Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 08 Ağustos 2024, 10:12:02
Akyarı (Balur)
Bu şirin köyümüz Akyar (https://maps.app.goo.gl/HmT6pPEAaXMfJLhWA?g_st=com.google.maps.preview.copy) adıyla da bilinir. Antalya şehir merkezine 185, Gündoğmuş'a 35 km mesafededir. Denizden yüksekliği 1500 m civarındaki bu köy, diğer Gündoğmuş köyleri gibi dağlık bir alanda yer alır. Köyün şöyle bir facebook sayfası (https://www.facebook.com/akyari/?locale=tr_TR) ve blog sayfası (https://akyarkoyu.blogspot.com/) vardır.Köyün posta kod numarası 07860'tır.Gündoğmuş yöresinin kadim yöntemlerle inşa edilen tek katlı taş evlerini bu köyde görebilirsiniz.Kış aylarında köyün merkezine ve en çok da köyü çevreleyen dağlara kar düşer ve dağlardaki karlar yaz başına dek kalır.Bölge, orman üst sınırının altında kaldığından orman bakımından zengindir. Bölge halkı hayvancılık, arıcılık ve çiftçilikle kimseye muhtaç olmadan kendi yaşamını sürdürüp giden Torosların tipik yaşam tarzına ev sahipliği eder.
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 08 Ağustos 2024, 10:44:56
Balkaya (Semet) Köyü
Osmanlı İmparatorluğu döneminde ''Semed'' adıyla bilinen bu Gündoğmuş köyünün, 1579 tarihli yine bir Osmanlı dönemi belgesine göre ''Selçikler'' adıyla da bilindiği anlaşılmaktadır. Anlaşılacağı üzere bu isimlendirme Selçuklular ile ilişkilidir, oymaklarda ve yer adlarında sıklıkla kullanılmaktadır. Zaman içerisinde bu ismin unutulduğu ve ''Semed'' isminin kullanılmaya devam ettiği, ardından da Cumhuriyet döneminde ''Balkaya'' adının verildiği anlaşılmaktadır.
Bu köy (https://maps.app.goo.gl/uNXWCMAnZLhnS21y9?g_st=com.google.maps.preview.copy), Antalya şehir merkezine 180, Gündoğmuş ilçesine ise 25 km mesafededir.
Ülkemizde Balkaya adıyla birçok farklı köy mevcuttur. Bu nedenle bu köylerden bahsederken bağlı olduğu ilçeyle beraber anmak daha yerinde olacaktır.
Köye ait şöyle bir sosyal medya hesabı (https://www.facebook.com/semetBalkaya/) vardır.
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 08 Ağustos 2024, 12:28:21
Bedan Köyü
Bedan köyü (https://maps.app.goo.gl/5fzu54oXz16ATcVw8?g_st=com.google.maps.preview.copy), Beden ismiyle de bilinir. Antalya'ya 208, Gündoğmuş'a 58 km uzaklıktadır. Bedan köyü ile ilgili gelişmelere ve bilgilere erişmeyi mümkün kılan bir web sitesi (http://www.bedan.org/) mevcuttur.
Bu köy de diğer Gündoğmuş köyleri gibi karakteristik Toros dağları köyleri özelliklerini barındırır. Köy 1240 metre rakımda görece düzlük bir alanda kuruludur ve etrafı da tepelerle çevrilidir. Özellikle kar düştükten sonra Bedan köyünde çok güzel manzaralar oluşur. Köyde bahçecilik ve küçükbaş yetiştiriciliği yaygındır.
Yine diğer birçok köy ismi gibi Bedan ismi de ülkemizde başka köylerde de kullanılan bir isimdir. Amasya Gümüşhacıköy'e bağlı Bedan adında başka bir köyümüz daha vardır.
