Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri

Akyarı (Balur)Bu şirin köyümüz Akyar (https://maps.app.goo.gl/HmT6pPEAaXMfJLhWA?g_st=com.google.maps.preview.copy) adıyla da bilinir. Antalya şehir merkezine 185, Gündoğmuş'a 35 km mesafededir. Denizden yüksekliği 1500 m civarındaki bu...

Başlatan: Gezginturk - Güncelleme: 08 Ağustos 2024, 10:12:02 - Gösterim: 702

« önceki - sonraki »

0 Üyeler ve 2 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Antalya'nın Güzel İlçesi Gündoğmuş'un Köyleri


Kalecik (Marnas) Köyü
Bu köyün (https://maps.app.goo.gl/HeZ2kLQNaZKUbLUp7?g_st=com.google.maps.preview.copy) eski adı Mannas olarak da anılmaktadır. Adından da anlaşılacağı üzere köyde eski kale kalıntıları mevcuttur ve adını da buradan almıştır. Ayrıca bu köy, bir kültür köyü olup, bölge halkı tarafından bir kültür derneği (https://www.facebook.com/p/Antalya-Kalecik-K%C3%BClt%C3%BCr-K%C3%B6y%C3%BC-Derne%C4%9Fi-100077341580934/?_rdr) teşkilatı oluşturulmuştur.

Yavuz Sultan Selim döneminden olduğu değerlendirilen bir vilayet vakanüvis (https://tr.wikipedia.org/wiki/Vakan%C3%BCvis)ine ait defterde bu köyün o dönemde Alaiye Livası'na ait 11 bucaktan biri olan Kise (Geyse) bucağına bağlı köylerin 6. sırasında olduğu ve "Ernas" adıyla yer aldığı görülür.*

*İstanbul Başbakanlık Arşivi 990 numaralı belge

10 Ağustos 2024, 13:49:18 #11 Son düzenlenme: 10 Ağustos 2024, 13:52:46 Gezginturk
Karabul Köyü
Karabul (https://maps.app.goo.gl/GucHSJaemf9cUJXD9?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyü, Karaisa ve Kalecik köyleri arasında yer alır. Köy sınırları içinde olan Taşahır mevkiinde bulunan Roma dönemi kalıntısı Asar Kalesi, bu köyün önemli tarihsel bir değeridir. Bu kalenin olduğu bölge ise Kaseyir Antik Kenti (https://g.co/kgs/kKSwDRC) olarak anılır.

Asar Kalesi adında ülkemizde birçok farklı kale olduğundan bu bölgeye gidecek ya da bölge hakkında araştırma yapacakların Gündoğmuş Asar Kalesi ya da Gündoğmuş Kaseyir Antik Kenti olarak arama yapması faydalı olacaktır.

Yine doğa gezginleri için bu bölgede güzel bir arkeoloji ve doğa yürüyüş rotası  (https://tr.wikiloc.com/gezi-yuruyus-rotalari/asar-kale-senir-gundogmus-k-dere-64581164)vardır.

Yürüyüş ve kamp gibi faaliyetler icra edileceğinde faaliyet öncesinde bölgeden sorumlu olan jandarmaya haber vermek hem yasal zorunluluktur hem de sizin güvenliğiniz için önemlidir. 

Karadere (Kızılbağ) Köyü
Karadere (https://maps.app.goo.gl/D35z8y7fHpF9E5378?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyünün eski adı Kızılbağ'dır. Gündoğmuş'un en fazla antik bölge barındıran köylerinden birisi burasıdır. Gedefi Kilise Mağarası (https://maps.app.goo.gl/rM3E9ij8sn9oot6d8?g_st=com.google.maps.preview.copy) ve Casae Antik Kenti (https://maps.app.goo.gl/Khs5mbeTfKFDGwGt5?g_st=com.google.maps.preview.copy) bu köye oldukça yakındır. 

Karadere köyü, Torosların eteklerinde, yoğun bir ormanlık alan içinde, oldukça sulak bir bölgede kurulu olan ve ziyarete değer bir yerleşimdir. Antalya'nın sıcağından bunalanlar için yakın, serin ve sakin bir bölge alternatifidir.

Yörük misafirperverliğini ve geleneksel yörük yerleşim tarzını bu köyde net olarak görebilirsiniz. Köyün sakinleri tarafından sosyal medya (https://www.facebook.com/groups/1492216247765002/) hesapları aktif tutulmakta ve köy hakkındaki gelişmeler duyurulmaktadır.


