Full Version: Toros Dağları
Pages: 1
Toros Dağları By: KeReM @ Date: 11 Kasım 2020, 22:52:08
Anadolu'nun güney kıyıları boyunca uzayan, İç Anadolu'yu Akdeniz kıyılarından ve Doğu Anadolu'yu Güneydoğu Anadolu'dan ayıran, uzanış yönleri, yükseklikleri farklı sıralardan oluşan dağların tümüne verilen ad.
Güneybatı Anadolu'nun Akdeniz kıyılarından, Türkiye'nin güneydoğu köşesi olan Hakkâri yöresine kadar uzanan bu geniş dağ sistemi şu gruplardan oluşur:
1) Batı Toroslar: Antalya Körfezi'nin iki yanında, güneybatı ve güneydoğudan Göller Yöresi'ne doğru uzanırlar;
2) Orta Toroslar: Taşeli Yarımadası'nda Göksü Vadisi ile Bolkar, Aladağ, Tahtalıdağ ve Binboğa Dağları arasında kalırlar;
3) Doğu Toroslar: Uzunyayla'dan Doğu Anadolu'nun güneyine doğru sokulurlar;
4) Güneydoğu Toroslar: Güneydoğu Anadolu'nun kuzeyinde geniş bir yay çizerek Hakkâri yöresine kadar ulaşırlar.
Bu son sıralar Hatay'ın güneyinden başlar. Bütün Toros sisteminin en yüksek dorukları bu bölüm üzerinde yer alır (Cilo Dağları'nda 4.168 m.). Alp sistemine dahil bulunan Toroslar, genç ve yüksek sıralardır.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 02 Ocak 2024, 16:10:07
Toros Dağları güney sahilimiz boyunca uzanarak çok farklı coğrafyalardan geçtiği için bitki örtüsü büyük çeşitlilik gösteriyor ve bazı yerlerde de farklı kıta plakaları ile çarpışıp yükseldiği için jeolojik olarak da benzersiz bölümlere sahip.
Bence en güzel kesimlerinden birisi de Akseki civarındaki Gidengelmez Dağları. Gerçekten de bölgeye gidenler çoğunlukla geri dönemediği için bu ismi almış. Gezi amaçlı bölgeye gidenler var ancak rehber olmadan gitmek çok tehlikeli. Gidengelmez Dağları, suyun sabrını ve kayalar üzerindeki aşındırıcı etkisini bize en net gösteren dağlık alanlardan birisi.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 02 Ocak 2024, 23:17:54
Batı Toroslar, aslında Avrupa ve Asya kıtaları boyunca uzanan büyük Alp-Himalaya dağ kuşağının bir bölümüdür.
Batı Torosların başlangıcı Fethiye'nin yamaçlarıdır ve Doğu Torosların başladığı Antalya şehir merkezi civarında sona erer.
Batı Toroslar, denize paralel olarak ilerleyerek ortalama 1800-2000 metre yükseklikte bir hat oluştururlar. Akdeniz ile İç Anadolu arasında bir set oluşturduğu için, denizin ılıman havasının iç kesimlere ilerlemesini engellerler.
Batı Torosların genel olarak iki aşamalı yükseltisi vardır. Birinci aşama doğrudan deniz seviyesinden yükselerek 700-1000 metre rakıma ulaşır. Alıç, güvem eriği gibi meyveli çalılıklar ile lavanta, biberiye ve defne gibi maki bitkileri çoğunlukla bu yükseltide yayılım gösterir. Batı Torosların bu bölümünde yaz mevsiminde doğrudan yüksek ısı ve nem ile sıcaklık 40 dereceye kadar çıkarken kış mevsiminde ise bu bölümün özellikle denize bakan kısımları şiddetli yağış alır.
Çalılık ve dağlık alan keçi yetiştiriciliğine son derece elverişli olduğundan yüzyıllardan beri bu bölgede yaşayan göçebe Anadolu Türkmenleri, büyük sürüler halindeki keçileri yaz aylarında yaylalara götürürler.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 02 Ocak 2024, 23:24:41
Batı Torosların yükseltiye göre ikinci aşaması ise 1600-3000 metre arasıdır.
