15 Ekim Atatürk Günlüğü By: Asrevya Date: 28 Mart 2022, 02:09:01
1938 - Atatürk'ün, Belediye seçimlerinin sonuçlarını bildiren Başbakan Celâl Bayar'a cevap telgrafı: "...İstiklâl Savaşı ve Türk inkılâbı, her hamlesinde ve her safhasında, milletimizin yüksek siyasî ve uygar karakteriyle memleket işlerindeki şuurlu birliğine dayanarak başarıya erişmiştir. Dün ve bugün olduğu gibi yarın da memleket ve millet için yegâne kudret, mutluluk ve refah kaynağı, inkılâp ilkeleri ve Cumhuriyet rejimidir"
Atatürk'ün, Afet (İnan), Sabiha Gökçen ve kız kardeşi Makbule (Atadan)'ı ayrı ayrı kabulü.
Atatürk'ün, saat 19.00'dan itibaren bir süre radyo dinlemesi.
1936 - Atatürk'ün, saat 18.30'da Başbakan İsmet İnönü'nün köşküne gidişi, bir süre kaldıktan sonra Çankaya'ya dönüşü, gece Bolu Milletvekili İsmail Hakkı Uzmay'ın evine gidişi, geç saatlerde Çankaya'ya dönüşü.
1934 - Atatürk'ün, akşamüzeri İsmet Paşa'nın köşküne gidişi, akşam Çankaya'ya dönüşü.
1933 - Atatürk'ün, Çankaya'da, Ankara'ya gelen Romanya Dışişleri Bakanı Titulesco'yu kabulü.
1932- Atatürk'ün, akşamüzeri Sakarya motoru ile Boğaziçi'nde bir gezinti yapması.
1930 - Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın da katıldığı belediye seçimlerinde yer yer olaylar çıktı.
Yeni partinin bazı üyeleri tutuklandı.
1927 - CHP 2. Kurultay.
Atatürk'ün "Büyük Nutuk"unu okuduğu kongre.
Gazi Mustafa Kemal Paşa Cumhuriyet Halk Partisi kurultayında "Büyük Nutuk"u okumaya başladı. Nutuk'un okunuşu 6 gün sürdü.
Mustafa Kemal Atatürk, 15 Ekim'de başladığı konuşmasını 20 Ekim'de tamamladı. "Cumhuriyetçilik", "Halkçılık", "Milliyetçilik", "Laiklik" CHP'nin dört temel ilkesi olarak benimsendi. Bu kurultayda, partinin kurucusu Gazi Mustafa Kemal, partinin değişmez genel başkanı olarak belirlendi.
CHP İkinci Kurultay Bildirisi
Atatürk'ün Genel Başkanı bulunduğu Cumhuriyet Halk Partisi'nin "II. Büyük Kongresi"nin Ankara'da toplanması. (Sivas Kongresi, Parti'nin I. Kongresi kabul edilmiştir).
Atatürk'ün, Cumhuriyet Halk Partisi II. Büyük Kongresi'nde 36 saat 33 dakika süren söylevine başlaması: "...Efendiler, bu vaziyet karşısında bir tek karar vardı. O da millî egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız, bağımsız yeni bir Türk Devleti kurmak! işte, daha İstanbul'dan çıkmadan evvel düşündüğümüz ve Samsun'da Anadolu topraklarına ayak basar basmaz uygulanmasına başladığımız karar, bu karar olmuştur."
1925 - Atatürk'ün, İzmir Ziraat Okulu'nu ziyareti ve okulun hatıra defterine yazdıkları: "İzmir Ziraat Mektebi yetenekli ellerde verimli eserini göstermiştir. Ziyaretimden memnunum."
İzmir Belediyesi'nin, "Naim Palas" binasını Hazine'den satın alarak Atatürk'e hediye edişi. (Bu tarih A.İ. ve A.M., s.21'de 13 Ekim 1926 olarak gösterilmiştir). [Kocatürk]
1924 - Atatürk'ün, Lâtife Hanım'la beraber Kayseri'den hareketle gece Yozgat'a gelişi.