Bölgede önceden tescil edilerek koruma altına alınmış olan tarihi yerler, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu kararı ile genişletilerek;

Kızılbağ Deresi Mevkiinde ve Horaştaşı Tepesi Mevkiinde tespit edilen iki ayrı antik yerleşim yeri alanı I. derece arkeolojik sit alanı,

Horaştaşı Tepesi Mevkii'nin doğusundaki tepede yer alan yapı kalıntısının "Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı" olarak tescil edilmelerine karar verilmiştir.*

*T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 01.09.2016 tarih ve 5313 sayılı kararı.


Karaisa Köyü
Karaisa köyü (https://maps.app.goo.gl/8aPFHyACQJqu3exz6?g_st=com.google.maps.preview.copy), 785 metre rakımıyla diğer birçok Gündoğmuş köyüyle kıyaslandığında görece alçakta kalan köyler arasındadır. Bunun doğal avantajı olarak kışlar daha az sert geçer, yetiştirilen ürün çeşidi artar ve hasat daha erken yapılır. Buna rağmen halen gayet serin, ferah ve Antalya'nın özellikle kavurucu sıcaklarından uzak yaşanılası güzel bir köydür.

En büyük avantajı insanları ve toplulukları bir araya getirmek olan sosyal medya sayesinde artık dünyanın ve bilhassa da yurdumuzun her yerinden haberdar olabiliyor, oradaki yurttaşlarımızla iletişime geçebiliyoruz. Ne güzel ki bu köyde yaşayan yurttaşlarımız da bir sosyal medya (https://www.facebook.com/groups/karaisa/) hesabı oluşturmuşlar ve bu sayede kendileri ile iletişime geçmek isteyenler için açık bir kapı yaratmışlar. Böylece bölgeye bir kültür ve doğa gezisi yapmak isteyenler kendilerine ulaşabilir ve etkileşime geçebilir.

Yapılan dil araştırmalarında Karaisa köyünde "Kınık Oğuz Boyu" ve "Yazır Oğuz Boyu" alt lehçesi (ağız) kullanıldığı görülmüştür.*

*Asya Studies,Yıl 5,Sayı 17,2021,Akademik Sosyal Araştırmalar,Doç.Dr. Emine Atmaca,Syf 100

Karaköy Köyü
Karaköy (https://maps.app.goo.gl/s7uxUMGKTQETVaqY7?g_st=com.google.maps.preview.copy), Gündoğmuş'a olan 48 km mesafesiyle en uzak köylerden birisidir. Bu güzel köyümüzde her sene Geleneksel Karaköy Keykubad Kültür Şenliği düzenlenir. Bu şenlikte oyunlar, yemekler ve yarışmalar yapılır. 2024 yılındaki şenlik, Bin Aile Bir Aile Derneğince düzenlenmiştir.

Sosyal medya (https://www.facebook.com/p/Karak%C3%B6yG%C3%BCndo%C4%9Fmu%C5%9FAntalya-100079654531427/?_rdr) hesaplarından da görüleceği üzere, bu köy yüksek bir plato üzerine kurulmuştur. Yayla havasını tam anlamıyla burada hissetmek ve yüksek kesimlere özgü katran ağaçlarını yerinde görmek mümkündür.

Köyde eski bir okul binası vardır ve kullanımda değildir, öğrenciler taşımalı eğitim ile okula gitmektedirler. 

Köyde şahane badem, ceviz, kiraz ağaçları ile bol bol böğürtlen vardır. Ayrıca ardıç ağaçlarının üzerine ayılardan korumak için kurulmuş geleneksel karakovanları da burada görebilirsiniz. 

Kayabükü (Çündüre) Köyü
Kayabükü (https://maps.app.goo.gl/7bZdkpsQTPrq7xLD8?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyü, Ulugüney çayının kuzey yamaçlarındaki dağ eteklerinde kuruludur. Ulugüney çayının güney kesimindeki dağlık alan oldukça sık orman örtüsüyle kaplıyken, kuzey kesimindeki dağlarda orman örtüsü aniden seyrekleşir.

Gezginlerin meşhur uğrak yeri olan Uçansu Şelalesi (https://maps.app.goo.gl/vi175vynH34KQRU5A?g_st=com.google.maps.preview.copy) de bu bölgededir. Uçansu Şelalesi (https://www.youtube.com/watch?v=gKu6pGZm2bA), doğa sevdalılarının mutlaka uğraması gereken harika bir doğal güzelliktir.

