1938 - (Kasım sonu) - İsmet İnönü'nün, eski Özel Kalem Müdürü Vedit Uzgören'le Atatürk'e gönderdiği -İstanbul'a gelerek kendisini görmek arzusunda olduğunu bildiren- mektubun, Atatürk'e sunulması ve Atatürk'ün -İsmet İnönü'ye iletilmek üzere- Vedit Uzgören'e söyledikleri: "Yakında ben Ankara'ya geleceğim; orada görüşürüz. Bu nedenle zahmet etmesin, Ankara'da kalıp istirahat etsin ve doktorların tavsiyelerine harfiyen riayette bulunsun; bunları bir emir olarak teşekkür ve selâmlarımla beraber kendisine söylersiniz!.." [Kocatürk]
1936 - Atatürk'ün, akşamüzeri Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne gelişi, akşam Çankaya'ya dönüşü.
1934 - Atatürk'ün, Çankaya'da Romanya, Yunanistan ve Yugoslavya Dışişleri Bakanları şerefine çay ziyafeti vermesi.
1933 - Atatürk'ün, Cumhuriyetin 10. yıldönümü nedeniyle Roosevelt'in Türk milletine hitaben yayımladığı mesaja karşılık olmak üzere Amerikan milletine mesajı: "...Türkiye'de doğan inkılâp güneşi yükselerek sıcaklığını yaydıkça, Türk milletinin kalbi büsbütün dünyanın büyük ve takdire değer eserlerine karşı sıcak bir sevgiyle dolmuş, bütün ilerleme ilkelerini tamamıyla benimsemiştir!"
Atatürk'ün, Cumhuriyetin 10. yıldönümü nedeniyle Türk Dostları Cemiyeti Başkanı Amiral Bristol'un kutlama telgrafına cevabı: "...Türk dostları ile onların ünlü başkanı, bize duygularının yeni bir delilini daha gösterdiler." [Kocatürk]
1930 - Atatürk'ün, Ankara Musiki Muallim Mektebi'nde Ekrem Zeki Bey'in konserini izlemesi.
1924 - Mustafa Kemal Paşa, Cumhuriyet'in 1. Yıldönümünde, "Türk milletinin tabiat ve adetlerine en uygun olan idare, Cumhuriyet idaresidir" dedi.
1924 - Mareşal Mustafa Fevzi ÇAKMAK (1876-1950) İstanbul'da doğdu. 1896'da Harp Okulunu, 1898'de de Harp Akademisini bitirdi. Trablusgarp, Balkan, I. Dünya Savaşlarında görev aldı. 1918'de Genelkurmay Başkanı, 1920'de Harbiye Nazırı (Bakanı) oldu. Milli Mücadele'ye katılmak üzere 1920 yılında Ankara'ya geldi. Milli Savunma Bakanlığına getirildi. 1921'de Genelkurmay Başkanı oldu. Aynı yıl Orgeneralliğe, 1922'de de Mareşalliğe terfi etti. 1924-1944 yılları arasında Genelkurmay Başkanlığı yaptı. Yaş haddinden emekliye ayrıldı. TBMM'de 14 Ağustos 1923'e kadar Kozan Milletvekili olarak görev yaptı. Daha sonra İstanbul Milletvekili seçildi. 31 Ekim 1924'te milletvekilliğinden istifa etti. 1946-1947 yılları arasında İstanbul Bağımsız Milletvekili olarak TBMM'de görev yaptı. İstanbul'da öldü. Ref: TSK Katalog ATATÜRK VE KURTULUŞ SAVAŞI MÜZESİ
1923 - Atatürk'ün, Cumhurbaşkanı seçilmesi nedeniyle memleketin her tarafından gönderilen tebriklere basın yoluyla açık teşekkürü.
3 Eylül 1914'de ilan edilen Seferberlik kaldırıldı.
1922 - Atatürk'ün, Osmanlı Saltanatının kaldırılmasının zorunlu olduğu hakkında Müdafaa-i Hukuk Grubu toplantısında konuşması.
Müdafaa-i Hukuk grubunda "Milli hakimiyetin tahakkuku ve Lozan'a gidecek heyetler meselesinin görüşülmesi ve Mustafa Kemal Paşa'nın "Osmanlı saltanatının" lağvının zaruri olduğu" hakkında konuşması.
Bakanlar Kurulu'nun Lozan Konferansı delegesi adaylarını İsmet Paşa, Rıza Nur ve Hasan Hüsnü olarak belirledi.
Doğu Trakya'nın Türk mülki memurlarına devir ve teslimi.
Çorlu'nun kurtuluşu.
1922 - Handover of eastern Thrace to Turkey begins..
1921 - Atatürk'ün Başkomutanlık süresinin, 5 Kasım 1921'den itibaren 3 ay daha uzatılmasına dair Kanun'un Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabulü.
Meclisin gizli oturumunda Mustafa Kemal'in başkomutanlık yetkisinin 3 ay daha uzatılması tartışma yarattı. Sonunda uzatma 3 çekimser, 12 red oyuna karşılık 152 oyla kabul edildi.
1920 - Yunan kuvvetleri Gediz'i tekrar geri aldılar.
Doğu cephesi komutanı Kazım Karabekir Paşa'nın Ferik (Orgeneral) rütbesine yükselişi.
