TIME Dergisine Kapak Olan Türkler By: Asrevya Date: 14 Ocak 2023, 11:07:39
1923 yılında kurulan ve ABD'nin ilk haftalık haber dergisi olan TIME'a kapak olan Türkler:
Mustafa Kemal Atatürk - 24 Mart 1923
Derginin ilk sayısı 3 Mart 1923'te yayımlandı, Atatürk birkaç sayı sonra TIME'a kapak olacak kadar dünyada konuşulmayı başardı. O yıl Türkiye Cumhuriyeti'ni binbir badire atlatarak kurması epey ses getirdi.
Dergi, Atatürk'e şu cümlelerle yer verdi: Mustafa Kemal Paşa; "Türk nerede kendisinin efendisidir?" deyimine, her zamanki "cehennemde" yanıtının yerine, "Türkiye'de" yanıtını vererek bu sözün aksini ispat etti.
O hiç şüphesiz modern tarihin en büyük isimlerinden biridir ve şimdi Türkiye'nin kazandıklarına sahip çıkmaya azimli olarak Batı'nın gizli güçlerine karşı duruyor.
Mustafa Kemal Atatürk - 21 Şubat 1927
TIME'ın kapağında yeniden yer alan Atatürk, bu kez genç ve dinamik Türkiye Cumhuriyeti'nin 4. yılında %8,5'lara varan bir büyüme yakalaması nedeniyle isminden söz ettirdi. Dünyada artan totaliter rejimlere rağmen ülkesinde demokrat ve cumhuriyetçi adımlar atması dünya kamuoyunu şaşırttı.
İsmet İnönü - 19 Mayıs 1941
II. Dünya Savaşı döneminde Türkiye'nin savaşa girmemesindeki en etkili isim olan ikinci cumhurbaşkanı İnönü, Atatürk'ten sonra TIME'a kapak olan ikinci Türk oldu. Kurtuluş Savaşı'nın 22. yıldönümünde, Nazi ordularının Fransa'yı ve Balkanlar'ı ilhak ettiği bir ortamda dergiye kapak oldu. Kapakta Turancı politikalara karşı "Allah'a çok şükür sağırım" ifadeleriyle yer aldı.
Şükrü Saracoğlu - 12 Haziran 1943
Dönemin başbakanı Saracoğlu'na kapakta yer verilmesinin nedeni, ortalığın bir hayli karışık olduğu o dönemde hangi süper gücün yanında olmaya karar vereceğiydi. Çünkü kararı, bölgeye getireceği yeni düzen için oldukça önemliydi.
II. Dünya Savaşı'nda geri çekilmeye başlayan Almanlara mı, Berlin'e ilerlemeye başlayan Sovyetlere mi, yoksa Pearl Harbour saldırısı nedeniyle ağır yaralı olan ABD'ye mi yakınlaşacaktı?
Adnan Menderes - 3 Şubat 1958
Türkiye'yi IMF ve NATO'ya sokan başbakan olmasıyla dikkat çeken Menderes, seçimlerin sonrasında ekonomik ve siyasal anlamda bir krize girmişti. Dergi, onu şu cümlelerle anlattı:
İyi ya da kötü, Türkiye'nin bugünkü şeklini Adnan Menderes verdi. Ancak görev başında olduğu her yıl, Menderes daha otokratik, eleştiriye daha hassas oldu. Politikalarını sorgulayan herkese öfkeyle çıkışarak basını ve muhalefet partilerini baskıcı yasalar ile hapsetti.
Kenan Evren - 29 Eylül 1980
Avrupa, Asya ve Güney Pasifik baskılarının kapağında yer verilen Kenan Evren hakkında "Türkiye'yi bir arada tutuyor" denildi ve darbeye giden süreç hakkında sekiz sayfalık bir yazı yazıldı. Sebebi bilinmeyen bir nedenden dolayı TIME'ın bu kapağı arşivinden çıkarıldı. Bu sayıyı şahsi arşivinde bulunduran bir Türk sayesinde ünlü kapak tekrar ortaya çıkarıldı.
Mehmet Ali Ağca - 9 Ocak 1984
Papa'ya suikast girişiminde bulunan Ağca, o günlerde tüm dünyanın gündemindeydi. Papa'nın, buna rağmen onu affetmesi oldukça konuşuldu ve "Neden Bağışladı?" başlıklı bir yazıda Papa'nın Ağca'yı affetmesinin olası nedenleri üzerinde duruldu.
Naim Süleymanoğlu - 3 Ocak 1988
Dünya rekorlarını birbiri ardına kırıp madalyaları toplayan "Cep Herkülü", Seul Olimpiyatları'nda gösterdiği üstün performans sonucunda "Herkes kazanır" başlığıyla TIME'a kapak oldu. Ayrıca Naim Süleymanoğlu dönemin ABD başkanı Reagen ile de yaklaşık bir saatlik bir görüşme yapmıştı.
Mine Karakaş - 15 Temmuz 2007
22 Temmuz seçimlerine bir hafta kalmışken yayımlanan dergide "Türkiye'nin ikilemi" başlığıyla türban sorununa dikkat çekildi. Karakaş, Türkiye'de türbanla üniversiteye alınmadığı için ABD'de okuduğunu anlattı.
Mehmet Öz - 13 Haziran 2011
ABD'de bir hayli popüler olan "Dr. Oz", Fox kanalındaki gündüz kuşağı programıyla iyi bir reyting alıyordu. Mehmet Öz, kalın bağırsağında polip tespit edilmesinin ardından kanser riskine karşı korkularını anlattı.
Recep Tayyip Erdoğan - 17 Kasım 2011
Atatürk, İsmet İnönü, Adnan Menderes, Şükrü Saracoğlu'nun ardından TIME'a kapak olan 5. Türk lider olan Erdoğan için atılan başlık "Erdoğan'ın Yolu" oldu. Türkiye'nin, bölgede Arap Baharı için giderek güçlü bir model oluşturduğunu ve Erdoğan'ın kendi doğru bildiği yolda gittiği vurgulandı.
Recep Tayyip Erdoğan - 14 Mayıs 2018
Recep Tayyip Erdoğan, "Güçlü Adamın Yükselişi" başlığıyla Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Filipinler Devlet Başkanı Duterte ile birlikte Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile birlikte derginin kapağında yer aldı. Mustafa Kemal Atatürk'ten sonra dergiye iki kere kapak olan ikinci Türk lider oldu.
Özlem Türeci ve Uğur Şahin - 8 Ocak 2021
"Aşı Devrimi" başlığıyla kapakta yer verilen iki Türk bilim insanı, kurucusu oldukları BioNTech firması ile COVID-19'a karşı etkisi ispatlanmış bir aşı geliştirerek bir anda tüm dünyanın dikkatini çekmişti. İkili daha önce İngiliz finans dergisi Financial Times ve Alman Der Spiegel gibi saygın dergilere de kapak oldu.
Erkan Ceylan