Mısır Mitolojisi - Mısır Tanrıları By: Admin Date: 12 Ocak 2021, 23:39:54
İnsanlar tarihin ilk çağlarından bu yana olağanüstü varlıklara ilgi duymuşlar, o dönem için açıklanması güç olayları (fırtına, şimşek, gök gürültüsü) inandıkları bu tanrıların bir işareti olarak yorumlamışlardır. Daha ileriki vakitlerde bu tanrıların değişik kehanetleri olduğuna inanmışlar ve mitolojilerin oluşmasını sağlamışlardır. Bugün hemen her milletin kendine ait bir mitolojisi vardır. Bunlar içinde tarihin ilk çağlarında yer alan Mısır Mitolojisi, hiç şüphesiz tarihin en eski mitolojisidir. Mısır Mitolojisi tanrıları, hikâyeleri ve birçok kehanetleriyle tarihin en zengin mitolojisi olmayı başarmıştır. Mısır Mitolojisini diğer mitolojilerden ayıran en belirgin özelliği ise sembollerle anlatılmasıdır. Mısır mitolojisi ve dini genel olarak politeistik -henoteistik bir yapıdadır, zaman zaman monoteistik bir yapıya da sahip olmuştur.
Araştırmalarımdan ulaştığım kadarıyla kâinatın tamamı sularla dolu idi. Mitolojinin ilk tanrısı olan Re-Atum, sudan doğarak yeryüzünü en baştan yarattı. Yarattığı ilk şeyler ise nem ve hava oldu. Nem-hava ikilisi dünyayı yarattı. Re-Atum ardından gök ve yeri yarattı. Gök ve yer bilinmezlik içinde dolaşırken tesadüf eseri insan soyunu yarattı. Daha sonra Re-Atum'un oğlu Osiris dünya ya geldi ve Mısır'a hükmetmeye başladı. Re-Atum'un ikinci oğlu Seth dünyaya geldiğinde ise kâinatı büyük bir korku ve kötülük sardı. Seth Mısır'a hükmedebilmek için Osiris'i öldürdü ve cesedini parçalara ayırdı. Osiris'in karısı İsis ceset parçalarından oğlunu yarattı. Osiris'in oğlu ve parçası olan Horus daha sonra Seth'i yenilgiye uğratarak kötülüğü uzun bir süre ortadan kaldırdı. Horus'un Mısır'a hükmetmeye başlamasıyla da firavun soyunun başlangıcı atılmış oldu.
Yine wikipedia.org adlı sitede ise şöyle anlatılmaktadır.
"Mısırlılar başlangıçta evrenin kaosun kara sularıyla dolu olduğuna inanırlardı. İlk tanrı, Re-Atum, aynı Mısır karasının Nil'in taşan sularından her sene ortaya çıkışı gibi sudan (yükseldi ve) ortaya çıktı. Re-Atum'dan Şu (hava) ve Tefnut (nem) ortaya çıktı. Şu ve Tefnut'un iki çocuğu olduğu zaman dünya yaratıldı: Nut (gök) ve Geb (yer). Şu ve Tefnut karanlıklarda gezerken kaybolunca insanlar yaratıldı. Zira Re-Atum gözünü onları aramaya gönderdi ve onlara kavuştuğunda döktüğü sevinç gözyaşları insanlara dönüştü. Osiris Re-Atum'un oğlu ve Mısır'ın kralıydı. Erkek kardeşi Seth ise evrendeki kötülüğü temsil etmekteydi. Osiris'i öldürdü ve kendisi kral oldu. Osiris'i öldürdükten sonra vücudunu parçalara ayırdı, fakat İsis bu parçalardan çoğunu kurtardı. Seth kendisini kral yapmış olsa da Osiris'in oğlu Horus tarafından yenilgiye uğratılmıştır. Yenilen Set çöle sürülür ve fırtınaların tanrısı olur. Osiris Anubis tarafından mumyalanmış ve ölülerin tanrısı olmuştur. Horus kral ve firavunların atası oldu."
Osiris Mısır kültünde, en önemli tanrılardan biridir. Tanrıça İsis'in hem kocası, hem kardeşi. Horus'un ise babasıdır. Osiris bu dünyanın kural koyucusudur. Aynı zamanda tarımın ve bereketin simgesidir.
Mitolojiye göre insanlar Osiris'i severler. Koyduğu kuralları severek yerine getirirler. Kardeşi Seth onun bu başarısını kıskanır. Seth Osiris'ten kurtulmak için bir plan yapar. Kardeşinin ölçülerine uygun bir tabut yaptırır. Bir şölen düzenler ve Osiris'i de o şölene davet eder. Şölenin en sonunda önceden yaptırdığı tabutu çıkararak bu tabutun kime uyarsa ona verileceğini söyler. Herkes dener ve tabut sadece Osiris'e uyar. Bunun üzerine Seth hemen tabutun kapağını kapatır ve Osiris'in içinde oldugu tabutu Nil'e atar.
