ALÇAKKABARTMA

—ANSİkl. Ortadoğu'da, eski çağlardan, kalma din dışı ya da dinsel süslemelerde kullanılan birçok alçakkabartma bulundu. Alçakkabartmanın temel kuralları, taş malzeme açısından fakir olmasına rağmen, Sümer sanatı tarafından saptandı. Öteki halklar, topraklarında bulunan malzemeye göre, kaya (Hititler) ya da taş levhalar üzerine (Asurlular ve Ahemenid Persler), eski olayları canlandıran sahneler işlediler. Mısırlılar, en eski çağlardan beri, mezar odalarını, tapınakları, sunak taşlarını, dikilitaşları, oyulmuş ya da yüzeyleri geçişli alçakkabartmalarla süslemişlerdi. Yunanlılar, tapınaklarının frizlerine alçakka- bartmalar eklediler (Parthenon'un Panat- henaia frizi). Romalılar da anıtlarını bunlarla donattılar (Titus'un, Constantinus'un takları, Traıanus sütunu). IV. yy.'da bu sanatta bir gerileme görülür (hıristiyan lahit- leri). Ortaçağ'da ise alçakkabartma büyük bir gelişme gösterir (kiliselerin giriş kapıları, frizler vb.); Rönesans'la birlikte klasik ve barok sanatta da bu gelişme sürer. XVII. yy.'da, Flandre ve Hollanda'da ressamlar düzmece alçakkabartma'\ann her türünü denediler. Kuyumculuk, tahta oymacılığı, fildişi işçiliği, çilingirlik ve seramik sanatında da, alçakkabartmalar, aynı dönemlerde süsleme aracı olarak kullanılmıştır.