1914 yılına ait Konya Vilayet Salname (https://tr.wikipedia.org/wiki/Salname)si'ne göre Bedan köyü, Alaiye kazası Manavgat Nahiyesi'nin köyleri arasındadır.*
Buradan da anlaşıldığı üzere Bedan köyü ilerleyen yıllarda Antalya'ya bağlanmıştır.
*Cumhuriyet Döneminde Manavgat Kazası (1923-1950), Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Muhammet Güçlü tarafından yazılan makalenin 190'ıncı sayfası.
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 08 Ağustos 2024, 14:45:48
Çaltı Köyü
Çaltı köyü (https://maps.app.goo.gl/DoSugCmcrCP9ry9e6?g_st=com.google.maps.preview.copy), Antalya'nın kıyı kesimlerini İç Akdeniz'den ayıran dağların eteklerine kurulmuş olup, Antalya şehir merkezine 185 km mesafededir. Bölgede eğim fazla olduğundan kimi evler Karadeniz bölgesinde görmeye alışkın olduğumuz yöntemlerle inşa edilmiştir. Köyde bir ilkokul mevcuttur.
Köyün posta kod numarası: 07860'tır. Gündoğmuş Çaltı köyü de ülkemizdeki birçok yerleşim yerinde kullanılan Çaltı ismiyle adaştır.
Köyün dibinde kurulduğu dağların tepe kısımları ağaçsızdır çünkü orman üst sınırı, dağ zirvelerinin oldukça altında kalmaktadır.
Çaltı köyü çok küçük bir köydür.
1555 yılında Berenyalu karyesinin bir mahallesi olarak kayıtlı olduğu tespit edilmiştir. Sonraki dönem kayıtlarında Berenyalu mahallesi yer almamakta, onun yerine Çaltı köyü ismi karşımıza çıkmaktadır.
Tarihsel temettüat kayıtları incelendiğinde köyde yaşayanların Bülüçoğlu, Hatipoğlu, İyibaşoğlu, Karahasanoğlu, Karamanoğlu ve Kayabaşoğlu sülalelerinin mensupları olduğunu görebiliriz.*
*Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Gündoğmuş (Kise ve Nağlu Nahiyeleri), Yrd.Doç.Dr. Selim Hilmi Özkan, S.89
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 08 Ağustos 2024, 23:27:30
Çamlıalan (Belistir) Köyü
Her ne kadar arama motorlarında bu köyün adını arattığımızda "Köprülü Köyü" sonucu ile karşılaşsak da Köprülü Köyü Gündoğmuş'un farklı bir köyüdür.
Belistir adı Cumhuriyet dönemine kadar kullanılmış, sonrasında ise Çamlıalan adı kullanılmaya devam etmiştir. Bölgenin yerli halkı her iki ismi de beraber kullanmaya devam etmektedir.
Çamlıalan köyü (https://maps.app.goo.gl/HgG8uF4uFm6DFM4Q8?g_st=com.google.maps.preview.copy), Torosların yüksek kesimlerinde görece düzlük olan küçük bir alana kurulmuştur.
Osmanlı dönemi kayıtlarından anlaşıldığı üzere bu köyde incir ve üzüm tarımı oldukça fazla yapılmıştır ve özellikle incir yetiştiriciliği halen devam etmekte, her sene incir hasatı için küçük bir festival bile düzenlenmektedir.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde Belistir köyü, diğer 3 köy ile beraber Mahmud Seydi Nahiyesi'ne bağlıydı. Bu nahiye ise Alaiye sınırları içine dahildi.**XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Alaiye Sancağının İdari Yapısı ve Nüfus Durumu, Yrd.Doç.Dr. Selim Hilmi Özkan
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 09 Ağustos 2024, 09:26:13
Çayırözü (Sindirfe Köyü)
Çayırözü köyü (https://maps.app.goo.gl/X2tVLbAeeqoQDAzv7?g_st=com.google.maps.preview.copy), Gündoğmuş'a 9 km mesafededir. Bu köyün eski adı Sindirfe'dir. Köyün bir sosyal medya (https://www.facebook.com/groups/356380885454/) hesabı mevcuttur ve köy hakkındaki gelişmeler düzenli olarak burada duyurulur.