Torosların birinci seviye ile ikinci seviye yükseltileri arasında ise bazı ovalar bulunmaktadır. Bu ovalarda bölgede yaşayan yerli halk buğday ve arpa gibi tahıl ürünleri ile; biber, patlıcan ve domates gibi sebzeler yetiştirmektedir. Bölge halkının birincil amacı kendi ihtiyaçlarını karşılamak, ikincil amacı ise bu ürünlerin ticareti ile yan gelir elde etmektir.
Bu ovaların kuzey kesimlerindeki eriyen karların oluşturduğu küçük dere ve nehirler çoğunlukla yıl boyu akmakta, güney kesimlerdeki dereler ise yaz mevsiminde kurumaktadır.
Ayrıca bu bölgedeki ovalar, odun ve kereste ihtiyacının karşılanmasına olanak tanıyan önemli miktarda çam ormanları ile kaplıdır.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 03 Ocak 2024, 20:59:48
Batı Toroslar'da kuzeye doğru uzanan ikinci seviye dağ yükseklikleri olarak 700-1000 metre ile 2000-3000 metre arası kabul edilmiştir. Makiler, dağların denize bakan yamaçlarında 1500-1600 metreye kadar yetişmek için kendisine uygun ortamı bulur.
1600 metre, kış mevsiminde donmanın başlangıcı olarak kabul edilen yüksekliktir. Bu yükseklikten 2000 metre yüksekliğe kadar birbirinden güzel ardıç ve sedir ormanları yayılış gösterir. Ardıç ve sedir ağaçlarının tohumları çimlenmek için bir süre kar altında beklemeye ihtiyaç duyar. Bu nedenle 1500-1600 metre altında sedir ormanlarını görmek neredeyse imkansızdır. Ancak saf orman yerine, tek tük yetişen sedir ağaçlarına rastlayabilirsiniz.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 03 Ocak 2024, 21:07:27
Batı Toroslarda 2000-3000 metre arasında son bahar ile ilk bahar mevsimleri arası boyunca gece saatlerinde sürekli kırağı oluşur ve bu bölge, geniş meralar ile kaplıdır. Eriyen karların ve karstik yer altı su kaynaklarının etkisiyle bu bölgede çok sayıda dere bulunmaktadır.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 04 Ocak 2024, 11:23:51
Yükseltideki değişimin doğal bir sonucu olarak flora (https://tr.wikipedia.org/wiki/Flora) ile beraber fauna (https://tr.wikipedia.org/wiki/Fauna) da değişiklik gösteriyor. Gelincik, sansar, tilki, yaban domuzu, kurt ve çakal hemen hemen her yükseklikte yaşayan hayvanlardır. Ayılar ise orman kuşağını, yaban keçileri de makileri ya da yayla bozkırlarını tercih ederler. Bu bölgede yapılan gözlemler sonucunda yaban keçileri (https://www.toroslardayasam.com/2018/04/yaban-kecisi.html)nin göçebe bir yaşam sürdüğü sonucuna varılmıştır.
Bu bölgede yaşayan insanlar için yaylacılık faaliyeti, hem doğanın nimetlerinden faydalanmak için kadim bir bilgelik kültürü, hem de coğrafi bir meseldir. Yoğun turizm faaliyetlerinin müdahalesine kadar, bölgedeki Türkmenlerin göçebe yaşam tarzı hiç değişmeden devam etti.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 10:09:38
Türkmen (https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkmenler) ailelerinin çoğunluğunun büyük keçi ve koyun sürüleri vardır ve kış aylarında bu sürüleri Batı Torosların alçak yamaçlarındaki makilik alanlara götürürler. Bu bölgeleri seçerlerken dağ eteklerindeki köylerin yakınlarında bulunan sessiz ve sakin vadiler ile düzlükleri tercih ederler.