Osiris'in karısı İsis kocasını aramaya başlar. Sonunda tabutunu bulur ve onu da alıp Mısır'a döner. Cenaze töreni yapmak için tabutu bir bataklığa saklar. Seth avdan dönerken tabutu bulur ve çok sinirlenir. Osiris'in vücudunu tabuttan çıkarıp parçalara böler ve Mısır'ın çeşitli yerlerine dağıtır.
İsis bu parçaları teker teker bulur. Bir parçası eksiktir. Buna rağmen sihir ve büyü gücünü kullanarak dağılmış parçalarından Osiris'i canlandırır. İsis ve Osiris'in Horus adında bir çocukları olur. Horus büyüyünce Seth'e savaş açar. Bu savaşın sonuçları çeşitli şekillerde anlatılmaktadır.
Bu savaşın sonucunda Osiris yeraltı dünyasının kralı, Horus yaşamın kralı, Seth ise şeytanlık ve kötülüğün kralı olarak kabul edilmeye başlanmıştır.
Ynt: Mısır Mitolojisi - Mısır Tanrıları By: Admin Date: 12 Ocak 2021, 23:40:13
Ailuros : Antik Mısır'da kedi tanrıça. Bastet olarak da biliniyordu. Uzunca bir süre Mısır'da bir kediye zarar vermek kanuna aykırıydı ve bu suçun cezası ölümdü. Bastet İsis'in ve Ra'nın kızıydı. Başta cinsellik ve doğurganlık Tanrıçasıyken ölüleri koruma ölenlerin başarılı yada başarısız olduklarına karar verme yağmur yağdırma hastalara özellikle de çocuklara iyileşmeleri için yardım etme özelliklerine ek olarak güneş ay analık ve aşk Tanrıçası haline de geldi.
Aker : Güneşi ayarlamak ve yükseltmekten sorumlu Tanrı.
Akeru : Aker'in yardımcılığını yapan Tanrılar Grubuna verilen genel ad.
Amathaunta : Mısır mitolojisine göre Deniz Tanrıçası.
Am-heh : Mısır mitolojisinde karma Tanry. Yeraltı Dünyasının Tanrısı.
Ammut : Ölümsüz yasama layık olmayanın kalbini yiyen canavar.
Amon : Hermopolis rahiplerine göre Yaratıcı Tanrı.
Amon-Ra : Amon'in rahipleri tarafından karma birleşik Tanrı. Amon-Ra bir Boğa olarak resmedilirdi.
Amset : Horus'un oğlu. Ölülerin karaciğerinin koruyucusudur ve Tanrıça İsis tarafından korunur.
Anubis - (Anpu) : Ölüleri koruyan ve yücelten Tanrıça. Çakal başlıdır. Piramit metinlerinde Anubis Ra'nın oğlu olarak yer alır. Başka metinlerde ise Osiris yada Seth ile ilişkilendirilir. Anubis Osiris'in ölümünden sonra onun vücudunun korunması işini üstlenir.
Anuket - (Anqet): Soğuk su dağıtıcısı.
Apis : Verimlilik Tanrısıdır. Güneş diski ve uraeusserpentten oluşan boğa tacıyla betimlenmiştir. Kutsal Apis boğası Memphis'te bulunurdu ve Serapum'da büyük bir kitle halinde Apis boğalarının mezarı bulunuyor.
Bastet - (Bast): Kedilerin koruyucusu olan Tanrıça. Uzunca bir süre Mısır'da bir kediye zarar vermek kanuna aykırıydı ve bu suçun cezası ölümdü. Bastet İsis'in ve Ra'nın kızıydı. Başta cinsellik ve doğurganlık Tanrıçasıyken ölüleri koruma ölenlerin başarılı yada başarısız olduklarına karar verme yağmur yağdırma hastalara özellikle de çocuklara iyileşmeleri için yardım etme özelliklerine ek olarak güneş ay analık ve aşk Tanrıçası haline de geldi.
Bes : Müzik ve iyi yemek gibi aile zevklerinin Tanrısı olarak sayılır. Ayrıca çocukların eğlendiricisi ve koruyucusudur. Sakallı vahşi görünümlü komik bir cüce olarak ve yuvarlak bir yüzle resmedilmiştir.
