1936 - Aralarında Urfa mebusu Ali Faik Ursavaş'ın da bulunduğu, Atatürk'e suikast girişiminden dolayı yargılanan 8 kişi beraat etti.
1935 - Atatürk'ün, saat 16.30'da Ege vapurundan Zafer destroyerine geçişi ve Alanya yönünde hareketi. [Kocatürk]
1931 - Atatürk'ün, Adana'da Valiliği, Cumhuriyet Halk Partisi Merkezi'ni, Belediye'yi ziyaretleri, daha sonra Türkocağı'nda konuşması: "Milliyetin çok belirgin niteliklerinden biri dildir. Türk milletindenim diyen insan, her şeyden evvel ve mutlaka Türkçe konuşmalıdır. Türkçe konuşmayan bir insan, Türk kültürüne, topluluğuna bağlılığını iddia ederse buna inanmak doğru olmaz!"
Atatürk'ün, akşamüzeri Adana'dan Konya'ya hareketi.
1930 - İstanbul'da Türk Gazeteciler Birliği kuruldu.
1926 - Yurttaşlar Yasası Türk Medeni Kanunun T.B.M.M.'de kabul edildi.
Hukuksal düzenin çağdaş bir yapıya kavuşması yolunda en önemli adım;
İsviçre Medeni Kanunu'nu esas alan kanunla, kişi, aile, miras ve eşya hukuku yeniden düzenlendi. Bu kanunla Türk vatandaşları arasında din, dil, ırk ve mezhep ayrımı sona erdi.
1926 - New civil code (based on the Swiss code) is adopted, effective October 4.
New civil code enacted: women gain equal civil rights.
1925 - Aşar (ondalık) vergisinin kaldırılması.
Osmanlı toprak sisteminden kalan 'Aşar Vergisi' kaldırıldı.
Osmanlı döneminden kalma ve esası köylünün ürününün belirli bir bölümünü ayni vergi olarak devlete vermesi temeline dayanan aşar vergisi kaldırıldı. Böylece köylü ağır bir yükten kurtuldu.
1923 - Gazi Mustafa Kemal'in, İzmir'de ilk Türkiye İktisat Kongresi'ni açması. 1923 İzmir'de iktisadi sorunları tartışmak, tüccar, esnaf, köylü ve işçilerin yeni ekonomik yapı içindeki işlevlerini belirlemek amacıyla Birinci Türkiye İktisat Kongresi toplandı.
Kongrede Mustafa Kemal, İktisat Vekili Mahmut Esat Bey (Bozkurt) ile kongre başkanlığına seçilen Kazım Karabekir birer konuşma yaptı.
İzmir İktisat Kongresi başladı.
Atatürk'ün, İzmir'de toplanan "Türkiye İktisat Kongresi"ni açış konuşması: "...Yeni Türkiyemizi lâyık olduğu düzeye eriştirebilmek için mutlaka ekonomimize birinci derecede önem vermek zorundayız. Çünkü, zamanımız tamamen bir ekonomi devresinden başka bir şey değildir. ...Kılıç ile zaferler kazananlar sapanla zaferler kazananlara mağlup olmaya ve netice olarak yerlerini onlara vermeye mecburdur. ...Siyasî, askerî zaferler ne kadar büyük olursa olsunlar ekonomik zaferlerle taçlandırılmazlarsa meydana gelen zaferler devamlı olamaz, az zamanda söner. ...Ekonomi demek her şey demektir, yaşamak için, mutlu olmak için, insan varlığı için ne lazımsa onların hepsi demektir. Ziraat demektir, ticaret demektir, çalışma demektir, her şey demektir." [Kocatürk]
1923 - Economic Congress in Izmir is held.
1921 - Bekir Sami Bey başkanlığındaki T.B.M.M. heyetinin Roma'ya varışı ve Bekir Sami Bey'in İtalya Dışişleri Bakanı Kont Sforza ile görüşmesi.
