1938 - Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Elâzığ'dan İstanbul'a dönen Başbakan Celâl Bayar'ı kabulü.
Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda Millî Savunma Bakanı Kâzım Özalp'i kabulü
Atatürk'ün, İtalya Büyükelçisi Ottavio de Peppo'nun güven mektubunu kabulü.
1936 - Atatürk'ün, öğleden sonra Dolmabahçe Sarayı'nda 3. Türk Dil Kurultayı'nın çalışmalarını izlemesi.
1935 - Atatürk'ün, Florya'da denize girişi.
1934 - Atatürk'ün, Uluslararası 4. İzmir Fuarı'nın açılışı nedeniyle Başbakan İsmet Paşa'nın telgrafına cevabı: "...26 Ağustos Türk budunu için her yıl yepyeni kazançlar verimi olacaktır."
Atatürk'ün, Ertuğrul yatı ile Yalova'dan Tuzla'ya hareketi.
1932 - Atatürk'ün, Türk dilini özleştirme çalışmaları nedeniyle Millî Türk Talebe Birliği'nin çektiği saygı ve bağlılık telgrafına cevabı: "Dilimiz çok zengindir, güzeldir. Bunu ortaya çıkaracaklar sizin gibi duygusu derin, yorulmaz Türk gençleridir. Türkçemizi günün en ileri bilgi dili yapmak değerli araştırmacılarınızdan beklenir. Sizlere uğurlar dilerim."
Yalova'da gece sofrada, Atatürk'le İsmet Paşa arasında bir tartışma olması.
(Bu tartışma, 'dizbağı nişanı olayı' olarak bilinmektedir).
1928 - Atatürk'ün huzurunda, Dolmabahçe Sarayı salonunda yeni Türk harflerinin okunuş ve yazılışı ile ilgili tartışmalı konferans ve Atatürk'ün tahtaya yazılan bir notu: "Milleti bilgisizlikten kurtarmak için kendi diline uymayan Arap harflerini terk edip Lâtin esasından Türk harflerini kabul etmekten başka çare yoktur!"
Atatürk'ün, Dolmabahçe Sarayı'nda şair ve yazarlardan oluşan sofrada Halit Fahri (Ozansoy) Bey'e hitaben yazdırdıkları: "...Şiirlerin şen, neşeli, faal Türk milletinin sevinç, neşe, faaliyet, his ve hareketlerini şakıyacaktır. Buna mevcudiyetini hasredeceksin!" [Kocatürk]
1927 - Atatürk'ün, milletvekili seçimi nedeniyle Cumhuriyet Halk Partisi programındaki esasları açıklayan seçim bildirgesi: "...Türk Cumhuriyeti'ne ve aziz vatanımıza gelecekte daha büyük hizmetler yapabileceğimize tam güvenim vardır. Türk milletinin geleceği, bugünkü evlâtlarının görüş isabeti ve yorulmak eğiliminde olmayan çalışma gayretiyle büyük ve parlak olacaktır."
Atatürk'ün, milletvekillerinin uyacağı esaslar hakkında genelgesi: "...Cumhuriyet Halk Partisi'ne mensup milletvekillerinin, milletvekili sıfatını özel iktisadî hayatları için değerden düşürmemelerine Parti Genel Başkanlığı da özel dikkat gösterecektir." [Kocatürk]
1926 - Atatürk'ün, saat 16.00'da Çankaya'da Vali başkanlığındaki Kayseri Heyeti'ni kabulü.
1925 - Atatürk'ün, Kastamonu Kışlası'nda öğleyin şerefine verilen ziyafette konuşması: "Milleti sevk ve idare edenlerin dayanağı ordu olmuştur. Diğer milletlerde ordu ile millet daima yekdiğeri ile karşı karşıyadır. Halbuki, bizde tamamiyle tersinedir, ikinci Meşrutiyet'i kahraman subaylarımız ilân ettikleri gibi, bu inkılâpları da yine bunların fedakârlığına borçluyuz. Bundan sonraki yükselme ve ilerleme de sizin şuurlu kuvvetinizle olacaktır."
Atatürk'ün, saat 14.00'te Kastamonu'dan Daday'a hareketi, Hükümet ve Belediye'yi ziyaretleri ve Belediye'de Dadayhlara hitabı. [Kocatürk]
1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber Ankara'dan trenle Dumlupınar'a hareketi.
1923 - İngiltere Hükümeti Türkiye ile savaş nedeniyle sürdürdüğü ticaret yasağını kaldırdı.
1922 - Büyük Taarruz, Başkomutan Meydan Muhaberesi ve Büyük Zafer (26 Ağustos - 9 Eylül).
