1937 - Atatürk'ün, akşamüzeri Florya'dan hareketle Kılıç Ali'nin evine gidişi, akşam Florya Köşkü'ne dönüşü.
1936 - Atatürk'ün, Montrö Sözleşmesi'nin imzalanması nedeniyle İstanbul Valisi Muhittin Üstündağ tarafından -şehir adına- çekilen telgrafa cevabı: "Yurdumuzun Boğazlardaki güvenini belgeleyen Montrö Sözleşmesi münasebetiyle muhterem halkın coşkun heyecan ve sevinçlerini bildiren telgrafına samimî teşekkürlerimi bildiririm."
Atatürk'ün, akşam Başbakan İsmet İnönü'yü Haydarpaşa'dan Ankara'ya uğurlaması, tekrar Florya'ya dönüşü.
1935 - Atatürk'ün, akşamüzeri Florya'dan Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.
1932 - Atatürk'ün, Yalova yakınındaki Çınarcık'a gelişi, burada Çoban Mehmet ve diğer bazı pehlivanların güreşlerini izlemesi.
1931 - İthalat sınırlamaları sistemine ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi.
Atatürk'ün, İstanbul'dan Ertuğrul yatı ile Yalova'ya gidişi.
1930 - Atatürk'ün, Yalova'da -Bulgar Basın Cemiyeti'nin Türk gazetecilerinden bir heyeti Sofya'ya daveti nedeniyle- Türk Basın Cemiyeti Başkanı Hakkı Tarık (Us)'a demeci.
1927 - Atatürk'ün, öğleden sonra Söğütlü yatıyla Boğaziçi'nde bir gezinti yapması, akşamüzeri Dolmabahçe Sarayı'na dönüşü.
1925 - Atatürk'ün, Başyaver Rüsuhi (Savaşçı) Bey'i yanına alarak trenle Yozgat yönünde hareketi, Lâtife Hanım'ın aynı gün İzmir'e hareketinden sonra geç vakit yine trenle Ankara'ya dönüşü (Atatürk'ün bu seyahatinden kimsenin haberi olmadığı için dönüşünde kendisini istasyonda, sadece -durumu bilen- İsmet Paşa, Salih Bozok ve Kılıç Ali karşılamışlardır.
Lâtife (Uşaklıgil) Hanım'ın -bir gün evvelki yakışıksız bir davranışı nedeniyle- Atatürk'ün direktifiyle Yaver Muzaffer (Kılıç) Beyin refakatinde öğleden sonra Ankara'dan İzmir'e gönderilişi, istasyonda İsmet (İnönü) tarafından uğurlanışı (Bugün Lâtife Hanım'a, Atatürk'ün direktifiyle -Siirt milletvekili Mahmut (Soydan) Bey tarafından- "Bir müddet İzmir'e gidip ayrı kalmalarının daha uygun olacağı" bildirilmiştir). [Kocatürk]
1922 - İttihat Terakki önderlerinden Cemal Paşa, Tiflis'te Ermeniler tarafından öldürüldü.
İttihat ve Terakki liderlerinden Cemal Paşa, Gürcistan'da uğradığı suikastta öldü.
1921 - Yunan Kralı Konstantin'in Eskişehir'e gelişi ve başkomutanlığı üzerine alışı.
1920 - Padişah Vahdettin'in başkanlığında toplanan Saltanat Şurası'nda Sevr Antlaşması kabul edildi.
İstanbul'da, Padişah Vahdettin'in de iştirakiyle toplanan Saltanat Şûrası'nda İtilâf Devletlerinin Barış Antlaşması Taslağı (Sèvres Projesi)'nin kabul edilmesi. (22 Temmuz 1920 günü devlet erkanı meseleyi görüşmek üzere toplandı. Yalnız Topçu Feriki Rıza Paşa kabul etmemiştir). [Kocatürk]
[San Remo Konferansı, Birinci Dünya Savaşından sonra, 18-26 Nisan 1920'de, Osmanlı topraklarının paylaşılması ve Osmanlı ile yapılacak olan Sevr Antlaşmasının şartlarını hazırlamak için, İtalya'nın San Remo şehrinde toplanan milletlerarası konferans idi.
İngiltere başbakanı Lloyd George, Fransa başbakanı Millerand, İtalya başbakanı Francesco Nitti ile Japonya, Yunanistan ve Belçika temsilcilerinin katıldığı konferansta Birinci Dünya Savaşından mağlup olarak çıkan Osmanlı Devleti topraklarının ve Ortadoğu petrollerinin paylaşılması görüşüldü ve Sevr (Sèvres) Antlaşmasının son biçimi tespit edildi. Mareşal Ferdinand Foch başkanlığında 19 Nisan günü toplanan askeri komitenin görüşlerini alan konsey barış şartlarını belirlemek için çalışmaya başladı. Konferansta Kürt meselesi, boğazlar ve Osmanlı' nın borçları görüşüldü. Osmanlı borçları için konferansa katılan devletler bir komisyon kurdu. Konferans sırasında hiçbir Türk yetkiliye söz verilmedi. Osmanlı Heyeti'nden Galip Kemali bey bir muhtıra vererek İzmir, Adana, Erzurum, Trabzon bölgelerinde Müslüman Türk' ün çoğunlukta olduğunu hatırlatıp kararlar alınırken göz önünde bulundurulması gerektiğini bildirdi. ABD Başkanı Wilson konferansta alınacak kararların adil olması gerektiği üzerinde durdu. Ancak Lloyd George kesinleştirilen kararların gerekirse zorla kabul ettireleceğini söyledi. Yunan Devlet Başkanı Venizelos Anadolu'nun işgali için daha sert olunması gerektiğini belirtti ancak öncelikli meseleler nedeniyle bu fikir şimdilik kabul edilmedi.