Gündoğmuş-Köprülü yolundan Kozağacı'nı sol tarafınıza alarak çıktığınızda birkaç km ilerledikten sonra birkaç keskin virajı aşıp bu şirin köye ulaşabilirsiniz. Köyde sosyal yaşam oldukça aktiftir. Köyün modern bir camisi vardır ve köy halkının yüksek katılımıyla Kur'an kursu icra edilmektedir. Köy halkı yemek ve hasat gibi organizasyonlar düzenlemekte, cenaze günleri hemen hemen herkes bir araya gelmektedir.
2021 yılında Manavgat'ta başlayıp bölgeye kadar ulaşan yangında tüm köy halkı insan üstü çabalarla yangınla mücadeleye dahil olmuştur. Yangın köyün çok yakınına kadar ulaşmış, fakat köylünün ve söndürme ekiplerinin gayretleriyle köy bu yangından zarar almamıştır. Ayrıca trekking meraklıları için Gündoğmuş-Kırkdönmeler İpek Yolu rotası (https://tr.wikiloc.com/gezi-yuruyus-rotalari/gundogmus-kirkdonmeler-ipek-yolu-1394167)
nın bu köyden geçtiğini hatırlatmak yerinde olacaktır.Osmanlı İmparatorluğu döneminde Sülles Nahiyesi (Merkezi Sülles Karyesi)'ne bağlı olan Sindirfe, daha sonradan Teke (Antalya) Sancağına bağlanmıştır.**Bilig Dergisi,Bahar 2020,Sayı 93,Sayfa 99
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 09 Ağustos 2024, 16:34:57
Çiçekoluk (Sünbüle) Köyü
Bu köyün eski adı olan Sünbüle'nin bölge halkı tarafından Zumbula olarak da söylendiğini görmekteyiz. Zaten anlaşılacağı üzere her iki kelime de "sümbül" kelimesi ile ilişkilidir.
Çiçekoluk köyü (https://maps.app.goo.gl/Pe64HjMKYoynKGGW6?g_st=com.google.maps.preview.copy), Gündoğmuş'u çevreleyen Toros dağlarının eteklerinde ormanla iç içe kurulmuştur. Bu köy tam hayallerdeki ve hikaye kitaplarındaki gibi ağaçların arasında, bacası tüten, dağ yamaçlarındaki huzurlu bir yerdir.
Çiçekoluk köyünün eski okul binası Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından 2021 yılında yenilenerek köylülerin düğün, mevlit, toplantı, taziye gibi etkinlikleri için hizmete sunulmuştur. Köydeki öğrenci nüfusunun az olması nedeniyle taşımalı eğitim yapılmaktadır.
Çiçekoluk köyü, her türlü endüstriyel, zirai ve taşıt kirliliğinden uzakta olduğundan arıcılık faaliyetleri için çok uygundur.
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 09 Ağustos 2024, 20:25:28
Eskibağ Köyü
Eskibağ Köyü (https://maps.app.goo.gl/AtpSjFJqrzqhgS9x9?g_st=com.google.maps.preview.copy), Çaltı Köyü ile Balkaya Köyü'nün arasında, Ulugüney Çayı'nın güneybatısında yer alır. Gündoğmuş bölgesinin meşhur Uçansu Şelalesi (https://antalya.com.tr/tr/kesfet/doga/selaleler/ucansu-selalesi-gundogmus)'ne en yakın köydür.
Eskibağ Köyü, Gündoğmuş'a 30, Antalya'ya 180 km mesafededir.
1555 yılına ait kayıtlarda Malan Karyesi'nin mahallesi olduğu görülmektedir.