Mayıs ayından itibaren hava sıcaklıkları artınca serin ve temiz havadan faydalanmak için 1600-2200 metre civarındaki yaylalarda bulunan meralara göç ederler. Ayrıca yaz mevsimi yüksek rakımlara yavaş yavaş ilerlediği için göçebe Türkmenler yeni yeşermiş otlar bulma ve bu sayede sürülerini alçak dağ yamaçlarında olduğu gibi besleme imkanı bulurlar.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 10:12:03
Günümüzde hayvancılık yaparak göçmen bir yaşam süren ailelerin sayısı her geçen sene azalmakla beraber, hızlı değişimlere inatla karşı çıkan ve atalarının kendilerine bıraktığı kültürel mirası yaşatmaya kararlı aileler yaylacılık faaliyetlerini devam ettiriyor.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 10:30:23
Orta Toroslar, Antalya-Mersin sınırından başlayıp kuzeydoğu yönünde Binboğa Dağlarına dek devam eder ve bu hat boyunca yer alan bazı dağlar şunlardır:
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 10:40:29
Mersin'deki Eşek Deresi Mağarası'nın epipaleolitik dönem (https://evrimagaci.org/epipaleolitik-donem-1734)e ait olduğunun keşfedilmesiyle beraber, uluslararası arkeoloji dünyasının dikkati Orta Toroslara yoğunlaştı. Bu mağara, Akdeniz bölgesinde epipaleolitik döneme ait keşfedilen ilk yerdir. Son buzul çağının son dönemleri olan pleistosen (https://tr.wikipedia.org/wiki/Pleistosen)'de dünyaya hakim olan soğuk iklim şartlarında insanoğlunun hayatta kalabilmek için Akdeniz bölgesindeki dağların güney yamaçlarını seçmiş olması, bunu kanıtlar niteliktedir.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 13:07:48
Orta Toroslar bölümünde yer alan Bolkar Dağlarının ortalama yükseltisi 3013 metre, yüksekliğin en düşük olduğu yer 2284 metre ve yüksekliğin en fazla olduğu yer olan Medetsiz Tepe ise 3524 metredir.
Bolkar Dağlarının birçok ilgi çekici yanından birisi de Karadeniz flora bölgesine ait bazı bitki türlerini barındırmasıdır. Latince adı cornus mas (https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1z%C4%B1lc%C4%B1k) olan kızılcık ve latince ismi ostrya carpinifolia (https://katalog.smsmarmaragroup.com/ostrya-carpinifolia-betulaceae/gurgen-yaprakli-kayacik) olan gürgen yapraklı kayacık ağaçları Bolkar Dağlarının bazı kesimlerinde kendilerine yayılım alanı bulmuşlardır. (Bolkar Dağlarının Bitki Örtüsü ve İklim Değişikliği Doktora Tezi Derya Evrim Koç, İstanbul, 2016)
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 13:38:17
Orta Toroslar bölgesindeki diğer bir dağ grubu ise Akçalı Dağları (https://tr.geoview.info/akcal%C4%B1_daglar%C4%B1,1863980861n)dır. Ülkemizde birkaç farklı bölgedeki dağ için Akçalı Dağı ismi kullanılmaktadır. Bahse konu dağlar ise Mersin ilimizin sınırları içindedir.
Akçalı Dağ silsilesinin en yüksek noktası, yüksekliği 2330 metre olan Karaçal Tepesidir. Bu dağ silsilesi aynı zamanda Mersin ile İç Anadolu bölgesini birbirinden ayıran doğal bir sınır olarak kabul edilir.
Bu bölgenin yakınlarında Fındıkpınarı (https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mersin/TurizmAktiviteleri/findikpinari-yaylasi) ve Gözne (https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mersin/turizmaktiviteleri/gozne-yaylasi) yaylaları bulunmaktadır. Her iki yayla da her sene güreş ve halkoyunları gibi aktivitelere ev sahipliği yapmaktadır.