Konferansta ayrıca İngiltere ile Fransa arasında bir petrol anlaşması imzalandı. Bu anlaşmayla Musul'un İngiltere'nin Irak manda bölgesine dahil edilmesi, Fransa'ya Irak petrollerinden % 25 hisse verilmesi ve petrol taşıma kolaylıkları tanınması sağlandı. Almanya ile Fransa arasındaki meselelerin de ele alındığı konferansta Almanya ordusunun büyütülmemesi gerektiği kararlaştırıldı.
San Remo Konferansında, Osmanlı Devletinin Asya ve Kuzey Afrika'da bulunan Arap toprakları üzerindeki bütün haklarından vazgeçmesi, bağımsız bir Ermenistan'la özerk bir Kürdistan'ın kurulması kararlaştırıldı. Ayrıca Osmanlı Devletinin eski Suriye topraklarında iki A tipi manda teşkil edilerek Suriye ve Lübnan'ın Fransa, Filistin'in ise İngiltere'nin idaresine bırakılması Irak topraklarının da İngiltere'nin mandasına girmesi kararlaştırıldı. Teşkil edilen A tipi manda idaresi, söz konusu ülkelerin bağımsız sayılmasını, kendini idare edebilecek siyasi olgunluğa erişinceye kadar manda otoritesi altında kalmasını öngörüyordu. Ayrıca İzmir ve Trakya Yunanistan' a bırakılacak, Adana ile Antalya ve gerisindeki topraklar ise İtalya ve Fransa'nın etkin olacağı bölge olarak tayin edildi. Boğazlar için yönetim işlerini takip edecek ve güvenliği sağlayacak iki komisyon kuruldu. Boğazlar her zaman ticari ve savaş gemilerine açık tutulacaktı. Konferans tamamlandıktan sonra Osmanlı'nın son bulması bütün topraklarının paylaşılmasını öngören bu maddelere Osmanlı Heyeti itiraz etti. Sadece Damat Ferit Paşa teslimiyetçi bir tavır takınarak maddelere sıcak baktı. Halk ise bu maddelere Hükümetten daha fazla tepki gösterdi. İstanbul, Sultanahmet' te mitingler düzenlendi.
22 Temmuz 1920 günü devlet erkanı meseleyi görüşmek üzere toplandı. Toplantıya Padişah Vahdeddin, Damat Ferit Paşa, Abdülmecid Efendi, Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Efendi ve diğer devlet görevlileri katıldı. Görüşmelerde çıkan kararların kabul edilmesi sonucunda Osmanlı'nın hiç değilse Anadolu' da varlığını sürdürülebileceği aksi takdirde ise Osmanlı'nın tamamen yok olacağı görüşü ağır bastı. Küçük itiraz sesleri üzerine Damat Ferit Paşa "Kimdir bugün cesaret edip de bu devlet mahvolsun diyecek" sözleri üzerine o cılız seste kesilmişti. Bundan sonra Padişah Vahddedin kararlara imza etme taraftarlarının ayağa kalmasını red düşüncesinde olanların ise yerinde oturmasını isteyince heyetin tamamı ayağa kalktı. Sadece Feriki Rıza Paşa çekimserliğini ifade etmişti.
San Remo Konferansından sonra 10 Ağustos 1920'de Osmanlı hükümetine zorla imzalatılan Sevr (Sèvres) Antlaşması padişah, Sultan V. Mehmed Vahideddin tarafından tasdik edilmediği gibi, Ankara'daki Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından da kabul edilmedi. Batılı devletler arasında da Yunanistan'dan başka onaylayan çıkmadı. Böylece antlaşma hukuki geçerlilik kazanmadı ve yürürlüğe girmedi.
Kaynak tr.wikipedia.org
1920 (20 - 25) - Doğu Trakya Savaşları başladı.
1919 - Erzurum Kongresi toplandı.
Atatürk'ün, Erzurum'dan, Harbiye Nazırı Nâzım Paşa'nın kendisi İstanbul'a davet telgrafına cevabı: "...Hali, mazisi kirli şeylerle bulaşmış olanların satılmış vicdan ve mevcudiyetleri ancak kahredilmeye ve yok edilmeye lâyıktır. Siz ve arkadaşlarınız mevkilerinizi ne kadar çabuk namus sahiplerine bırakırsanız, belki o nispette milletin affına mazhar olursunuz."
1913 - Bahr-i Sefid Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanı Fahri Paşa'nın, aynı zamanda komutanlığını üstlendiği Bolayır Kolordusu'nun sevk ve idaresini adına yürütme yetkisini yazılı emirle -kolordunun kurmay başkanı- Atatürk'e bırakması.
Atatürk'ün emriyle Meric'in batısına geçen Bolayır Kolordusu Süvari Bölüğü'nün, Dimetoka'ya girişi.
Gelibolu Kolordusu'yla beraber Bolayır Kolordusu'na ait kuvvetlerin Edirne'ye girişi ve Edirne'nin Bulgarlardan geri alınışı. [Kocatürk]
Sırbistan 2. Balkan savaşından topraklarını genişleterek çıktı. Bükreş Anlaşması ile Osmanlı 1. Balkan savaşında yitirdiği Edirne ve Kırklareli'ni geri aldı.
1909 - 1879 yılında kurulan Zaptiye Nezareti kapatılarak, İstanbul Vilayeti ve Emniyet Umumiye Müdüriyeti Teşkilatına dair kanun kabul edildi ve Dahiliye nezaretine bağlı Emniyet Umumiye Müdürlüğü kuruldu.
1908 - Atatürk'ün Selanik'ten Üsküp'e gelişi, gece İttihat ve Terakki Cemiyeti Üsküp şubesinin toplantısında bulunuşu. [Kocatürk]
|