26 Ağustos - Gazi Mustafa Kemal'in Kocatepe'den Büyük Taarruz'u yönetmesi.
30 Ağustos - Gazi Mustafa Kemal'in Dumlupınar Başkumandanlık Meydan Savaşı'nı kazanması.
1 Eylül - Gazi Mustafa Kemal'in "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir, İleri !" emrini vermesi.
9 Eylül - Türk Ordusu'nun İzmir'e girmesi.
10 Eylül - Gazi Mustafa Kemal'in İzmir'e gelişi.
Dördüncü gün de ilerleme devam etti. Geri çekilmeye başlayan Yunan kuvvetlerinin izlenmesi emredildi. Afyon ve Kütahya'nın bazı ilçeleri kurtarıldı.
1922 (29-30) - Atatürk'ün, gece, Afyon Belediye binasının bir odasında Fevzi ve İsmet Paşalarla harp vaziyetini gözden geçirişi. (Atatürk der ki: "Üçümüz vaziyeti bir defa daha gözden geçirdik ve kesinlikle anladık ki, Türkün hakikî kurtuluş güneşi, 30 Ağustos sabahı bütün parlaklığıyla doğacaktır." [Kocatürk]
1921 - Sakarya Zaferi (23 Ağustos-13 Eylül 1921)
Atatürk'ün emriyle, ordumuzda cephe değişikliği yapılması.
1921 - Greeks thrown back at Battle of Sakarya, led by Mustafa Kemal.
1920 - Yunanlılar Uşak'ı işgal etti.
Yunan kuvvetleri şiddetli çatışmalardan sonra Uşak'ı ele geçirdi.
Demirci Mehmet Efe Yunan birliklerine karşı başarılı saldırılar düzenledi.
Cemal Paşa'nın, Taşkent'ten Atatürk'e mektubu: "...Bugün Afganistan'a gitmek üzere hareket ediyorum."
1919 - Atatürk'ün, Sivas'a gitmek üzere Erzurum'dan ayrılışı.
Mustafa Kemal ve arkadaşları Sivas Kongresi'ne katılmak üzere Erzurum'dan yola çıktı.
1917 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın, -Atatürk'ün Mareşal Falkenhayn'a gönderdiği 24.7.1917 tarihli telgrafın bir suretini de kendine göndermesi nedeniyle- Atatürk'e telgrafı: "...Bu konuda gerekenlerden bizzat iyice soruşturma yapılmasıyla bu kişinin gerçek durumunun ne olduğunun ve kendisinin şu suretle ödüllendirilmesi emsallerinin bir çeşit rekabetini davet etmek gibi bir sakınca doğurup doğurmayacağının görüşlerinizle beraber açıkça ve ayrıntılı olarak bildirilmesi rica olunur."
1916 - 16. Kolordu'ya bağlı 7. ve 8. Tümenlerin, sabahleyin Rus kuvvetlerine taarruzu ve düşmanın Buğlan Gediği yönünde çekilmesi. (16. Kolordu'nun taarruzu, 30 Ağustos 1916 günü de devam etmiştir).
1915 - Başkomutan Vekili Enver Paşa'nın -Gelibolu'da incelemelerde bulunuşunu takiben- İstanbul'a döndükten sonra 5. Ordu Komutanı Mareşal Liman von Sanders'e telgraf emri: "...Anafartalar Grubu'ndaki altı tümenin bir komuta altında sevk ve idaresinin mümkün olmayacağını gördüm. Arıburnu ile Anafarta'nın esasen birbirine bağlı olması nedeniyle bu tümenlerden birbiri yanında iki veya üç kolordu oluşturulmasını ve kolorduların doğrudan size bağlanmalarını tabiî ve gerekli görüyorum."
Mareşal Liman von Sanders'in -Enver Paşa'nın isteği üzerine- Anafartalar Grubu'nda yaptığı yeni düzenlemeyi Enver Paşa'nın görüşüne sunması (Bu düzenlemeye göre Anafartalar Grubu'ndaki tümenlerden, 2. ve 15. Kolordular oluşturulmuştur).
Mareşal Liman von Sanders'in, Anafartalar Grubu'ndaki tümenlerden -2. ve 15. Kolordu olmak üzere- iki kolordu oluşturulduğuna dair Anafartalar Grubu Komutanı Atatürk'e yazısı: "...Her iki kolordu, her iki bölgedeki harekâtın birbiriyle pek ilişkili bulunması sebebiyle sizin emrinize verilmiştir." [Kocatürk]
|