TOROS DAÐLARI
Anadolu'nun güney kıyıları boyunca uzayan, İç Anadolu'yu Akdeniz kıyılarından ve Doğu Anadolu'yu Güneydoğu Anadolu'dan ayıran, uzanış yönleri, yükseklikleri farklı sıralardan oluşan dağların tümüne verilen ad.
Güneybatı Anadolu'nun Akdeniz kıyılarından, Türkiye'nin güneydoğu köşesi olan Hakkâri yöresine kadar uzanan bu geniş dağ sistemi şu gruplardan oluşur:
1) Batı Toroslar: Antalya Körfezi'nin iki yanında, güneybatı ve güneydoğudan Göller Yöresi'ne doğru uzanırlar;
2) Orta Toroslar: Taşeli Yarımadası'nda Göksü Vadisi ile Bolkar, Aladağ, Tahtalıdağ ve Binboğa Dağları arasında kalırlar;
3) Doğu Toroslar: Uzunyayla'dan Doğu Anadolu'nun güneyine doğru sokulurlar;
4) Güneydoğu Toroslar: Güneydoğu Anadolu'nun kuzeyinde geniş bir yay çizerek Hakkâri yöresine kadar ulaşırlar.
Bu son sıralar Hatay'ın güneyinden başlar. Bütün Toros sisteminin en yüksek dorukları bu bölüm üzerinde yer alır (Cilo Dağları'nda 4.168 m.). Alp sistemine dahil bulunan Toroslar, genç ve yüksek sıralardır.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 02 Ocak 2024, 16:10:07
Toros Dağları güney sahilimiz boyunca uzanarak çok farklı coğrafyalardan geçtiği için bitki örtüsü büyük çeşitlilik gösteriyor ve bazı yerlerde de farklı kıta plakaları ile çarpışıp yükseldiği için jeolojik olarak da benzersiz bölümlere sahip.
Bence en güzel kesimlerinden birisi de Akseki civarındaki Gidengelmez Dağları. Gerçekten de bölgeye gidenler çoğunlukla geri dönemediği için bu ismi almış. Gezi amaçlı bölgeye gidenler var ancak rehber olmadan gitmek çok tehlikeli. Gidengelmez Dağları, suyun sabrını ve kayalar üzerindeki aşındırıcı etkisini bize en net gösteren dağlık alanlardan birisi.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 02 Ocak 2024, 23:17:54
Batı Toroslar, aslında Avrupa ve Asya kıtaları boyunca uzanan büyük Alp-Himalaya dağ kuşağının bir bölümüdür.
Batı Torosların başlangıcı Fethiye'nin yamaçlarıdır ve Doğu Torosların başladığı Antalya şehir merkezi civarında sona erer.
Batı Toroslar, denize paralel olarak ilerleyerek ortalama 1800-2000 metre yükseklikte bir hat oluştururlar. Akdeniz ile İç Anadolu arasında bir set oluşturduğu için, denizin ılıman havasının iç kesimlere ilerlemesini engellerler.
Batı Torosların genel olarak iki aşamalı yükseltisi vardır. Birinci aşama doğrudan deniz seviyesinden yükselerek 700-1000 metre rakıma ulaşır. Alıç, güvem eriği gibi meyveli çalılıklar ile lavanta, biberiye ve defne gibi maki bitkileri çoğunlukla bu yükseltide yayılım gösterir. Batı Torosların bu bölümünde yaz mevsiminde doğrudan yüksek ısı ve nem ile sıcaklık 40 dereceye kadar çıkarken kış mevsiminde ise bu bölümün özellikle denize bakan kısımları şiddetli yağış alır.
Çalılık ve dağlık alan keçi yetiştiriciliğine son derece elverişli olduğundan yüzyıllardan beri bu bölgede yaşayan göçebe Anadolu Türkmenleri, büyük sürüler halindeki keçileri yaz aylarında yaylalara götürürler.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 02 Ocak 2024, 23:24:41
Batı Torosların yükseltiye göre ikinci aşaması ise 1600-3000 metre arasıdır.
