ve atmosferik özelliklerini deşifre etmek yardımcı olduğu kadar yıldız-gezegen etkileşimlerinin fiziğini de anlamada faydalı olabilir diyor, Turner.   

Dünya'nın manyetik alanı onu solar rüzgarlarını tehlikelerinden koruyarak yaşanabilir kılıyor. "Dünya benzeri dış gezegenlerin manyetik alanları muhtemel yaşama katkıda bulunabilir. Böylece atmosfer güneş rüzgarları ve kozmik ışınlardan yalıtır ve gezegeni atmosfer kaybına karşı koruyabilir," diyor Turner.


İki yıl öncesinde Turner ve arkadaşları Jüpiter'in radyo emisyon sinyalini çözerek, bunu muhtemel Jüpiter benzeri dış gezegenlerin izlerini taklit edecek şekilde ölçeklendirmişti. Bu sonuçlar 40 ila 100 ışık yılı uzaktaki dış gezegenlerin radyo emisyonlarını aramada şablon haline geldi.

Bu sayede araştırmacılar, 100 saate varan radyo gözlemleri yaparak, Tau Booötes'de sıcak Jüpiter'i bulabildiler. "Jüpiter gezegeninden öğrendiklerimiz sayesinde bu türden bir tespitin nasıl olacağını öğrendik. Bu sayede bir arayış başlattık ve o gezegeni bulduk," diyor Turner.


Bu iz yine de zayıf,  "Tespit edilen radyo sinyalinin bu gezegenden geldiğine dair bazı belirsizlikler var. Bu nedenle,takip gözlemlerine kritik bir ihtiyaç var," diyor Turner.

Araştırma Referansı:

J.D. Turner, P. Zarka, J.-M. Griessmeier, J. Lazio, B. Cecconi, J.-E. Enriquez, J.N. Girard, R. Jayawardhana, L. Lamy, J.D. Nichols, I. Pater. The search for radio emission from the exoplanetary systems 55 Cancri, upsilon Andromedae, and tau Boötis using LOFAR beam-formed observations. Astronomy & Astrophysics, 2020; DOI: 10.1051/0004-6361/201937201