XIX. yüzyıl temettüat kayıtlarına göre köyde yaşayanların neredeyse tamamı çiftçidir. Çiftçi haricinde 1 imam, 1 muhtar, 1 hizmetkar ve 2 bıçkıcı kayıtlıdır. Dönemin kayıtlarında 393 adet incir ağacı ile bölgenin en fazla incir ağacına sahip köyleri arasında olduğu anlaşılmaktadır.*
*Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Gündoğmuş (Kise ve Nağlu Nahiyeleri), Yrd.Doç.Dr. Selim Hilmi Özkan, S.75-76
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 10 Ağustos 2024, 09:42:06
Güneycik Köyü
Güneycik Köyü (https://maps.app.goo.gl/pD7Drxx3o1rwypp67?g_st=com.google.maps.preview.copy)ne, Konya-Manavgat Yolunun şu (https://maps.app.goo.gl/e2ahKwcEukBhRsMQ7?g_st=com.google.maps.preview.copy) noktasındaki sapaktan giriş yaparak ulaşabilirsiniz. Güneycik Köyü, Torosların güney eteklerindeki alçak bir noktaya kurulduğundan ve Akdeniz'e baktığından kışlar görece daha ılıman olur. Denizden yüksekliği 450 metredir, yani diğer birçok Gündoğmuş Köyüne göre yaklaşık 1000 metre daha aşağıda kalır.
Bu köye ilk yerleşimin 550-600 sene önce olduğu kabul edilir. Köye yaşam veren su kaynağının etrafının gür ormanlarla ve dikenli makilerle kaplı olması nedeniyle kaynağın bir keçi tarafından bulunduğu ve bu keçinin çobanının da su kaynağını köyün ileri gelenlerine tarif ederken "güney" ya da "güneycik" dediği ve köyün isminin buradan geldiği sanılır. İnsanoğlunun yaşamı için en önemli unsur olan suyun varlığının yerleşim yeri seçiminde önemli olması kadar bir bölgeye isim verirken suyun bulunduğu yönün adının yerleşim yeri adı olarak anılması da beklenen bir şeydir.
Bu köyümüz Antalya'ya 120, Gündoğmuş'a ise 30 km mesafededir.
Ana yola olan yakınlığı nedeniyle bu köyümüzde sosyal hayat ve diğer bölgelerde yaşayan kişilerle olan ilişkiler de oldukça gelişmiştir.
Köyün sosyal medya (https://www.facebook.com/groups/327772776334/?locale=tr_TR) hesabından güncel gelişmeleri takip etmek ve köyde yaşayanlarla iletişim kurmak mümkündür.
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 10 Ağustos 2024, 10:51:30
Güneyyaka Köyü
Adından da anlaşılacağı üzere, bu köy dağın güney yamaçlarına kurulu olduğundan Güneyyaka (https://maps.app.goo.gl/pJznvngXYBbU3KxeA?g_st=com.google.maps.preview.copy) ismini almıştır. Köyün ortasından bir çay geçmektedir.
Bu bölge, Osmanlı döneminde Güneyyaka, Çaltı, Enişdibi ve Kızılbağ mahallelerinden oluşan bir birlikti ve adı Karadere idi. Cumhuriyet döneminde bu bölge Karadere ve Güneyyaka olarak ikiye ayrıldı. Bahse konu "Karadere" bir yer adı değil, bölgeye yerleşen Türkmen yörükan (yörükler (https://yenibalkan.com/tr/kose-yazilari/yorukn-degil-yorukluk-diyelim)) cemaatinin adıdır. Bu yörükler göçebe yaşam tarzını değil, sürekli olarak köy sınırları içinde yaşamayı tercih etmiştir.
Özellikle bölgeyi ziyaret edeceklerin, köyün sosyal medya (https://www.facebook.com/groups/51040462139/?locale=tr_TR) hesabından bazı köy sakinlerine ulaşması mümkündür.