1920 - İstanbul Osmanlı Mebuslar Meclisi, kabul ettiği Misak-ı Millî Beyannamesi'nin, basında yayınlanmasını ve bütün yabancı parlamentolara bildirilmesini kararlaştırdı. Misak-ı Millî Beyannamesi, 17 Şubat 1920 tarihinde, Edirne Milletvekili Mehmet Şeref (Aykut) Bey'in bir önergesinin kabulü ile Mecliste okunmuş, oybirliği ile benimsenmiştir. Ayrıca kabul edilen nihai metin basına dağıtılacak ve dünya parlamentolarına bildirilecekti.
Atatürk'ün, Sadrazam Ali Rıza Paşa'nın millî örgüt aleyhindeki 14.2.1920 tarihli genelgesi nedeniyle Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti örgütüne genelgesi: "...Yaşam ve varlığını sürdürme esasından ibaret olan millî teşkilâtın vatanın her köşesinde, geniş ve kapsamlı bir şekilde örgütlenmesine önceki gibi devam edilmesini bütün Merkez Heyetlerinden bir kere daha rica ederiz."
Atatürk'ün, Osmanlı Meclis-i Mebusan Başkanlığı'na, sağlık durumunun elverişsizliği sebebiyle İstanbul'a gelemediğini bildiren telgrafı: "Hastalığım sebebiyle bugünlerde hareketime imkân yoktur, izinli sayılmamı rica ederim." (Bu telgrafın İstanbul'a ulaşmasını takiben Meclis Umumî Heyeti'nce izinli olduğu kabul edilmiştir). [Kocatürk]
1918 - A British force, under General Lionel Dunsterville, departed Baghdad on January 27th to gain control of the oil-rich Caspian region of western Persia. General Dunsterville's objectives were to stiffen the Georgian and Armenians against the Turks and block a possible German offensive from the Ukraine. The British occupied Enzeli on February 17th and Kirmanshah on February 25th. The Bolsheviks at Baku, however, threatened the British position and General Dunsterville was forced to withdraw to Hamadan in Persia. By the summer and bolstered by reinforcements, the British resumed their offensive, occupying Baku on August 4th, after the overthrow of the Bolshevik government on July 26th.
1917 - Atatürk'ün, Başkomutanlık Vekâleti'nce Hicaz Kuvve-i Seferiye Komutanlığı'na atanması ve acele hareketinin emredilmesi. (Atatürk, Arabistan ve Medine cephesinde oluşturulması düşünülen bu kuvvet komutanlığına Ordu Komutanı yetkisiyle, fakat 4. Ordu Komutanlığı emrinde olmak üzere atanmıştı).
1916 - Doğu cephesinde, Rusların Muş'u işgali.
1913 (16-17) - Çanakkale cephesinde, bir kısım kuvvetlerin -Bahr-i Sefit Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanı Fahri Paşa komutasında- Bolayır Kolordusu adı altında birleştirilmesi (Atatürk, kısa süre sonra bu kolordunun Kurmay Başkanlığı'na atanmıştır. [Kocatürk]
1913 (17-18) - Atatürk ve Fethi (Okyar) Bey'in, Başkomutan Vekili Ahmet İzzet Paşa'ya, beraber imzalayarak sundukları, Bulgarlara taarruz ile Trakya ve Edirne'nin kurtarılması hakkında harekât plânı önerisi. (Bir sureti de Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa'ya sunulan bu plân, gerçekçi olmasına rağmen Harbiye Nezareti ve Başkomutanlıkça uygulanmamış, sonunda olaylar Edirne'nin düşüşüne uzanmıştır.).
Atatürk ve Fethi Bey, bugün ayrı birer yazı ile -kuvvetleriyle Gelibolu'ya nakledilen- Hurşit Paşa komutasında çalışamayacakları gerekçesiyle istifalarını da bildirmişlerdir. [Kocatürk]
|