Torosların birinci seviye ile ikinci seviye yükseltileri arasında ise bazı ovalar bulunmaktadır. Bu ovalarda bölgede yaşayan yerli halk buğday ve arpa gibi tahıl ürünleri ile; biber, patlıcan ve domates gibi sebzeler yetiştirmektedir. Bölge halkının birincil amacı kendi ihtiyaçlarını karşılamak, ikincil amacı ise bu ürünlerin ticareti ile yan gelir elde etmektir.
Bu ovaların kuzey kesimlerindeki eriyen karların oluşturduğu küçük dere ve nehirler çoğunlukla yıl boyu akmakta, güney kesimlerdeki dereler ise yaz mevsiminde kurumaktadır.
Ayrıca bu bölgedeki ovalar, odun ve kereste ihtiyacının karşılanmasına olanak tanıyan önemli miktarda çam ormanları ile kaplıdır.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 03 Ocak 2024, 20:59:48
Batı Toroslar'da kuzeye doğru uzanan ikinci seviye dağ yükseklikleri olarak 700-1000 metre ile 2000-3000 metre arası kabul edilmiştir. Makiler, dağların denize bakan yamaçlarında 1500-1600 metreye kadar yetişmek için kendisine uygun ortamı bulur.
1600 metre, kış mevsiminde donmanın başlangıcı olarak kabul edilen yüksekliktir. Bu yükseklikten 2000 metre yüksekliğe kadar birbirinden güzel ardıç ve sedir ormanları yayılış gösterir. Ardıç ve sedir ağaçlarının tohumları çimlenmek için bir süre kar altında beklemeye ihtiyaç duyar. Bu nedenle 1500-1600 metre altında sedir ormanlarını görmek neredeyse imkansızdır. Ancak saf orman yerine, tek tük yetişen sedir ağaçlarına rastlayabilirsiniz.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 03 Ocak 2024, 21:07:27
Batı Toroslarda 2000-3000 metre arasında son bahar ile ilk bahar mevsimleri arası boyunca gece saatlerinde sürekli kırağı oluşur ve bu bölge, geniş meralar ile kaplıdır. Eriyen karların ve karstik yer altı su kaynaklarının etkisiyle bu bölgede çok sayıda dere bulunmaktadır.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 04 Ocak 2024, 11:23:51
Yükseltideki değişimin doğal bir sonucu olarak flora (https://tr.wikipedia.org/wiki/Flora) ile beraber fauna (https://tr.wikipedia.org/wiki/Fauna) da değişiklik gösteriyor. Gelincik, sansar, tilki, yaban domuzu, kurt ve çakal hemen hemen her yükseklikte yaşayan hayvanlardır. Ayılar ise orman kuşağını, yaban keçileri de makileri ya da yayla bozkırlarını tercih ederler. Bu bölgede yapılan gözlemler sonucunda yaban keçileri (https://www.toroslardayasam.com/2018/04/yaban-kecisi.html)nin göçebe bir yaşam sürdüğü sonucuna varılmıştır.
Bu bölgede yaşayan insanlar için yaylacılık faaliyeti, hem doğanın nimetlerinden faydalanmak için kadim bir bilgelik kültürü, hem de coğrafi bir meseldir. Yoğun turizm faaliyetlerinin müdahalesine kadar, bölgedeki Türkmenlerin göçebe yaşam tarzı hiç değişmeden devam etti.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 10:09:38
Türkmen (https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkmenler) ailelerinin çoğunluğunun büyük keçi ve koyun sürüleri vardır ve kış aylarında bu sürüleri Batı Torosların alçak yamaçlarındaki makilik alanlara götürürler. Bu bölgeleri seçerlerken dağ eteklerindeki köylerin yakınlarında bulunan sessiz ve sakin vadiler ile düzlükleri tercih ederler.