Ayrıca Gündoğmuş ile Güneyyaka köyü arasında doğa gezginleri için bir yürüyüş rotası mevcut olup, detaylı bilgilere ve fotoğraflara bu bağlantıdan (https://tr.wikiloc.com/gezi-yuruyus-rotalari/guneyyaka-karadere-gundogmus-48001070) ulaşabilirsiniz.
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 10 Ağustos 2024, 12:58:33
Kalecik (Marnas) Köyü
Bu köyün (https://maps.app.goo.gl/HeZ2kLQNaZKUbLUp7?g_st=com.google.maps.preview.copy) eski adı Mannas olarak da anılmaktadır. Adından da anlaşılacağı üzere köyde eski kale kalıntıları mevcuttur ve adını da buradan almıştır. Ayrıca bu köy, bir kültür köyü olup, bölge halkı tarafından bir kültür derneği (https://www.facebook.com/p/Antalya-Kalecik-K%C3%BClt%C3%BCr-K%C3%B6y%C3%BC-Derne%C4%9Fi-100077341580934/?_rdr) teşkilatı oluşturulmuştur.
Yavuz Sultan Selim döneminden olduğu değerlendirilen bir vilayet vakanüvis (https://tr.wikipedia.org/wiki/Vakan%C3%BCvis)ine ait defterde bu köyün o dönemde Alaiye Livası'na ait 11 bucaktan biri olan Kise (Geyse) bucağına bağlı köylerin 6. sırasında olduğu ve "Ernas" adıyla yer aldığı görülür.**İstanbul Başbakanlık Arşivi 990 numaralı belge
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 10 Ağustos 2024, 13:49:18
Karabul Köyü
Karabul (https://maps.app.goo.gl/GucHSJaemf9cUJXD9?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyü, Karaisa ve Kalecik köyleri arasında yer alır. Köy sınırları içinde olan Taşahır mevkiinde bulunan Roma dönemi kalıntısı Asar Kalesi, bu köyün önemli tarihsel bir değeridir. Bu kalenin olduğu bölge ise Kaseyir Antik Kenti (https://g.co/kgs/kKSwDRC) olarak anılır.
Asar Kalesi adında ülkemizde birçok farklı kale olduğundan bu bölgeye gidecek ya da bölge hakkında araştırma yapacakların Gündoğmuş Asar Kalesi ya da Gündoğmuş Kaseyir Antik Kenti olarak arama yapması faydalı olacaktır.
Yine doğa gezginleri için bu bölgede güzel bir arkeoloji ve doğa yürüyüş rotası (https://tr.wikiloc.com/gezi-yuruyus-rotalari/asar-kale-senir-gundogmus-k-dere-64581164)vardır.Yürüyüş ve kamp gibi faaliyetler icra edileceğinde faaliyet öncesinde bölgeden sorumlu olan jandarmaya haber vermek hem yasal zorunluluktur hem de sizin güvenliğiniz için önemlidir.
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 10 Ağustos 2024, 17:03:01
Karadere (Kızılbağ) Köyü
Karadere (https://maps.app.goo.gl/D35z8y7fHpF9E5378?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyünün eski adı Kızılbağ'dır. Gündoğmuş'un en fazla antik bölge barındıran köylerinden birisi burasıdır. Gedefi Kilise Mağarası (https://maps.app.goo.gl/rM3E9ij8sn9oot6d8?g_st=com.google.maps.preview.copy) ve Casae Antik Kenti (https://maps.app.goo.gl/Khs5mbeTfKFDGwGt5?g_st=com.google.maps.preview.copy) bu köye oldukça yakındır.
Karadere köyü, Torosların eteklerinde, yoğun bir ormanlık alan içinde, oldukça sulak bir bölgede kurulu olan ve ziyarete değer bir yerleşimdir. Antalya'nın sıcağından bunalanlar için yakın, serin ve sakin bir bölge alternatifidir.