Atatürk'ün, Kâzım Karabekir'e telgrafı: "... Dışarda bulunan kişilerin yurt içindeki yakın taraftarları, onların memleket ve milletin kurtuluşu uğrunda hizmette bulunduklarını propaganda etmek suretiyle eski kabahatlerini millete affettirmek ve memlekete girmeleri ortamını hazırlamak için çalışmakta oldukları anlaşılmıştır. Bu gayretkeşler içinde bazı anlayışsızlar da vardır." [Kocatürk]
Atatürk'ün, Ali Fuat Paşa'ya, danışıklı Komünist Partisi kurduruşunun sebeplerini açıklayan telgrafı.
1919 - Sütçü İmam, Kahramanmaraş'ta Fransız işgalcilere ilk kurşunu attı.
Genelkurmay Başkanı Cevat (Çobanlı) Paşa'nın, Atatürk'e telgrafı: "Meclis-i Mebusan'ımızın başkentimizden başka yerde toplanmasını, genel siyasetimiz bakımından sakıncalı görüyorum."
Ahmet İzzet Paşa'nın Atatürk'e telgrafı: "Heyet-i Temsiliye'nin şimdi öğrendiğim bir teklifine karşı aşağıdaki düşünceleri bildirmeyi vatanseverlik vazifesi sayarım: Meclis-i Mebusan'ın taşrada açılışının birinci sakıncası, İstanbul'un kaybına yer verebilmesidir."
1918 - Mustafa Kemal'in YILDIRIM ORDULARI GRUBU Komutanı olması. Atatürk'ün, Katma'dan "Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı Karargâhı"nın bulunduğu Adana'ya gelmesi.
Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasından bir gün sonra, 31 Ekim 1918'de Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığına getirildi. Bu ordunun kaldırılması üzerine 13 Kasım 1918'de İstanbul'a gelip Harbiye Nezâreti'nde (Bakanlığında) göreve başladı.
Mütareke hükümleri yürürlüğe girdi. Buna göre Boğazlar, limanlar ve demiryolları Müttefiklere açılacak, Osmanlı Devleti'nin savaşta aldığı esirler geri verilecek, sınırların korunması ve iç güvenlik hariç bütün askerler terhis edilecek, Almanya ve müttefiki olan devletlerle ilişkiler kesilecektir.
Mareşal Liman von Sanders'in, Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı'nı Atatürk'e devretmesi ve emir yayımlayarak birliklere vedası: "Yıldırım Orduları Grubu'nun emir ve komutasını bugünden itibaren, iftiharlarla dolu birçok muharebede kendisini göstermiş bulunan Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine bırakıyorum."
Osmanlı Devleti, 1. Dünya Savaşı'ndan mağlup olarak çıktı. Mondros Mütarekesi yürürlüğe girdi.
Birinci Kafkas Kolordusu'nun lağvı ve komutanı Kazım Karabekir'e, İstanbul'a dönme emrinin verilmesi.
1918 - Mustafa Kemal becomes Commander, 'Lightning Group' of Armies, with headquarters in Adana.
1917 - İngilizlerin, Sina cephesinde taarruza geçmeleri. İngiliz taarruzunun gelişmesi sonucu Sina cephesindeki Osmanlı ordusu geri çekilmiş, 9 Aralık 1917 günü İngilizler Kudüs'ü ele geçirmişlerdir.
1917 (October 31-November 7) - Third Battle of Gaza. The British break through the Ottoman lines.
The Third Battle of Gaza was fought in southern Palestine during World War I. The British forces under the command of General Edmund Allenby successfully broke the Turkish defensive Gaza-Beersheba line. The critical moment of the battle was the capture of the town of Beersheba on the first day by Australian light horsemen. The 4th Light Horse Brigade's bold charge against Turkish positions at Beersheba, seized a critical wells that enabled British empire forces to break the Ottoman line near Gaza and advance into Palestine.
1916 - Allied offensive on the Salonika Front.
1915 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, beraberinde Ahmet İzzet Paşa, Yarbay Feldmann ve Başyaver Kâzım (Orbay) Bey olmak üzere Anafartalar Grubu Karargâhı'nı ziyareti, Atatürk'le görüşmesi, daha sonra at üzerinde İsmailoğlu Tepesi'ne gidilmesi.
1915 - Dardanelles: Destroyer HMS Louis runs aground in a storm and is wrecked.
1914 - Atatürk'ün, Sofya'dan Fuat (Bulca) Bey'e evliliği nedeniyle tebrik mektubu: "Hayat kısadır. Bunu kutlamak ve taçlandırmak için insanların genellikle makul gördükleri vasıta evliliktir. ..inkâr edilmez bir gerçektir ki insanlar, hayat kadınsız olamaz."
Atatürk'ün, Sofya'dan Salih (Bozok) Bey'e -Fuat (Bulca) Bey'in evliliği nedeniyle- mektubu: ".. Hayatın çeşitli yönlerinden birkaçını görenler evlendikten sonra keşfedilmemiş yönlerini de ister istemez gözlemlerler. Bu gözlem pek tatlı olabileceği gibi, pek acı da olabilir. ..Biz Fuat için lâtif ve saadetli manzaralarla evlilik hayatının taçlanmasına dua edelim." [Kocatürk]
|
