1935 - Atatürk'ün, akşamüzeri otomobille Beyoğlu ve Şişli yörelerinde bir gezinti yapması, daha sonra Güneş Kulübü'nü ziyareti.
1933 - Atatürk'ün, Gülcemal vapuru ile Akdeniz'de -Fethiye ve Marmaris koylarına da girilerek- İzmir'e doğru yola devam etmesi.
1932 - Dr. Reşit Galip'in, Ankara'dan Atatürk'e mektubu: "Yüce, büyük Paşam, siz insanların ruhunu, fikrini açık bir sayfa gibi okursunuz. Size, tapınırcasına bir iman, sevgi ve saygı ile bağlı olduğumu, teveccüh ve itimadınızı hayatımın kıymeti ölçülmez mazhariyeti saydığımı bilirsiniz. Kusur ve kabahatimin çok büyük olduğunu biliyorum. Onun affı ancak sizden istenebilir. Çünkü siz, af ile ders ve ceza vermek mertebelerinden çok daha yükseklerdesiniz. Sizi üzmüş olmak ıstırabının dayanılmaz acısını bütün şiddetiyle çektim. Ellerinizi bin kere öperek atfınızı dilerim."
(Dolmabahçe Sarayı, Dr. Reşit Galip 28 Ocak 1932)
1931 - Atatürk'ün, İzmir'den hareketle Kemalpaşa kazası ve Armutlu köyüne gidişi, incelemelerini takiben akşam tekrar İzmir'e dönüşü.
Atatürk'ün, akşam İzmir Elhamra sinemasında halk arasında film seyretmesi.
1929 - Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti'nin kurulması.
1923 - Lozan Konferansı'nda Yunan ve Türk halklarının mübadelesine ilişkin 19 maddelik sözleşme ve protokol imzalandı. Buna göre, Anadolu Türk topraklarında yaşayan Türk uyruklu Rum Ortodokslar ile Yunan topraklarında yaşayan Yunan uyruklu Müslüman halk zorunlu olarak ahali mübadelesine (nüfus değişimine) tabi tutulacaktır.
Atatürk'ün, İzmir'de Anadolu, Ahenk, Sadayihak, Şark ve Yeni Turan gazeteleri başyazarlarını kabulü ve görüşmesi: "...Türkiye, tam bağımsızlığını temin edecek bir barış ister. ...Muhtaç olduğumuz hayatî gerekleri ve bağımsızlığı temin edinceye kadar başladığımız işte devam olunacaktır. Milletin ciddî kararı budur."
Atatürk'ün, İzmir basın mensuplarına Lozan Barış Konferansı hakkında demeci: "...Harbi devam ettirmek sorumluluğundan çekinmezlerse bilmelidirler ki, hükümetimiz vatan ve millete karşı üstlendiği vazifeyi iyi yapabilmek için başvurmaya mecbur olduğu tedbirleri düşünmekten ve almaktan bir an geri kalmamıştır." [Kocatürk]
1922 - Atatürk'ün, Sovyet Elçisi Aralof'un güven mektubunu kabulü ve Elçi söylevine cevap konuşması. [Kocatürk]
1921 - Londra Konferansı'nda hükümeti kimin temsil edeceği tartışılıyor. Sadrazam Tevfik Paşa, Ankara'da TBMM'de kabul edilen anayasanın geçersiz olduğunu savundu.
İcra vekilleri heyeti reisi Fevzi Paşa'nın Tevfik Paşa'ya telgrafı: "Londra konferansına gidecek Türkiye delege heyeti yalnız TBMM tarafından seçilip gönderilecektir."
Antep'te Fransızların Musullu cephesine taarruzları ve milli kuvvetlerce geri püskürtülmeleri.
1921 - (30-31) Fransız kuşatmasındaki Antep'te şehir içindeki milli kuvvetlerin huruç hareketi, düşmanla şiddetli çarpışmalar ve bazı bölgelerde düşman cephesinin yenilmesi.
Atatürk'ün, Sadrazam Tevfik Paşa'ya Büyük Millet Meclisi'nin kabul ettiği Anayasa'nın bir suretini göndermesi: "...Bizce, saydığım esas maddelere aykırı hareket etmeye imkân ve salâhiyet olmadığını yüksek dikkatlerinize sunarım."
1920 (29-30) - Atatürk'ün, İstanbul milletvekili Reşat Hikmet Bey'in İngilizler tarafından tutuklandığını bildiren Rauf (Orbay) Bey'e cevabı: "...Bir milletvekilinin tutuklanması Meclis-i Mebusan'ın güvenliğini bozma olup ve bu tutuklamaya sessiz kalma bütün milletvekillerinin tutuklanması hakkını onaylamak demektir. Bu sebeple Meclis'çe kesin girişimlerin yapılması lâzımdır. Girişimlerin sonucuna göre milletvekillerinin vereceği karar, her bakımdan yerine getirilecektir. Cevabı bekliyoruz."
Atatürk'ün, Meclis-i Mebusan'a katılan Rauf (Orbay) Bey'e telgrafı: "...Nazırların zorla düşürülmesi, milletvekillerinin tutuklanması ve buna benzer olaylardan, Kuva-yi Milliye aleyhtarlığı, Meclisin kapatılması ihtimali ve millî müdafaaya girişme zamanının yakın olduğunu zannediyoruz." [Kocatürk]
1919 - Paris Barış Konferansında Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanmasının kararlaştırılması.
1916 - Mareşal Liman von Sanders'in, Edirne'de, Atatürk'le beraber 11. Tümeni denetlemesi.
|