Yörük misafirperverliğini ve geleneksel yörük yerleşim tarzını bu köyde net olarak görebilirsiniz. Köyün sakinleri tarafından sosyal medya (https://www.facebook.com/groups/1492216247765002/) hesapları aktif tutulmakta ve köy hakkındaki gelişmeler duyurulmaktadır.
Bölgede önceden tescil edilerek koruma altına alınmış olan tarihi yerler, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararı ile genişletilerek;Kızılbağ Deresi Mevkiinde ve Horaştaşı Tepesi Mevkiinde tespit edilen iki ayrı antik yerleşim yeri alanı I. derece arkeolojik sit alanı,
Horaştaşı Tepesi Mevkii'nin doğusundaki tepede yer alan yapı kalıntısının "Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı" olarak tescil edilmelerine karar verilmiştir.*
*T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 01.09.2016 tarih ve 5313 sayılı kararı.
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 10 Ağustos 2024, 18:35:41
Karaisa Köyü
Karaisa köyü (https://maps.app.goo.gl/8aPFHyACQJqu3exz6?g_st=com.google.maps.preview.copy), 785 metre rakımıyla diğer birçok Gündoğmuş köyüyle kıyaslandığında görece alçakta kalan köyler arasındadır. Bunun doğal avantajı olarak kışlar daha az sert geçer, yetiştirilen ürün çeşidi artar ve hasat daha erken yapılır. Buna rağmen halen gayet serin, ferah ve Antalya'nın özellikle kavurucu sıcaklarından uzak yaşanılası güzel bir köydür.
En büyük avantajı insanları ve toplulukları bir araya getirmek olan sosyal medya sayesinde artık dünyanın ve bilhassa da yurdumuzun her yerinden haberdar olabiliyor, oradaki yurttaşlarımızla iletişime geçebiliyoruz. Ne güzel ki bu köyde yaşayan yurttaşlarımız da bir sosyal medya (https://www.facebook.com/groups/karaisa/)
hesabı oluşturmuşlar ve bu sayede kendileri ile iletişime geçmek isteyenler için açık bir kapı yaratmışlar. Böylece bölgeye bir kültür ve doğa gezisi yapmak isteyenler kendilerine ulaşabilir ve etkileşime geçebilir.Yapılan dil araştırmalarında Karaisa köyünde "Kınık Oğuz Boyu" ve "Yazır Oğuz Boyu" alt lehçesi (ağız) kullanıldığı görülmüştür.*
*Asya Studies,Yıl 5,Sayı 17,2021,Akademik Sosyal Araştırmalar,Doç.Dr. Emine Atmaca,Syf 100
Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri By: Gezginturk Date: 11 Ağustos 2024, 08:22:52
Karaköy Köyü
Karaköy (https://maps.app.goo.gl/s7uxUMGKTQETVaqY7?g_st=com.google.maps.preview.copy), Gündoğmuş'a olan 48 km mesafesiyle en uzak köylerden birisidir. Bu güzel köyümüzde her sene Geleneksel Karaköy Keykubad Kültür Şenliği düzenlenir. Bu şenlikte oyunlar, yemekler ve yarışmalar yapılır. 2024 yılındaki şenlik, Bin Aile Bir Aile Derneğince düzenlenmiştir.
Sosyal medya (https://www.facebook.com/p/Karak%C3%B6yG%C3%BCndo%C4%9Fmu%C5%9FAntalya-100079654531427/?_rdr) hesaplarından da görüleceği üzere, bu köy yüksek bir plato üzerine kurulmuştur. Yayla havasını tam anlamıyla burada hissetmek ve yüksek kesimlere özgü katran ağaçlarını yerinde görmek mümkündür.
Köyde eski bir okul binası vardır ve kullanımda değildir, öğrenciler taşımalı eğitim ile okula gitmektedirler.
Köyde şahane badem, ceviz, kiraz ağaçları ile bol bol böğürtlen vardır. Ayrıca ardıç ağaçlarının üzerine ayılardan korumak için kurulmuş geleneksel karakovanları da burada görebilirsiniz.