1922 - Mudanya Mütarekesi yürürlüğe girdi. Yunan kuvvetlerinin boşaltmaya başladıkları yerleri teslim almak üzere Müttefiklere bağlı kuvvetler Trakya'da harekâta başladı.
Atatürk'ün, Kâzım Karabekir ve Refet (Bele) Paşa'yla beraber Ankara'dan Bursa'ya hareketi.
1920 - Güney cephesinde Saimbeyli kurtarıldı.
Haçin'de Ermenilerin Türk kuşatmasını yarmak istemesiyle birlikte şehir işgal edildi.
Demirci Mehmet Efe'nin, -Konya'da Delibaş isyanını bastırmak üzere Albay Şefik (Aker) Bey'le beraber isyan bölgesine hareketini bildiren- Atatürk'e telgrafı: "Yüce emrinizi saygı ile aldım. Şükranlarımı arz ederim. Bütün mücahit arkadaşlarım ellerinizden öperler. Millî maksatlar için çalışan mücahitlerin önderi, en sadık hizmet edeni olduğumu teyiden arz ederim."
Atatürk'ün, Demirci Mehmet Efe'nin 15 Ekim 1920 tarihli telgrafına cevabı: "Hissiyatınıza teşekkür ve milletimizin birliğini amaç edinen bugünkü vatanî çalışmalarınızda başarılar diler, bütün arkadaşlara selâm ederim." [Kocatürk]
1919 - Meclis-i Mebusan seçimleri başladı. Amasya'da Heyet-i Temsiliye ile yapacakları görüşmeye katılmak için görevlendirilen Bahriye Nazırı Salih Paşa ve yanındaki heyet Samsun'a hareket etti.
Ankara Vali Vekili Yahya Galip (Kargı) Bey'in, İstanbul hükümetinin Ankara Valiliği'ne -sabık Bitlis Valisi- Ziya Paşa'yı ataması nedeniyle Atatürk'e telgrafı: "Mademki bugünkü hükümet, buraya yeniden vali göndermeye kalkmıştır, şu halde buradaki millî hareketin söndürülmesi gerekli görülüyor demektir. Nasıl ki zat-ı âlileri askerlikten istifa ederek bir millet ferdi gibi çalışmaya karar verdiniz; bendeniz de buradan çekilerek aynı suretle milletimin vazifesini yerine getirmeye karar verdim!"
1918 - Sadrazam Ahmet İzzet Paşa'nın, kabineyi kuruşunu takiben Atatürk'e telgrafı: "...Barıştan sonra Tanrı'nın lütfü ile işbirliği yaparız."
1917 - Atatürk'ün, Halep'ten İstanbul'a dönüşü.
Mustafa Kemal'in VII. Ordu komutanlığından ayrılarak İstanbul'a dönmesi. (Söz konusu kaynaklarda Atatürk'ün İstanbul'a dönüşü Ekim ortası veya Ekim sonu olarak gösterilmiştir). [Kocatürk]
1916 - Allied offensive on the Salonika Front.
1915 - Dardanelles:
General Sir Ian Hamilton is sacked as commander of the Mediterranean Expeditionary Force. Hamilton and Braithwaite are replaced by Kitchener.
1912 - Trablusgarp Savaşı sonunda, Osmanlı Devleti ile İtalya, Uşi Barış Antlaşması'nı imzaladılar. Trablusgarp ve Bingazi, İtalyanlara bırakıldı.
Osmanlı Devleti'nin, İtalyanlarla "Ouchy Antlaşması"nı imzalaması (Bu antlaşma sonucu Osmanlı Devleti, Trablusgarp ve Bingazi'yi İtalyanlara bırakmış, buradaki Türk subay ve askerlerini geri çekmiştir.
1911 - Atatürk'ün, İtalyanlara karşı savaşmak için Trablusgarp'e (Libya) gitmek üzere İstanbul'dan ayrılması.
Atatürk'ün, Trablusgarp'a gönüllü gitmek üzere -Gazeteci Mustafa Şerif kimliği ile- bir kısım arkadaşları (Ömer Naci, Sapancalı Hakkı, Yakup Cemil vb.)'yla beraber İstanbul'dan ayrılışı. [Kocatürk]