Geleneksel mekikli dokuma tekniğinin uygulandığı köylerimizden birisi de Kayabükü köyüdür. Bu teknik ile şal, kuşak, iç gömleklik ve elbise üretimi yapılır.*

*Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi,Akdeniz Bölgesi Mekikli Dokumaların Atlas Çalışması, Öznur Aydın, Ebru Çatalkaya

Köprülü Köyü
Köprülü (https://maps.app.goo.gl/uVdz64McGuApjdFQ7?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyü, 1998 yılında belediye statüsü aldıktan sonra 2012 yılına kadar belediye statüsündeyken 12 Kasım 2012 tarihinde 6360 (https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=6360&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5) sayılı kanun ile mahalle statüsüne dönüşmüştür.

Köprülü köyü, etrafındaki yüksek dağların arasında nispeten çukurda kalır. Sedir ve çam ormanları köyü çepeçevre sarar. Her ne kadar 2021 yılındaki büyük yangından bu güzel köyümüz etkilenmiş olsa da köy halkının gayretleriyle zararlar en aza indirilmiştir ve son yıllarda ormanın kendisini yenilemeye başladığı görülmektedir.

Sosyolojik akademik araştırmalarda ve araştırmalar esnasında köy halkı ile yapılan röportajlarda, Köprülü köyünde şöyle bir mitolojik gelenek gözlenmiştir: 

Bir çocuk, köyden bir tabut geçerken tabutun alt kısmından geçtikten sonra aydaş olursa (çocukla aynı gün doğmuş olan başka bir insan ya da havyana kıyasla daha cılız olursa) o çocuğun tekrar gelişmesi için tabutta taşınan kişinin mezarından alınan toprakla çocuk yıkanır.*

*Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Dergisi,2023,Özel Sayı,Antalya/Gündoğmuş Yöresindeki Doğum Adetlerinde Mitolojik Unsurlar,Zeynep Arpa

13 Ağustos 2024, 14:13:35 #17 Son düzenlenme: 13 Ağustos 2024, 14:15:06 Gezginturk
Kozağacı Köyü
Kozağacı (https://maps.app.goo.gl/bkdsBftLJhnyuxho9?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyü, Gündoğmuş'un kuzeydoğusunda yer alır ve ilçe merkezine 4 km mesafededir. Önceden Gündoğmuş'a bağlı iken, daha sonra Alanya'ya bağlanan Bayırkozağacı (https://maps.app.goo.gl/V64aaMcaev5uJUtg9?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyü ile karıştırılmaması için "Merkez Kozağacı" veye "Eksere* Kozağacı" olarak adlandırılır.**
Eksere köylüleri, Karamanoğullarındandır. Karaman ve Ereğli topraklarından gelmişlerdir. Bu günkü Konya Ereğli'ye bağlı olan Halkapınar-Kösereli civarındaki halkın bir parçası olarak Torosları takiben bu mevkie göç etmişlerdir.*

*Eksere, Gündoğmuş'un eski adıdır. (Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Gündoğmuş, A.Kerim ATILGAN)
**Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Gündoğmuş,Yrd.Doç.Dr. Selim Hilmi Özkan,S.31

Narağacı Köyü
Narağacı (https://maps.app.goo.gl/Lm8CpgzhMLAJpppc7?g_st=com.google.maps.preview.copy) köyü, adından da anlaşılacağı üzere bol miktarda nar ağacına kucak açmış olan çok şirin bir Gündoğmuş köyüdür. Bu köy, yüksek bir dağ yamacına kuruludur ve daha yüksek dağ yamaçlarına bakan harika bir manzaraya sahiptir. Ağaçların arasında dağılmış kırmızı kiremitli şirin köy evlerinden oluşan huzur verici manzaraları seviyorsanız bu köyün sosyal medya (https://www.facebook.com/naragaci.nurcek07?mibextid=LQQJ4d) hesabındaki fotoğraflara mutlaka göz gezdirmelisiniz. 
Bu bölgede Nurçek Yaylası adında yaklaşık 7 km'den oluşan şahane bir yürüyüş parkuru (https://www.wikiloc.com/hiking-trails/hjnn-169990173) vardır.
Antalya Bölgesi Selçuklu Kervansaraylarından olan Gelesandra Hanı ve Dereyol Hanı, Narağacı köyünü de kapsayan güzergah için kullanılmış olan hanlardır.*

*Türk Akademik Araştırmalar Dergisi,2019,Prof.Dr.Ali Bakkal,Syf 566-567

Benzer Konular (5)

Clicky