Bennu: Mısır mitolojisinde Güneş Tanrısı Ra'nın ruhuna sahip olduğu söylenen balıkçıla benzeyen bir kuştur. Ayrıca bu mitolojiye göre, Bennu kendini Ra Tapınağı'nın çevresinde olan kutsal bir ağacın alevinden oluşturmuştur. Başka bir versiyona göre de, Bennu Osiris'in kalbindeki çatlaktan dışarı çıkmıştır. Bennu, gri, mavi, mor ya da beyaz balıkçıl olarak resmedilmiştir
Buto : Aşağı Mısır'ın Kobra Tanrıçası.
Duamutef : Horus'un oğlu. Ölünün midesinin koruyucusudur ve Tanrıça Neith tarafından korunur.
Edjo : Yılan Tanrıça Aşağı Mısır'ın sembolü ve koruyucusu.
Geb : Yeryüzünün Tanrısı. Gökyüzünün eşi. Kutsal hayvanı kazlardı. Erkek olan Geb Mısır toprağını daha genel olarak da yeryüzünü temsil eder.
Hapi - (Hapy): Horus'un oğlu. Ölülerin ciğerlerinin koruyucusudur ve Tanrıça Nephthys tarafından korunur. Hapi ismi farklı hiyerogliflerle ifade edilmişti; çoğunlukla ama her zaman olmamak kaidesiyle Nil Nehrinin Tanrısının ismiydi. Hapi tacı zambaklardan (yukarı Nil) veya papirüs bitkilerinden (Aşağı Nil) yapılmış şişman bir adama benzetilmiştir.
Har-nedj- itef : Horusun bir görünümü. Ölümün koruyucusu.
Harpocrates : Osiris'le İsis'in oğlu. Emzirilen küçük bir çocuk. Parmak emen genç bir oğlan olarak gösterilmiştir.
Hatmehit : Balık Tanrıça.
Hator - (Hathor): Mısır'ın çok eski bir gökyüzü Tanrıçası Tanrıçasıdır. İnek Tanrıçadır. İnek başı ile sembolize edilirdi. Sık sık İsis'le eşdeğer tutulmuştur. Hator Edfu'da Horus'un partneri olarak tapılmıştır. Aşk müzik ve gülmenin Tanrıçası olarak düşünülmektedir.
Hauhet : Ölçülemeyen Sonsuzluğun Tanrıçası. Çoğunlukla bir kurbağa gibi yada kurbağa kafalı bir kadın gibi resmedilirdi.
Heh : Sonsuzluğu temsil eden Tanrılardan. Bir kurbağa yada kurbağa kafalı bir adam gibi resmedilirdi.
Hemen : Şahin Tanrı.
Hemsut : Kader Tanrıçası.
Heqet : Hermopolis'teki 8 Tanrıdan biri.
Heru-ra-ha : Horus ve Ra'ya şükretmeyi sembolize eden karma bir Tanrı.
Hike : Doğaüstü güçlerin Tanrısı.
Horus : Osiris'le İsis'in oğlu. Cennetin hükümdarı yeryüzünün kralı ve kutsal şahin olarak kabul edilir. Horus'un evrensel olduğu ve ezelden beri var olduğu fikri piramit yazılarında belirtiliyor.
Imhotep : Hekimlik Tanrısı. Djoser'in veziri sonra Ptah'in oğlu gibi ibadet edilmiştir.
İsis : Mısır'ın en büyük Tanrıçası. Simgesi Sirius yıldızıdır. Sanat Tanrıçasıdır. Osiris'in dulluğunun ve şiirin Tanrıçası olarak bilinmektedir. Kutsal hayvanı kobra yılanıdır. İsis'in Mısır halkı tarafından reankarnasyonla Cleopatra'nın içinde yaşadığına inanılmıştı.
Khepri - (Khepare): Heliopolitan inancında yaratıcı Tanrı. Atum ve Ra ile karışmıştır. Yükselen günesin böcek Tanrısı.
Khnemu : Su baskını ve Nil'in iri Tanrısı.
Khnum - (Khnemu): Yaratıcı Tanrılardan biri. Bir çömlekçi ustalığıyla çamura biçim verip insanı yaratıyordu.
Khons - (Khonsu): Ay Tanrısı. Theban'da tapılmıştır.
Maat - (Ma'at) : Gerçek ve Hukukun Tanrıçası.
Mefetseger : Krallar Vadisi'nin Tanrıçası.
Min : Erkek Bereket Tanrısı. Ona güç ve iktidar Tanrısı da denilmektedir.
Month - (Montu): Savaş Tanrısı. Mısır'da tapılmıştır.
Mut : Amon'in eşi ve Theban'ın ana Tanrıçası. Akbaba başlıdır.
Nefertem :Nilüfer çiçeğinin Memphis Tanrıçası.