Mayıs ayından itibaren hava sıcaklıkları artınca serin ve temiz havadan faydalanmak için 1600-2200 metre civarındaki yaylalarda bulunan meralara göç ederler. Ayrıca yaz mevsimi yüksek rakımlara yavaş yavaş ilerlediği için göçebe Türkmenler yeni yeşermiş otlar bulma ve bu sayede sürülerini alçak dağ yamaçlarında olduğu gibi besleme imkanı bulurlar.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 10:12:03
Günümüzde hayvancılık yaparak göçmen bir yaşam süren ailelerin sayısı her geçen sene azalmakla beraber, hızlı değişimlere inatla karşı çıkan ve atalarının kendilerine bıraktığı kültürel mirası yaşatmaya kararlı aileler yaylacılık faaliyetlerini devam ettiriyor.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 10:30:23
Orta Toroslar, Antalya-Mersin sınırından başlayıp kuzeydoğu yönünde Binboğa Dağlarına dek devam eder ve bu hat boyunca yer alan bazı dağlar şunlardır:
- Aladağlar
- Tahtalı Dağları
- Bolkar Dağları
- Akçalı Dağları
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 10:40:29
Mersin'deki Eşek Deresi Mağarası'nın epipaleolitik dönem (https://evrimagaci.org/epipaleolitik-donem-1734)e ait olduğunun keşfedilmesiyle beraber, uluslararası arkeoloji dünyasının dikkati Orta Toroslara yoğunlaştı. Bu mağara, Akdeniz bölgesinde epipaleolitik döneme ait keşfedilen ilk yerdir. Son buzul çağının son dönemleri olan pleistosen (https://tr.wikipedia.org/wiki/Pleistosen)'de dünyaya hakim olan soğuk iklim şartlarında insanoğlunun hayatta kalabilmek için Akdeniz bölgesindeki dağların güney yamaçlarını seçmiş olması, bunu kanıtlar niteliktedir.
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 13:07:48
Orta Toroslar bölümünde yer alan Bolkar Dağlarının ortalama yükseltisi 3013 metre, yüksekliğin en düşük olduğu yer 2284 metre ve yüksekliğin en fazla olduğu yer olan Medetsiz Tepe ise 3524 metredir.
Bolkar Dağlarının birçok ilgi çekici yanından birisi de Karadeniz flora bölgesine ait bazı bitki türlerini barındırmasıdır. Latince adı cornus mas (https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1z%C4%B1lc%C4%B1k) olan kızılcık ve latince ismi ostrya carpinifolia (https://katalog.smsmarmaragroup.com/ostrya-carpinifolia-betulaceae/gurgen-yaprakli-kayacik) olan gürgen yapraklı kayacık ağaçları Bolkar Dağlarının bazı kesimlerinde kendilerine yayılım alanı bulmuşlardır. (Bolkar Dağlarının Bitki Örtüsü ve İklim Değişikliği Doktora Tezi Derya Evrim Koç, İstanbul, 2016)
Toros Dağları By: Gezginturk Date: 05 Ocak 2024, 13:38:17
Orta Toroslar bölgesindeki diğer bir dağ grubu ise Akçalı Dağları (https://tr.geoview.info/akcal%C4%B1_daglar%C4%B1,1863980861n)dır. Ülkemizde birkaç farklı bölgedeki dağ için Akçalı Dağı ismi kullanılmaktadır. Bahse konu dağlar ise Mersin ilimizin sınırları içindedir.
Akçalı Dağ silsilesinin en yüksek noktası, yüksekliği 2330 metre olan Karaçal Tepesidir. Bu dağ silsilesi aynı zamanda Mersin ile İç Anadolu bölgesini birbirinden ayıran doğal bir sınır olarak kabul edilir.
Bu bölgenin yakınlarında Fındıkpınarı (https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mersin/TurizmAktiviteleri/findikpinari-yaylasi) ve Gözne (https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mersin/turizmaktiviteleri/gozne-yaylasi) yaylaları bulunmaktadır. Her iki yayla da her sene güreş ve halkoyunları gibi aktivitelere ev sahipliği yapmaktadır.