Neith : Eski bir savaş ve dokuma Tanrıçası.
Nekhebet : Yukarı Mısır'daki Akbaba Tanrıçası.
Nephthys : Ölülerin özel koruyucu Tanrıçası. Seth'in eşi ve Isis'in kız kardeşi.
Neter'ler : Mısır yazılı belgelerinde Tufan'dan sonra ülaaai yönettiği söylenen "yarı Tanrı" varlıklar.
Nun : Kainat'ın yaratıldığı ilk suların Tanrısı.
Nut : Gökyüzü Tanrıçası. Osiris ve Isis'in annesi ve gökyüzü Tanrıçası. Gökyüzü olarak dünyanın üzerinde kemer gibi uzanmıştır.
Onuris : Savaşçı ve Abidos'un gökyüzü Tanrısı.
Osiris : Mısır kültünde en önemli Tanrılardan biri. Ölülerin Tanrısı ölümsüz yaşam için diriliş Tanrısı kural koyucu koruyucu ölülerin yargıcı. Gökyüzünde Orion takımyıldızının onu simgelediği düşünülürdü.
Ptah : Mısır panteonunda en eski ve en büyük "Yaratıcı Tanrı". Cennetleri ve dünyayı yaratmakla sorumlu. Memphis'in mumya yaratma Tanrısı. Mimari mühendislik ve "yapı bilimi" ile özdeşleştirilir. İnsan başlı bir Tanrıdır.
Qebsenuef - (Qebehsenuef): Horus'un oğlu. Ölülerin bağırsaklarının koruyucusudur ve Tanrıça Selket tarafından korunurdu.
Qetesh :Aşkın ve güzelliğin Tanrıçası. Aynı zamanda doğa Tanrıçası olarak da tanınmaktaydı.
Ra : Hermopolis güneş Tanrısı. Atmaca kafalı bir insan olarak temsil edildi.
Satet : Nil suyu ve bereket Tanrıçası.
Seker : Işığın Tanrıçası ve yeraltından başlayan öbür dünyaya giden ölülerin ruhlarının koruyucusudur.
Sekhmet : Yıkım ve savaşın dişi aslan Tanrıçası.
Selket : Akrep Tanrıçadır. Büyüleri vardır. Kötü ruhlu insanlara ölüm verir.
Serapis : Yer altı dünyasının ve güneşin Helenistik Tanrısı.
Seshat : Ölçüm ve Yazma Tanrıçası.
Seth : Eski dönemlerde fırtına gök ve gök gürültüsü Tanrısı. Kötü güçlerin etkisi altına giren Seth kardeşi Osiris'i öldürdü ve Mısır'a sahip olmak istedi. Ama İsis dağılmış parçalarından Osiris'i canlandırdı ondan bir çocuk sahibi oldu. Oğulları Horus Seth'i yenip babasının intikamını aldı ve Mısır'ın başına geçti. Osiris'e karşı çıktıktan sonra şeytani Tanrı olarak anılmaya başlamıştır.
Shu : Rüzgar ve havanın Tanrısı. Mut ve Geb'in babası. Yunan mitolojisindeki Atlas gibi gökyüzünü taşır.
Sobek : Timsahlar Tanrısı. Su Tanrısı olarak aynı zamanda Nil'in yıllık taşmasını ve vadisinin gübrelenmesini sembolize etti.
Tavaret - (Tauret): Hamile kadınlara göz kulak olan hipopotam Tanrıçasıdır.
Tefnut : Nem ve bulutların Tanrıçasıdır. Nut ve Geb'in annesi. Bazı metinlerde kardeşi Şu ile beraber Güneş'in doğuşundan itibaren gökyüzünü taşır.
Thoth : Bilgeliğin Tanrısı. Yazma Akıl ve Ay Tanrısı özelliği ile anılmıştır. İbiş kuşu başıyla resmedilmiştir ve elinde bir dolmakalem ve her şeyi kaydettiği parşömenler vardır. Hiyerogliflerin ve simyanın onun insanlığa armağanı olduğu söylenir. Yunan Tanrısı Hermes ile özdeşleştirilmiştir. Bir görüşe göre Tarot kelimesi de Thoth'un adından türemiştir.
Uneg : Mısırlıların tarım Tanrısı
Unut : Kuş beyinli Tanrıça olarak anılmıştır.
Wepwawet : Eski Mısır'da çakal başlı savaş ve cenaze tanrısı. Asyut (Siut) bölgesinde Mezarlık Tanrısı olarak tapınılırdı. Yunanlar ona Ophois derlerdi.
Wosyet : Eski Mısır'da gençlerin koruyucusu olarak bilinen Tanrıça.
Zenenet : Hermonthis'in Tanrıçası.